O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi

partiyalarning boshlang‗ich tashkilotlari sifatida faoliyat yuritib, markaz 
topshiriqlarini bajarishga safarbar etilgan edilar. Turkistonning tub aholisi manfaatlari 
bu yo‗nalishga mansub siyosiy kuchlarni mutlaqo qiziqtirmas, balki ular imperiya 
miqyosidagi hokimiyatni ko‗zlab harakat qilar edilar. Bu siyosiy kuchlar Turkistonga 
Rossiyaning ajralmas tarkibiy qismi deb qaradilar, o‗lkaga chorizm davridagidek 
ulug‗davlatchilik nuqtai nazaridan yondashdilar. 
1
 
Texnologik usullar: aqliy hujum – olib borish qoidalari 
- O‗zaro hech qanday baholash va tanqid bo‗lmasligi. 
- Jo‗n va nihoyatda oddiy fikrlashga baho berishdan tiyilish. 
- Barcha fikr-mulohaza qimmatli va bir o‗rinda bo‗lganligi bois fikrlovchiga nisbatan 
bosim o‗tkazmaslik va uni faqat tanqidiy tarzda qabul qilmaslik. 
- O‗z vikrini bildirmoqchi bo‗lganlarga imkon berish. 
-Fikrlar xilma xilligi asosiy maqsad
-Fikr – mulohazalar qaytarilishini xotirjam qabul qilish. 
-Qiziqarli va asosli fikrlarni rivojlantirish lozim. 
-O‗zini vazmin va hotirjam tutish, o‗zaro mulohazalarni bildirayotganlarga
muomala madaniyati asosida munosabat bildir. 
1
R.E.Xoliqova.Turkiston chor Rossiyasi mustamlakachiligi davrida. Oquv qollanma,Toshkent,‖Fan va 
texnologiya‖,2017,94-b 

---

221 
- Barchani o‗zaro hurmat, boshqalar fikriga qanoatli bo‗lishga chaqirish. 
 
Nazorat savollari 
1. Markaziy Osiyoning uchta xonlikka bo‗linishining sabablari nimada? 
2. Turkiston xonliklarining o‗zaro munosabatlari qanday edi? 
3. Turkiston xonliklari nega taraqqiyotdan orqada qolishdi? 
4. Chor Rossiyasining Turkistonni bosib olinishining sabablari nimada edi?
5. Turkiston general-gubernatorligi qachon tashkil qilingan? 
6. Xiva va Buxoroni chor Rossiyasi bosib olgandan so‗ng ularning mustamlakachilik 
maqomi qanaqa edi? 
7. Nechanchi yilda Xiva xonligi Rossiya imperiyasi tomonidan bosib olingan? 
8. XIX asr oxirida mustamlakachilarga qarshi xalq qo‗zg‗olonlari qaerlarda bo‗lib 
o‗tdi? 
9. 1916 yilgi Jizzax qo‗z g‗olonining sabablari nimada? 
10. Jadidlik harakati qachon paydo bo‗ldi? 
11. Jadidchilarning madaniy oqartuv faoliyati nimada ko‗rinadi? 
12. Jadidchilik harakati namoyondalari kimlar? 
13. XIX asrda qaysi davlatlarning manfaatlari O‗rta Osiyo masalasida to‗qnash keldi?