O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’limvazirligi buxoro muhandislik-texnologiya instituti qo‘lyozma huquqi asosida uo`K

Bob bo’yicha xulosalar:

1. 
   Tajriba tadqiqotlari Buxoro muhandislik-texnologiya instituti hamda markazlashtirilgan elektr ta’minotidan uzoqda joylashgan fermer xo’jaliklariga quyosh batareyasini ustida tajribalar olib borildi.
   
2. 
   Buxoro viloyatining iqlim sharoitlariga moslashtirilgan 200 W quvvatli quyosh batareyasi tajriba nusxasi ishlab chiqilgn bo’lib, yiliga taxminan 360 kW·soat elektr energiyasi ishlab chiqishi aniqlangan.
   
3. 
   Ishlab chiqilgan 200 Vt quvvatli quyosh batareyasi joriy etilishi hisobiga yiliga, taxminan, 0.6 t.sh.yo tejalishi va 1,2 tonnadan ziyodroq karbonat angidrid (CO₂) gazi atmosferaga chiqarilib yuborilishi oldi olingani asoslandi.
   

UMUMIY XULOSALAR
Dissertatsiya mavzusi bo‘yicha olib borilgan nazariy va amaliy tadqiqotlar natijasida quyidagi umumiy xulosalar shakllantirildi:

1. 
   Jahonda qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalanish ekologik muammolarni barqarorlashtirish, energiya resurslarini tejash, iqtisodiy va ijtimoiy sohalarni rivojlantirishdagi muhim strategik yo’nalishlaridan biri ekanligini ko’rsatdi.
   
2. 
   Republikamizning janubiy hududlari xususan Buxoro viloyatida quyosh batareyalaridan foydalanish imkoniyatlari yuqori ekanligi aniqlanib, energetika xavsizligi hamda ekologiya bilan bog’liq muammolarini barqarorlashtirishda muhim ahamiyat kasb etishi aniqlangan.
   
3. 
   Buxoro viloyatining quyosh energiyasining yalpi (nazariy) solishtirma energiyasi yiliga 1750-1800 kW·soat/m² ga tengli hamda mintaqada o’rtacha yiliga 4,72 kW·soat/m²/kun energiya olish imkoni mavjud ekanligi aniqlangan. Foydali ish koeffitsienti 12 % bo’lgan quyosh panellaridan Buxoro viloyati hududlarida foydalanganimizda texnik salohiyat yiliga 3,5 TW·soat/yil ga tengligi baholangan.
   
4. 
   KC200GT tipli quyosh modulining Matlab/Simulink amaliy paketida matematik modeli qurilgan. Modellashtirish natijalariga ko’ra mintaqada o’rtacha harorat 20 ⁰C hamda quyosh radiatsiyasi 1000 W/m² bo’lganda quyosh panellaridan foydalanish samaradorligi yuqori ekanligi aniqlangan.
   
5. 
   Buxoro viloyatining iqlim sharoitlariga moslashtirilgan 200 W quvvatli quyosh batareyasi tajriba nusxasi ishlab chiqilgn bo’lib, yiliga taxminan 360 kW·soat elektr energiyasi ishlab chiqishi aniqlangan.
   
6. 
   Ishlab chiqilgan 200 W quvvatli quyosh batareyasi joriy etilishi hisobiga yiliga, taxminan, 0.6 t.sh.yo tejalishi va 1,2 tonnadan ziyodroq karbonat angidrid (CO₂) gazi atmosferaga chiqarilib yuborilishi oldi olingani asoslandi.