O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxus ta’lim vazirligi

etnografiya – xalqlarning kelib chiqishini, xo’jaligini, turmush tarzini, madaniyatini o’rganadigan fan.
ark – shaharning devor bilan o’ralgan mustahkam qismi; ichki qal’a. Unda podsho va uning oilasi, shuningdek, davlat muassasalari joylashgan.
talant – og’irlik o’lchovi, bir talant = 25,92 kg
Xorazm – Amudaryoning o’rta va quyi qismidagi erlarni o’z ichiga olgan.
Etnogenez (etno... va ...genez) - xalqning kelib chiqishi. Tarix fanidagi mavjud ilmiy metodologik ishlanmaga ko’ra, Etnogenez deb ilgaridan mav­jud bo’lgan bir necha etnik kompo­nentlar asosida yangi etnos (elat)ning vujudga kelishiga aytiladi. « Etnogenez » tushunchasi fanga ilk marotaba 20-asrning 20-yillarida N.Ya.Marr tomonidan kiritilgan.
qal’a – mudofaa maqsadida qurilgan, strategik jihatdan qulay va mustahkam tayanch punkti.
amir al-mo’minin – mo’minlarning hukmdori. Ilk islom davrida xalifalarning keng qo’llanilgan unvoni. Bu unvonni dastlab xalifa Umar olgan. Keyingi barcha xalifalar ham shu unvon bilan yuritilgan.
amir ul-umaro – harbiy ishlarni boshqargan
bantak – qul
biy – urug’ va qabila oqsoqoli
vazir ul-vuzaro – ulug’ vazir
vaqf – masjid, madrasa va muqaddas joylar uchun ajratilgan mulk bo’lib, ular soliqdan ozod etilgan.
guvokor – savdogar
devon ad-dar – kengash, u o’z navbatida uchga bo’lingan.
doya – cho’ri
iqta – davlat erlari xalifa tomonidan harbiy yo’lboshchilar va amaldorlarga umr bo’yi yoki merosiylik tariqasida berilgan.
korikor – xizmatkor
ko’shk – istehkomli baland qo’rg’on
mulk – xususiy er egalariga qarashli erlar
mufatih – vaqf ishlarini amalga oshiruvchi shaxs
naf – ilk o’rta asrlarda Sug’dda shahar va qishloq aholisi shunday nomlangan.
ushr – musulmon mamlakatlarida natura shaklida undirilgan soliq. Ushr solig’i har yili dehqonchilik, chorvachilik, baliqchilik mahsulotlari va boshqalardan olingan.
xiroj – er solig’i; Yaqin va O’rta Sharq mamlakatlarida, jumladan, O’rta Osiyoda davlat tomonidan undirilgan er solig’i. Xiroj O’rta Osiyoda VII asrda arablar tomonidan joriy qilingan; hosilning 20-25% hisobida olinadigan qishloq xo’jalik solig’i;
xutba – juma va ulug’ ayyom kunlari masjidda imom xatib tomonidan aytiladigan oyatu hadislar, pand-nasihatlar. Shuningdek, o’rta asrlarda xalifa va mahalliy hukmdor nomini tilga olib imom tomonidan o’qiladigan duo ham xutba deyilgan.