O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi xorazm viloyati kasbiy ta’limni rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy boshqarmasi Urganch shahar 2-son kasb hunar maktabi

Интернетманбалари

www.ziyonet.uz www.textile-press.ru

www.ziyonet.uz www.afina.uz

www.titli.uz www.mexnat.uz

O’quvchilarning fаоliyatini bаhоlаsh mezonlari

№	Berilgan tоpshiriqlarni bajarish			Bahosi (bаllаr yig’indisi)
	O’tilgan mavzu bo’yicha tushunchalarni bayon qilish vа uy vazifani bajarganligi	Yangi ijоdiy g’оyalаr	Dars jarayonida faolligi
	3(ball)	1(ball)	1(ball)	5
1
2
3
4
5

Nazariy o’quv mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi.

“Tasdiqlayman”

O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari

_______B. Olimova

7-Mavzu nomi:Korxonada mehnat xavfsizligi talablari

O’quv mashg’ulotining o’qitish texnologiyasi modeli

Vaqti – 2 soat		Talabalar soni: 26-33 nafar
O`quv mashg’ulotining shakli		Kirish, vizual ma`ruza
O`quv mashg’ulotining rejasi
O`quv mashg’ulotining maqsadi: Tikuvchilik sanoatining vazifasi va kiyim ishlab chiqarishda mehnatni muhofaza to’g’risida bilim va ko’nikmalarni shakllantirish.
O`qitish natijasi	Ushbu mavzuni o’zlashtitish natijasida o’quvchida shakllanadigan asosiy bilim, ko’nikma yoki kompitensiyalar
Pedagogik vazifalar:	O`quv faoliyatining natijalari:
O`qitish metodlari	Vizual ma`ruza, aqliy hujum, kitob bilan ishlash, bayon qilish.
O`qitish vositalari	Ma`ruzalarmatni,Proyektor,slaydlar, videofilm,chizmalar , tarqatma materiallar.
O`qitish shakli	Jamoa, yakka tartibda, guruh va juftlikda ishlash.
O`qitish shart-sharoiti	Proyektor, komp’yuter bilan jihozlangan auditoriya
Qayta aloqaning usul va vositalari	Tezkor so’rov,savol-javob,test,misol, masala,bajarilgan o’quv topshiriqlarni baholash

