O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi toshkent irrigatsiya va qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti



Download 2,97 Mb.
Pdf ko'rish
bet78/122
Sana01.01.2022
Hajmi2,97 Mb.
#297994
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   122
Bog'liq
wzzVRtjXaqtawYSsjn36umLR9G9UQozSJRDSuvji

2
CU
k
w
2
i


 
(4.10) 
      bu  erda  C  -  kondensatorlar  sig'imi;  U  -  kondensatorning  zaryadlash  uchun 
kuchlanish;  k  -  bu  kondensatorlarning  zaryadning  to'liqligini  hisobga  olgan 
koeffitsient  (k ≈ 0,67). 
Birlamchi uchqun zaryadining energiyasi yordamida  jarayonning quvvatini  
aniqlash mumkin: 
f
w
N
i

 
(4.11) 
f  –  elektr  razryadli  zanjiridagi  kommutatsiya  chastotasi  (kommutatsiya  – 
elektr zanjiri parametrini tezkor o‟zgarishi). 
3.
 
Ko‟chirish  koeffitsienti  (K
k
)  –  puxtalanayotgan  detal    massasining 
ko‟payishini   legirlovchi elektrod massasini kamayishiga nisbati: 
 
 
 
 
  
 
  
 
 
(4.12) 
 
bu erda ΔM
d
 va ΔM
e
 - mos ravishda detal va legirlovchi elektrodining massa 
o'zgarishi  
Legirlovchi  elektrod massasining  kamayishi  ularning  kimyoviy tarkibi va 
elektro  uchqunli    rejimlari  orqali    belgilanadigan  solishtirma  sarfiga    qarab  
aniqlanishi mumkin: 


97 
 
 
  
 
       
 
(4.13) 
 
bu erda  λ – elektrod materialining  solishtirma sarfi. 
Ko‟chirish koeffitsienti anod oqimining strukturasiga, uchqunli jarayonining 
energiyasiga, legirlovchi  elektrodining  erozion emirilish  tabiatiga,   gaz  muhitiga  
va  boshqa  omillarga  bog'liq    bo‟lib,  uning  qiymati      o'rtacha  K
k
  ≈  0.35  ...  0.50, 
ya'ni  legirlovchi  elektrodining massasining  ancha qismi  puxtalanayotgan yuzaga 
o‟tirmasdan,  kuyib  ketadi  yoki  ishlov  berish  zonasidan  chiqib  ketadi.  Birlamchi 
uchqun  razryadining    energiyasining  ortishi  bilan  ko‟chriish    koeffitsienti 
ekstremal ko‟rinishda o'zgaradi. 
4.
 
Legirlangan  qatlamning    qalinligi  og'irlik  yoki  mikroskopik  usul  bilan 
aniqlanadi. Og'irlik usulida  qoplamaning qalinligi  quyidagi formula bo'yicha 
hisoblanadi:  
 
   
  
 
     
 
(4.14) 
 
 bu erda  d - legirlovchi elektrod materialining zichligi (qattiq qotishmalar uchun d 
=  0.006  ...  0.060  g  /  sm
2
,  ferroxromlar  uchun  d  =  0.009  ...  0.07  g  /  sm
2
,  titan 
qotishmalari uchun d = 0.002 ... 0.01 g / sm
2
). 
Og'irlik  usuli  qoplamaning  qalinligiga  kuchli  ta'sir  ko'rsatadigan 
govaklilikni,  shuningdek,  legirlovchi    elektrod  va  puxtalanayotgan  sirtning 
materiallarini aralashtirish natijasida hosil bo'ladigan strukturaning zichligi hisobga 
olmaydi. 
Mikroskopik  usulda  qoplamaning  qalinligi  "qiya"  shlif  yordamida 
metallografik mikroskopda aniqlanadi. 
Elektro ucqunli legirlash usulining  asosiy kamchiligi hohlagan qalinlikdagi 
qoplamani  olishning  mumkin  emasligidir.
 
Buning  sababi,  elektro  uchqunli 
legirlashda  uyzaga  keyinchalik  ishlov  berish    jarayonining  davomiyligi    qoplam 
qalinligining stabillashishiga, ko‟p hollarda esa  uning  kamayishiga  olib keladi.
 
Emirilish    ichki  zo'riqish  kuchlari  sababli    qoplamaning  alohida  mikro-
maydonlarining mo'rtlashib ajralib chiqishi  natijasida sodir bo'ladi, shuning uchun 
bu  jarayonning  boshlanish  vaqti  mo'rtlik    sinishning  vaqtinchalik  chegarasi  (t
ms

deb ataladi. 
4.3-rasmda
 
elektro uchqunli legirlashda  qoplama qalinligining o'zgaruvchan 
egri chiziqlari ko'rsatilgan

1-egri  chiziq  legirlovchi  elektrodlar  yumshoq  metall  va  qotishmalar 
ishlatilganda paydo bo'ladi, bunda ichki zo‟riqish kuchlari nisbatan sekinroq paydo  
bo'ladi. 2 va 3 egri chiziqlar legirlash  qattiq va mo'rt elektrodlar bilan  ishlaganda  
kuzatiladi va 4 egri chizig'i elektrod materiali noto‟gri  tanlanganligini  ko'rsatadi, 
bu puxtalanayotgan  yuza  materialining  teskari  ko‟chishiga  yoki uning  eroziyaviy 
emirilishiga  olib keladi
.
 
