O`zbekiston Respublikasi Oliy va O`rta maxsus ta`lim vazirligigi Islom Karimov nomidagi Toshkent Davlat Texnika Universiteti

2. Ketma-ket qidiruv algoritmi

Mazkur ko’rinishdagi qidiruv agar ma’lumotlar tartibsiz yoki ular tuzilishi noaniq bo’lganda qo’llaniladi. Bunda ma’lumotlar butun jadval bo’yicha operativ xotirada kichik adresdan boshlab, to katta adresgacha ketma-ket qarab chiqiladi. Massivda ketma-ket qidiruv (search o’zgaruvchi topilgan element tartib raqamini saqlaydi). Ketma-ket qidiruv algoritmi C++ tilida quyidagicha bo’ladi:

int qidiruv(int key){

for (int i=0;i

if (k[i]==key) { search = i;return search;}

search = -1;

return search;

}}

Massivda ketma-ket qidiruv algoritmi samaradorligini bajarilgan taqqoslashlar

soni M bilan aniqlash mumkin. Mmin = 1, Mmax = n. Agar ma’lumotlar

massiv yacheykasida bir xil ehtimollik bilan taqsimlangan bo’lsa, u holda Mo’

(n + 1)/2 bo’ladi. Agar kerakli element jadvalda yo’q bo’lib, uni jadvalga qo’shish lozim bo’lsa, u holda yuqorida keltirilgan algoritmdagi oxirgi ikkita

operator quyidagicha almashtiriladi.

n=n+1;

k[n-1]:=key;

r[n-1]:=rec;

search:=n-1;

return search;

Agar ma’lumotlar jadvali bir bog’lamli ro’yhat ko’rinishida berilgan bo’lsa

(1-rasm), u holda ketma-ket qidiruv ro’yhatda amalga oshiriladi.

1-rasm. Bir bog’lamli ro’yhatning ko’rinishi

Chiziqli bir bog’lamli ro’yhatdan key kalitga mos elementni ketma-ket

qidiruv usuli yordamida izlab topish dasturi.

Node *q=NULL;

Node *p=lst;

while (p !=NULL){

if (p->k == key){

search = p;

return search;

}

q = p;

p = p->nxt;

}

Node *s=new Node;;

s->k=key;

s->r=rec;

s->nxt= NULL;

if (q == NULL){ s->nxt=lst; lst = s; }

else q->nxt = s;

search= s;

return search;

Ro’yhatli tuzilmaning afzalligi shundan iboratki, ro’yhatga elementni qo’shish

yoki o’chirish tez amalga oshadi, bunda qo’shish yoki o’chirish element soniga

bog’liq bo’lmaydi, massivda esa elementni qo’shish yoki o’chirish o’rta

hisobda barcha elementlarning yarmini siljitishni talab qiladi. Ro’yhatda

qidiruvning samaradorligi taxminan massivniki bilan bir xil bo’ladi.