O’quv mashg’ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O’qituvchi	Ta’lim oluvchi
1-O’quv mashg’ulotiga kirish (5 daq)	Tashkiliy qism: 1.O’quvchilarni mashg’ulotga tayyorgarligi va davomatni tekshiradi	Mashg’ulotga tayyorlanadilar
2-bosqich Asosiy (65 daqiqa)	Tayanch bilimlarini faollashtirish: 1.Uyga berilgan vazifani nazorat qiladi hamda o’tilgan mavzu bo’yicha o;qivchilarga savollar beradi, ularni baholaydi. Maqsad va vazifani belgilanishi: 2.Mashg’ulotning nomi, rejasi, maqsad va o’qitish natijalari bilan tanishtiradi. 3.Mustaqil ishlash uchun adabiyotlar bilan tanishtiradi. 4.O’quv mashg’ulotida o’quv ishlarini baholash mezoni va ko’rsatkichlari bilan tanishtiradi(-ilova) Ta’lim oluvchilar bo’limini faollashtirish 5.Tezkor-so’rov, savol-javob, aqliy hujum, pinbord, “o’ylang va juftliklarda firk almashing”, va boshqa texnikalar orqali bilimlarni faollashtiradi. Yangi o’quv material bayoni: 6.Nazariy mashg’ulotning rejasi va tuzilishiga muvofiq, o’qitish jarayonini tashkil etish bo’yicha harakatlar tartibini bayon etadi. Asosiy holatlarni yozdiradi; 7.Slaydlarni Power Point tartibida namoyish va sharhlash bilan mavzu bo’yicha asosiy nazariy holatlarni bayon qiladi.(-ilova) Yangi o’quv materiallarini mustahkamlash: 8.Mustahkamlash uchun savollar beradi.(-ilova). Jarayon kichik guruhlarda davom etishini ma’lumqiladi. 9.Kichik guruhlarga bo’ladi, kichik guruhda ishlash qoidasibilan tanishtiradi har bir guruhga topshiriq beradi va baholash mezoni bilan tanishtiradi.Ishni bajarish yo’riqnomasini beradi. 10.Guruhlarda ishlarni oshlashga ruxsat beradi. Har bir kichik guruh ishtirokchisi vazifani bajarish tartibini tushunganliginianiqlash maqsadida qayta aloqa o’tkazadi. Bajarish jarayonini kuzatadi, maslahatlar beradi. 11.Ishga ajratilgan vaqt tugashini ma’lum qiladi, guruhlar taqdimotini tashkil etadi. Guruh a’zolariga diqqat bilan eshittirishlarni va savollar berishlarini,shu bilan birga o’zaro bir-brilarini baholashlarini eslatadi. Javoblarini to’ldiradi va qisqacha xulosalar qiladi; 12.Guruhlar ishini o’zaro baholashini o’tkazadi, mavzuning har bir qismi bo’yicha xulosalar qiladi, eng asosiylariga e’tibor qaratadi, berilayotgan ma’lumotlarni daftarga qayd etilishlarini eslatadi. Mavzuning kasbiy faoliyatlaridagi ahamiyati bilan bog’lab mavzuni yakunlaydi.	Uyga vazifasini taqdim etadilar.Savollarga javob beradilar .Mavzu nomi va rejasini yozib oladilar. Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar. Yozib oladilar. Diqqat qiladilar. Savollarga javob beradilar. Yozib oladilar. Topshiriqni bajaradilar. Kichik guruhda ishlash qoidasi bilantanishadilar.. Har bir guruh sardorlari chiqibo’zishlarini taqdim qilishlariniaytadi. Berilganqo’shimcha savollarga javobberadilar. Guruh ish natijalarin o’zaro baholaydilar. Ma’lumotlarni daftarga qayd qiladilar.
3-bosqich. Yakuniy (10 daqiqa)	Mashg’ulot yakuni: 1.faol ishtirok etgano’quvchilarni javoblarini izohlab baholaydi va rag’batlantiradi. Uyga vazifani berilishi: 2.Kelgusi mashg’ulotga vazifa va uni bajarish yuzasidan yo’riqnoma beradi.	Baholari bilan tanishadilar. Topshiriqni yozib oladilar.

7-Mavzu nomi:Korxonada mehnat xavfsizligi talablari

MEHNAT XAVFSIZLIGI TALABLARIGA RIOYA QILISHNI NAZORAT QILISH.

Mehnat muhofazasi bo'yi¬cha qonunlarning bajarilishini nazorat qilib turish Quyidagi davlat

tashkilotlariga topshirilgan:

1. O'zbekistan Respublikasi Mexnat vazirligi. Mehnat muhofazasi Davlat texnik nozirligi;

2. Davlat kon texnik nazorati agentligi;

3. Respublika sanepidemstantsiya nazorati;

4. Davlat yong'in nazorati;

5. Davlat energiya nazorati.

I. Mexnat muhofazasi Davlat texnik nozirligi.

Bular korxonalarda xavfsiz ishlash, texnika xavfsizligi bo'yicha me'yor va qoidalariga rioya

qilish, sanoat sanitariyasi va mehnat gigienasiga rioya qilish, mehnat qonunchiligiga rioya

qilish masalalarini nazorat qiladi. Har bir tarmoq o'z texnik noziriga ega.

P. Davlat kon texnik nazorati agentligi.

Bu tashkilot bug' qozonlarining to'g'ri ishlashini, bosim ostida ishlaydigan idishlarni, yuk

ko'tarish mashinalari (ko'tarma kranlar, liftlar), ekskavatorlar, gaz uskunalari magistral

quvurlari ishini va portlovchi moddalarni ishlatish, saqlash va tashish ishlarini nazorat qiladi.

