O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus

 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
66 
 
 
10-Mavzu: O`zbеkistоn Respublikasi Kоnstitutsiyasini o`rganish o`quv kursining, maqsad-
vazifalari va uslubi. 2 soat. 
Reja: 
1. O`zbekiston Respublikasi  Konstitutsiyasini o`rganish kursining tushunchasi va predmeti. 
2. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi o`rganish kursining metodologik asoslari.  
3. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi o`rganish kursining  manbalari.  
4. O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi o`rganish kursining vazifasi.  
 
1.  O`zbekiston  Respublikasi   Konstitutsiyasini  o`rganish  kursining  tushunchasi  va 
predmeti. 
Dunyodagi rivojlangan demokratik davlatlarda hech bir shaxs, hech bir  fuqaro o`z ijtimoiy-
shaxsiy  hayotini,  o`zining  huquqlari  va  qonuniy  manfaatlarini  himoya  qilishni  Konstitutsiyasiz 
tasavvur qila olmaydi. Chunki  har bir shaxs  kundalik hayotida Konstitutsiyada belgilab  qo`yilgan  
huquq va erkinliklariga bevosita murojaat qiladi hamda  ushbu  Asosiy  qonunga o`zining huquq va 
erkinliklarini  kafolatlab  beruvchi  oliy  yuridik  hujjat   sifatida  qaraydi.  Shuning  uchun  ham 
demokratik  jamiyatda  yashayotgan  har  bir  shaxs  Konstitutsiyaning  mazmun-mohiyatini  chuqur  
anglab  olishi  hamda  shaxsiy  hayotida   uchrab  turadigan  muammolarning  yechimini  aynan 
Konstitutsiyadan topa bilishi zarur. 
 Ma'lumki, demokratik huquqiy davlat qurish yo`lidagi eng dastlabki va eng muhim qadam 
Konstitutsiyani  o`rganish  hamda  uni   hayotga  tatbiq  etishdan  boshlanadi.  Zero,  O`zbekiston 
Respublikasi  Prezidentining  2001  yil  4  yanvarda  e'lon  qilingan  “O`zbekiston  Respublikasi 
Konstitutsiyasini o`rganishni tashkil etish to`g`risida”gi farmoyishi  ham  demokratiya yo`lida ulkan 
bir   qadam  qo`yish  uchun  katta   turtki  bo`ldi.  Darhaqiqat,  ko`p  narsa  mamlakatda  Konstitutsiyani 
ommaviy  ravishda  o`rganish  hamda   uni  hayotga  tatbiq  etishga  bog`liq.   Mana  shu  maqsadda  
davlatimiz  rahbari  O`zbekiston  Konstitutsiyasini  bolalar  bog`chasidan  boshlab  o`rgatish, 
maktablarda  darslik  tariqasida  o`qitish  hamda  oliy  o`quv  yurtlarida   esa  maxsus  dars  sifatida 
o`rganishni vazifa qilib qo`ydi.  
 Shundan  kelib  chiqib,  farmoyish  asosida  2001  yil  1  sentabrdan  mamlakatimizda  uzluksiz 
huquqiy  ta'limning  asosi  hisoblanmish  Konstitutsiyani  o`rganish  bog`chadan  boshlab  to  oliy  
ta'limning   yuqori  bosqichi   hisoblanadigan  magistraturagacha  tashkil  etildi.    Zero,  O`zbekiston 
Respublikasi  Konstitutsiyasini  o`rganish  butun  O`zbekiston  xalqining  yuksak  va   mas'uliyatli   
burchidir . 
O`zbekiston 
Respublikasi 
Konstitutsiyasini 
o`rganish 
kursining 
predmeti 
bu   
konstitutsiyaviy institutlar   haqida tasavvurlar va  bilimlar, konstitutsiyaviy normalar va ular orqali 
tartibga  solinadigan  munosabatlar  tizimidir.  O`zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasini  o`rganish 
kursi   o`ziga  O`zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyaviy  tuzum  asoslarini,  inson  va  fuqarolarning 
asosiy  huquq  va  erkinliklari,  ularning  kafolatlari  va  burchlarini,   ma'muriy-hududiy  va  davlat 
tuzilishini,  saylov  tizimini,  hokimiyat  tizimi  va  davlat  organlari  tizimini  tashkil  etish   hamda  
faoliyatining asosiy prinsiplarini  fuqarolarning o`zini-o`zi boshqarish asoslarini mustahkamlaydi.    
 O`zbekiston  Respublikasi  Konstitutsiyasini  o`rganish  kursi   konstitutsiyaviy   institutlar  va 
normalarni haqida bilim va tasavvurlar va ularning  rivojlanishlarini urganadi. 
Demak, O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasini o`rganish kursi o`ziga hos predmetga ega. 
Uning predmetini asosan ijtimoiy-siyosiy munosabatlar tashkil etadi.  

---

 
67 
O`zbekiston Respublikasi konstitutsiyasini o`rganish kursi shaxs, jamiyat va davlat o`rtasida 
vujudga keladigan va davlat hokimiyatini amalga oshirish jarayonida paydo bo`ladigan, inson 
huquqlari va erkinliklarini ta'minlashga qaratilgan munosabatlarni tartibga soluvchi huquqiy 
normalar tizimi (yig`indisi)dir.