O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi



Download 5,98 Mb.
Pdf ko'rish
bet22/140
Sana08.04.2022
Hajmi5,98 Mb.
#538151
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   140
Bog'liq
fayl 1791 20210913

Aniqlik sinfi 
0,5 


Kuchlanish U

(0,8

1,2) % bo‗lganda 
maksimal nisbiy xatolik
Burchak xatolik, min 
±0,5 
±20 
±1,0 
±40 
±3,0 
Normalashtirilmagan 




%;
100
/
1
1
2
U
U
k
U
и





31 
 
 
 
 
1.13-rasm. 
Kuchlanish trasformatorining 
vektor diagrammasi 
 
Tokni o‘lchash sxemalari uchun transformatorlar 
Bunday transformatorlar katta qiymatli toklarni oddiy ampermetr bilan 
o‗lchash uchun hamda vattmetr, energiya hisoblagich (schetchik) va 
fazometrlarning tok chulg‗amlarini ulashda ishlatiladi. Shu sababdanularni «tok 
transformatorlari» deyiladi. Tok transformatorining birlamchi chulg‗ami kesim 
yuzasi nisbatan katta bo‗lgan o‗tkazgichdan yasalib, tarmoqqa ketma-ket ulanadi 
(1.14-rasm). Chulg‗amlardagi o‗ramlar shunday tanlanadiki, bunda birlamchi 
chulg‗amning toki nominalga teng bo‗lganda, ikkilamchi zanjirdagi tok 5 A 
bo‗ladigan qilib bajariladi. 
Tok transformatorlarining ish rejimi qisqa tutashuv rejimiga yaqin bo‗ladi va 
ular uchun toklar tenglamasi quyidagicha yoziladi: 
I
1

 – I

2

 – (w
2

w
1
 )I
2

I
2

k .
(1.7) 
Demak, ikkilamchitokI
2
va transformatsiyalash koeffitsiyenti kma‘lum 
bo‗lganda birlamchi tok I
1
ni aniqlash mumkin ekan.
Toktransformatorlarini 5 ta aniqlik klassiga bo‗ladilar:
Statsionar (ko‗chmaydigan) turlari – 0,2; 0,5; 1; 3 va 10, laboratoriya tok 
transformatorlari esa – 0,01; 0,02; 0,05; 0,1 va 0,2. Bu keltirilgan raqamlar 
tokning nominal qiymatidagi tok xatoligidir. 


32 
Toktransformatorlarining tan narxi izolyatsiya hisobiga taxminan nominal 
kuchlanishining kvadratiga bog‗liq holda oshib boradi. Shu sababli nominal 
kuchlanish U ≥ 220 kV bo‗lganda tok transformatori kaskad sxemasi bo‗yicha, 
ya‘ni ikki pog‗onali qilib bajariladi (1.14, d-rasm). Bu rasmda ko‗rsatilgan kaskadli 
tok transformatorining har bitta pog‗onasini kuchlanishi 250/3 kV bo‗lgan tok 
transformatori tashkil etadi. 
Birinchi pog‗onadagi ikkilamchi chulg‗am ikkinchi pog‗onaning birlamchi 
chulg‗amini tok bilan ta‘minlaydi. Yuqori kuchlanishda ikki pog‗onali tok 
transformatorining bir pog‗onaliga nisbatan tannarxining taxminan 2 marta kamligi 
uning afzalligibo‗lsa, kaskad sxemada chulg‗amlar qarshiliklarining oshishi tufayli 
tok transformatori xatoligining ko‗payishi esa uning kamchiligi hisoblanadi. Tok 
transformatorini tarmoqqa ulashda uning qoplamasi (kojuxi) va ikkilamchi 
chulg‗amining chiqish uchlaridan biri yerga ulanadi. 
Xaqiqatda 
I
0
≈I

bo‗lgan xolda salt ishlash toki borligi uchun ko‗rib 
chiqilayotgan transformatorda 
I
1
≠I
2
va ushbu toklarning vektorlari orasida 180° dan 
farq qiluvchi ma‘lum bir burchak mavjud (1.14, b-rasm). Bu esa tok 
bo‗yichanisbiy xatolikni hamda 
̇
va - 
̇
vektorlari orasidagi γ
i
burchak xatoligini 
byjudga keltiradi.
[( ̇
̇
) ̇
]
 
γ
i
xatoligi yaxshi xisoblanadi, agarda 
̇
vektori 
̇
vektoridan oldin kelsa. 
Tok transformatori normal ishlash jarayonida, uning ikkilamchi chulg‗ami 
uzib qo‗yilmasligi kerak, mabodo, uzib qo‗yilsa ikkilamchi chulg‗am toki 
I
2
=0 
bo‗lib, birlamchi chulg‗am toki 
I
1
esa o‗zining ilgarigi katta qiymatini o‗zgartirmay 
uning hosil qilgan magnit oqimi ikkilamchi chulg‗amda katta EYK hosil qiladi.
Bu esa magnit isroflarining oshib ketishiga va natijada, tok transformatorining 
me‘yoridan ortiq qizib ketishiga olib keladi. 


33 

Download 5,98 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   140




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish