Oʻzbеkiston rеspublikаsi oliy vа oʻrtа mаxsus tа’lim vаzirligi

 
Geoaxborot tizimlari rivojlanish tarixini shartli ravishda to’rt davrga 
bo’lish mumkin. [36]. 
I. Dastlabki davr 
II. Davlatlar tashabbus ko’rsatgan davr 
III. Tadbirkorlikning rivojlanish davri 
IV. Foydalanuvchilik davri 
 

---

13 
1. Dastlabki davr
nazariy va amaliy tadqiqotlar, ya‘ni yirik loyihalar, tajribalar va 
ularning natijalarini o‘rganilishi, umumlashtirilishi va xulosalar to‘planilishi bilan 
ajralib turadi.
 
Jumladan, yerlarning qishloq xo‘jalik, ekologik, o‘rmon xo‘jaligi nuqtai 
nazarlaridan olingan ma‘lumotlar asosida tasniflash, foydalanishning mavjud 
tuzilmasini o‘rganish kabi masalalarga e‘tibor qaratilgan.
Kanada GATi loyihasi bajarilishida asosiy muammolardan biri berilgan 
xaritaviy va tematik ma‘lumotlarni GATga samarali kiritish hisoblangan. Buning 
uchun Kanada GAT ishlab chiqaruvchilari oldida alohida tematik qatlamlar bilan 
ishlash, tematik qatlamlarga oid katta hajmdagi ma‘lumotlarni alohida va o‘zaro 
bog‘liqliqda ishlab chiqish xaritometrik o‘lchashlar olib borishning yangi 
texnologiyasini ishlab chiqish muammosini hal qilish qo‘yilgan. Katta formatdagi 
yer rejalarini GATga kiritish uchun maxsus skanerlovchi qurilma yaratilgan. 
Kanadada GAT texnologiyalarini yaratilishi va rivojlanishi quyidagi 
tartibda amalga oshirilgan: 

Geoma‘lumotlarni kiritishni avtomatlashtirishda skanerlashdan foydalanish; 

Ob‘yektlarga doir geometrik ma‘lumotlarni ob‘yektlar joylashishi va ularga 
tegishli tematik ma‘lumotlarni o‘z ichiga oluvchi fayllarga ajratish, shuningdek 
kartografik ma‘lumotlarni tematik ajratish va bu qatlamlarni ―atributiv 
ma‘lumotlar jadvallari‖ negizida bog‘lash konsepsiyasini qo‘llash;

Poligonlar ustida overley operatsiyalarini amalga oshirish funksiyalari, 
maydonlarni va boshqa xarita asosidagi ko‘rsatkichlarni hisoblash
GATlarining rivojlanishiga Massachuset texnologiya institutining Garvard 
kompyuter grafikasi va fazoviy tahlil laboratoriyasi