1,2 va 3 - chi egri chiziqlar maksimal qoplama qalinligi va ushbu qalinlikni 
ta'minlash  vaqti  bilan  tavsiflanadi.
 
Qoplamaning  maksimal  qalinligi  legirlovchi 


98 
 
elektrodining  materiali,  uchqunli    jarayonining  rejimlari  va  gaz  muhitining 
tehnologik tarkibi bilan belgilanadi. 
 
 
 
 
4.3.rasm. Elektro uchqunli legirlashda  qoplama qalinligining o'zgaruvchan egri 
chiziqlari. 
 
Inert  gazlaridan    va  tiklanuvchi  muhitdan  foydalanganda,  qatlam  qalinligi 
oshadi, ammo  havoda va kislorodda qatlam qalinligini kamayishi kuzatiladi. 
5.  Legirlangan    qatlamining  puxtalanish  koeffitsienti  elektro  uchqunli 
legirlashdan  oldingi va keyingi sirt qatlamlarining qattiqliklar  nisbati: 
 
 
   
 
  
   
  
   
 
(4.15) 
 
bu erda HV
ke
 va HV
ol
 - oldingi va keyingi sirt qatlamlarining qattiqliklari  
 
 
 


99 
 
4.4.rasm.  Birlamchi  uchqun  razryadi  energiyasining  VKM  materialidan 
tayorlangan  elektrod  bilan  P6M6  markali  asbobsozlik  po‟latini    elektro  uchqunli 
puxtalashda hosil bo‟ladigan  dislokasiya zichligiga tasiri  sm
-2 
 
Elektro  uchqunli  legirlashda  qattiqlikning  oshishi  yuqori  termozo'riqishilar, 
toblash  jarayonlarni  amalga  oshishi,  mahalliy  legirlash  va  legirlovchi  elektrod 
materialini  ko‟chishi      tufayli  yuza  qatlamlarida  dislokatsion    strukturalarning 
rivojlanishi bilan bog‟liq.
 
Birlamchi uchqun razryadining energiyasining oshishi bilan  sirt qatlamining 
puxtalanishi    bir  tekis  o‟zgaradigan  emas,  balki  ekstremal  harakterg  ega  bo‟ladi. 
4.4-rasmda  birlamchi  uchqun  razryadining  energiyasining  ВК6М    materialidan 
tayorlangan  elektrod  bilan  P6M6  markali  asbobsozlik    po‟latni    elektro  uchqunli 
puxtalashda hosil bo‟ladigan  dislokasiya zichligiga tasiri keltirilgan. 
Umumiy  holda  birlamchi  uchqun  razryadining  energiyasi  yoki  quvvati 
oshganda  puxtalanish  koeffitsientini  o‟zgarishi  ekstremal  xarakterga  ega  bo‟lib, 
maksimumdan o‟tadi.  
             6.  Qoplamaning  yahlitlik  koeffitsienti  (K
ya
)  –  legirlangan    qatlam  yuzasi 
maydonini puxtalanayotgan yuzaning nominal maydoni nisbatiga teng. 
 
 
   
 
 
   
 
 
(4.16) 
 
bu erda S
leg
 – legirlangan  qatlam yuzasi maydoni. 
Puxtalangan  yuzaning  S
leg
  maydoninig  qiymatini  mikrofotosurratlardan  
donadorligini    baholash  usuli  bilan  yoki  mashtabli  to‟r  yordamida  aniqlanadi.  
Ushbu maydonni aniqlashdagi qiyinchilik qoplama sirt bo‟laklarini va issiqlik ta'sir 
zonalarini  ajratish  qiyinligi  bilan  bog'liq.
 
Qoplamaning  yahlitligi    legirlovchi 
elektrodining  materiali,  uchqun  razryadining    energiyasi,  jarayon    muhiti  tarkibi, 
anod    oqimining    strukturasi,  legirlashning  solishtirma  vaqti  va  boshqalar  bilan 
belgilanadi.
 
Anod  oqimi  strukturasidagi  suyuq  faza  miqdorining  ko'payishi  bilan 
qoplamaning  yahlitligi  oshadi.  Co,  Mo  va  Cr  lar  legirlovchi  elektrod  sifatida 
ishlatilganda qoplamaning yuqori yahlitliligi kuzatiladi. V va Ti bilan legirlangnda  
past yahlitlilik yuzaga keladi. Ishlov berish  sifati K
yah
 = 1.0 ga mos kelishi kerak. 
7. Elektr uchqunli  puxtalashning  samaradorlik mezoni (

Download 2,97 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   74   75   76   77   78   79   80   81   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish