Oʻzbеkiston rеspublikаsi oliy vа oʻrtа mаxsus tа’lim vаzirligi

Arc/Info 
va 
Arc View 
dan foydalanilgan. 
GAT texnologiyalarini qo‘llab ishlab chiqarilgan barcha tizimlar yagona 
ma‘lumotlar relyatsion baziga tuzilgan tizimlarni muayyan integralashgan 
ob‘yektlarda oprobatsiya etish ekspertlariga quyidagi xulosalar qilishga imkon 
berdi: 

tizimlarning korxonalarda qo‘llanilishi keltirilgan masalalar ko‘lamini 
yechishda katta samarali ekanligi; 

konchilik ishlarini rejalashtirish, konlarni qazib olish sharoiti va ularning 
ekologik oqibatlarini prognoz qilishda marksheyderlik, texnologik, kon-
geologik, ma‘lumotlardan foydalanish va ularni yig‘ish, saqlash va qayta 
ishlashning yagona kompyuter texnologiyalarini GAT negizida yaratish 
imkoniyati loyihalash natijalarining ijobiyligidan dalolat beradi; 

GAT, shuningdek konchilik korxonalari (shaxta, rudnik, karyer) darajasida 
ishlab chiqarishni boshqarishda samarali qo‘llanilishi mumkin. 
Rudniklarda qo‘llaniladigan dasturlar paketi korxonaning o‘zida yaratilishi 
mumkin yoki ixtisoslashgan kompaniyalardan sotib olinadi. Qanday bo‘lmasin 

---

184 
ushbu dasturlar ba‘zi bir masalalarning yechimini avtomatlashtiradi va ularning 
korxona ehtiyojiga qanchalik mosligini baholaydi. Aniqroq aytadigan bo‘lsak, 
ushbu dasturiy mahsulotlar quyidagicha tasniflanishi mumkin: 
1.
Umumfaoliyatga mo’ljallangan konchilik axborot tizimlari
. Ushbu tizimlar 
standart bo‘yicha quyidagi bo‘limlarni o‘z ichiga oladi: 
-
geologik modellashtirish; 
-
zaxiralarni baholash; 
-
konchilik ishlarini loyihalash va rivojlantirish; 
-
taqvimli rejalash; 
-
marksheyderiya. 
O‘xshash tizimlarni dunyo bazasida 5 ta ilg‘or kompaniyalar taklif qilishadi: 
Gemcom, Maptek, Mintec, Surpac 
va