III. Respublika sanepidemstantsiya nazorati. Bu tashkilot havoni, suvni va tuproqni

ifloslanishdan ogoxlantirish, shovqin va titrashni yo'qotish, sexlarning sa¬nitariya holatlarini

yaxshilash (harorat, nisbiy namlik, yoritilganlik va h.k.) ishlarini nazorat qiladi.

IV. Davlat yongin nazorati — bu tashkilot yonginga qarshi tadbirlarni, o't o'chirish

vositalarining holatini, yong'in haqida xabar berish vositalarining ishini nazo¬rat qiladi.

V. Davlat energiya nazorati — bu tashkilot korxonalardagi energiya sistemalarining texnik

ekspluatatsiyasini va xavfsizlik texnikasi qoidalariga rioya qilishni nazorat qiladi.

Hozirgi paytda ko'pgina sanoat tarmoqlari korxonalarida uch pog'onali nazorat keng joriy

qilingan:

I pog'ona — har kuni usta jamoatchi nozir bilan birgalikda sexdagi ish joylarini aylanib

chiqishadi. Uchragan kamchiliklarni tuzatish choralarini ko'rishadi.

II pog'ona — har hafta sex boshlig'i katta jamoatchi nozir bilan birgalikda sexdagi ish

joylarini aylanib chiqishadi. Uchragan kamchiliklarni tuzatish choralarini ko'ri¬shadi.

III pog'ona — har oyda bir marta korxona bosh muxandisi mehnat muhofazasi muxandisi bilan

birgalikda shu ish joylarini aylanib chiqishadi. Bu nazorat bo'yicha korxonada qaror chiqariladi.

Barcha korxona, tashkilot, muassasa, vazirliklar va tarmoqlarda mehnat muhofazasi qonunlari

bajarilishining oliy nazorati O'zbekistan Respublikasi Mehnat vazirligiga yuklatilgan.

MEHNAT MUHOFAZASI QONUNLARI BUZILGANLIGI UCHUN JAVOBGARLIK TURLARI

Davlat qonunchiligi mehnat muhofazasi qoida va me'yorlarining buzilishi uchun qat'iy

javobgarlik belgilaydi. Javobgarlik turlari (3 turlidir):

1. Ma'muriy javobgarlik (uyaltirish, hayfsan e'lon qilish, vaqtincha yoki butunlay past

darajali ishga o'tkazish, imtiyozlarni cheklash).

2. Jinoiy javobgarlik. O'zbekistan Respublikasi jinoyat-protsessual Kodeksiga binoan olib

boriladi. Masalan:

- qoidaning buzilishi baxtsiz xodisaga olib kelsa, bir yilgacha axloq tuzatish ishlariga yoki

ozodlikdan maxrum qilish yoki besh minimal ish haqi mikdorida jarima yoki ishdan bo'shatish

choralari qo'llanadi;

- qoidaning buzilishi tan jarohatiga yoki mehnat qobiliyatini yuqotishga olib kelsa, 3 yilgacha

ozodlikdan mahrum qilish yoki bir yilgacha axloq tuzatish choralari qo'lla¬nadi;

- qoidaning buzilishi kishining o'limiga yoki bir necha kishining og'ir tan jarohatiga sabab

bo'lsa, 5 yilgacha ozod¬likdan maxrum bo'lishi mumkin;

- korxonadan chiqayottan chiqindilar tufayli havo va suv havzalarining ifloslanishi uchun 1

yilgacha axloq tuzatish ishlariga yoki besh minimal ish haki miqdoricha jarima to'lanadi.

3. Moddiy javobgarlik.

Qonunsiz ravishda ishdan bo'shatilgan, majburiy ish qoldirgan, kasbiy kasallik tufayli

jabrlangan kishiga to'lanadigan hakni rahbar lavozimidagi xodimdan qisman yoki to'liq undirib

olish.