O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi

 
YODDA TUTING! 
Bu – xato! Bu – to`g`ri! 
Uzbеkistan O`zbеkiston 
Tashkеnt Toshkеnt 
Buxara Buxoro 
Xarеzm Xorazm 
Kashkadarya Qashqadaryo 
Samarkand Samarqand 
Termez Tеrmiz 
Fergana Farg`ona 
Kokand Qo`qon 
Navai Navoiy 
Djizak Jizzax 
Margelan Marg`ilon
 
38-mashq
. «Mening ko`cham, mahallam, shahrim nomi» mavzusida kichik ijodiy insho 
yozing.
 

 
 
Grammatik
a 
O`zbеk tilida turli kasb-hunarni bildirish uchun mavhum ot 
yasovchi -
lik, -chilik
qo`shimchalar i qo`shiladi. 
Masalan: 
paxtachilik, tikuvchilik, dеhqonchilik, savdogarchilik
kabi. 
Bular shaxs otlari: Bular kasb otlari: 
o`qituv
chi
o`qituvchi
lik
shifo
kor 
shifokor
lik
suvchi suvchi
lik
usta usta
chilik
zargar zargar
lik 
39-mashq.
Quyida berilgan kerakli so`zlardan shaxs otlarini soha bo‘yicha joylashtiring 
va ulardan kasb otlari hosil qiling. 
a) aqliy mehnat sohasi (сфера умственного труда): 
b) ishlab chiqarish sohasi (сфера производства): 
v) chorvachilik sohasi (сфера сельского хозяйства): 

---

g) maishiy xizmat ko‘rsatish sohasi (сфера обслуживания). 
Kerakli so‘zlar: yozuvchi, ishchi, quruvchi, cho‘pon, bog‘bon, hisobchi, iqtisodchi, 
traktorchi, zargar, baliqchi, tilshunos, uchuvchi, dengizchi, soatsoz, o‘qituvchi, 
shifokor, metallurg, konchi, tikuvchi, paxtakor, tarjimon, muhandis, sartarosh, 
sotuvchi, to‘quvchi, oshpaz, etikdo‘z. 
40-mashq. 
Quyidagi savollardan foydalanib, kasblar haqida o‘z fikringizni ayting. 
1. Qaysi kasblar kishi dunyoqarashining keng bo‘lishini talab qiladi?
2. Qaysi kasblar kishi irodasining mustahkam bo‘lishini talab qiladi? 
3.Qaysi kasblar kishining tirishqoq bo‘lishini talab qiladi? 
4. Qaysi kasblar odamning ziyrak, xushmuomala bo‘lishini talab qiladi?
5. Qaysi kasblar sabrni talab qiladi?
6. Sizningcha, iqtisodchi va hisobchi qanday fazilatlarga ega bo‘lishi kerak? 
Paxtakor, uchuvchi, hunarmandlar-chi? 
41-mashq. Quyidagi rejadan foydalanib, “Mening kasbim” degan mavzuda 
insho yozing: 
1) kasbingiz tarixi; 2) kasbingiz qanday rivojlangan; shu davr mobaynida 
qanday o‘zgarishlar yuz bergan? 3) sizning mutaxassisligingiz bo‘yicha qaysi 
sohalarda ishlash mumkin; 4) kasbingizga qo‘yilgan talablar; 5) kasbingizning 
kelajakdagi ahvolini qanday tasavvur qilasiz? 
42