O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

Креативлик сўзи (инглизча “create” – яратувчанлик, ижодкорлик) сўзидан олинган бўлиб, инсон шахсининг ижодкорликка бўлган қобилияти, ижодкорлик истеъдод даражаси, индивиднинг анъанавийлик ёки одат тусига кирган фикрлаш схемасидан узоқ бўлган, принсипиал янги ғояларни яратишга тайёрликни характерловчи, шунингдек, муаммоларни ўзгача тарзда бартараф этиш, иқтидорнинг мустақил фактори сифатида қабул қилинган ижодий қобилиятларидир.
Америкалик олим Д. Векслер “Креативлик фикрнинг шундай турики, у шахсга бир муаммо ёки масала юзасидан бирданига бир нечта ечимлар пайдо бўлишини тақозо этади ва шаблонли, зерикарли фикрлашдан фарқ қилиб, нарса ва ҳодисалар моҳиятидаги ўзга хослик, ноёблик сифатларини англашга ёрдам беради ” - деб таъриф беради. Креатив шахс бўлиш, бизнинг мисолимизда эса, креатив талаба бўлиш – бугунги дунёда афзалликларга эга бўлиш, масалан, бошқа талабалар ичида ажралиб туриш, бошқаларга қараганда қизиқ суҳбатдош бўлиш, ҳаётда учрайдиган қийинчиликлардан ноодатий тарзда чиқиб кетиш демакдир. Креатив қобилиятларни фақат янги ғояларни яратишгина учун эмас, балки
ҳаёт тарзининг, ёки алоҳида олинган аспектларни яхшилаш учун қўллаш, ва шахснинг ички дунёси ривожланишида муҳим ўрин тутади. Креативлик ахборотни ёдда сақлаш ва фактларни йиғишга асосланганлиги туфайли анъанавий таълим системаси ҳар доим ҳам шахснинг, хусусан талабанинг креативлик қобилятини ривожлантиришга қодир эмас. Кундалик ҳаёт тарзи кўпинча шахснинг креатив хусусиятларининг пасайишига сабаб бўлади. Таркибий асослар:
1.Махсус ёки касбий компетентлик (касбий фаолиятни юқори даражада
ташкил этиш)
2.Аутокомпетентлик (ўзини ижтимоийкасбий ривожлантира олиш)
3.Экстремал касбий компетентлик (кутилмаган вазиятларда ишлай олиш)
4.Ижтимоий компетентлик (касбий фаолиятни ҳамкорликда ташкил этиш,
ижтимоий масъуллик)
Шу туфайли, креатив қобилиятларнинг ривожланиши фақат махсус ташкил қилинган муҳит бўлиши лозим. Келажакда ижодий қобилиятлардан фойдаланиш учун таълим жараёнига таълим жараёнига махсус топшириқларни киритиш зарур.
А.Маслоу ҳам креативликни - барчага хос туғма ижодий йўналиш, атроф муҳитнинг таъсирида кўпчиликда йўқолиб кетувчи фаолият деб ҳисоблаган. Америкалик психолог олим Джо Пол Гилфорд ўзининг илмий тадқиқот ишларида креативлик ва интеллектни биринчи маротаба таққослади. У интеллект структураси моделини яратишда тафаккурни конвергент ва дивиргент турига ажратди.