O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta‘lim vazirligi

Tasvirlash boskichlari 
1.Boskich.Joylashtirish

---

Qogoz ulchamini aniklash
Narsalarning kompozitsiya markazini belgilash 
Narsalarning umumiy kurinishini aniklash va taxlil kilish(asosiy va kushimcha) 
Uzaro nisbatlarni aniklash va belgilash (proporsiya) 
2.Bosqich. Shaklini qurish 
Kuzatish perspektiva ufk chizigi kesish nuktalari kurish nuktasi surat tekisligi 
va xokozo. 
Narsalarni umumiy shakli kurinishini tasvirlash. 
Narsalarni bulaklarini batafsil tasvirlash 
Soya va yorug chegaralarni aniklash. Tasvirni narsa bilan takkoslash 
3 Bosқich 
Нajmini aniklash 
Tuslik nisbatlarini aniklash va xajmini kursatish 
Yoruglikligi yarimsoya shaxsiy va tushuvchi soyalar refleks 
Tus gradatsiyasi.
Asosiy shakldan bulak kismlariga utish 
Tuslariga ishlov berish va fazoviy joylashuvini tekshirish 
4 Bosqich. 
Umumlashtirish 
Asosiy kismni ikkinchi darajalikdan ajratish 
Yakunlangan tasvirni yaxlitligi
Modelni xarakteri va xususiyatlari(materialligi) 
Ishning rejalashtirilishi - bajarilayotgan vazifani tugri yechimini topishda
ishonchlidir. 
1.Ma’lum mavzu buyicha tasvirlanadigan rasmlarni variantlarining
tuzishlari kursatiladi. 
2.Kompozitsiyaning asosiy elementlarini tasvirlash. 
3.Katta va kichik ulchamlardagi kurinishlarni anik tuzilishini tasvirlash. 
4.Narsalarning yorug va soyalarini buyok bilan ishlash usullarini
kursatish. 

---

5.Tulik tugallangan kompozitsiya. 
Mavzu asosida kompozitsiya ishlash darslaridagi kurgazmalilikni yana
bir turi- rangtasvir asoslarini tasvirlash orkali kursatishidir. Jozibali rang-
barang buyoklar bilan rasm ishlashni ukuvchilarga ogzaki tushuntirish
mutlako mumkin emas. Shuning uchun tasviriy san’at ukituvchisi aloxida
planshetga tortilgan kogoz chetida suvbuyoklar bilan ishlash usullarini
kursatishlari maksadga muvofikdir. 
Tasviriy san’at tarixi darslarida san’at asarlarini kata ulchamdagi
reproduksiyalaridan kurgazmali kurol sifatida kullaniladi. Oxirgi paytlarda
asarlarni kata ulchamdagi reproduksiyalarini topilishi amri maxol. Bunday
xolda reproduksiyalarni skaner orkali kompyutir xotirasiga kiritib videokogoz
orkali kattalashtirib ekranda kursatiladi va asarlarning badiiy xususiyatlarini
taxlil kiladi.
Tasviriy san’at darslarida bunday kurgazmali kurollardan foydalanish
darsni samaradorligini oshiradi xamda ukuvchilarni fanga bulgan kizikishini
ijodiy kobiliyatlarini shakillantirishga yordam beradi. (Kartina kuyiladi) 
Pedagogik rasmlar ishlash. 
Kurgazmali ta’lim didaktik prensiplarning asosiylaridan biridir. Grafikali
kurgazmali kurollar asosan, matematika ,adabiyot, tabiatshunoslik, tasviriy
san’at darslarida kuprok foydalaniladi. Bu esa badiiy asarlar reproduksiyalari,
fotorasmlar, diafilmlar, kitob ilyustrasiyalari kabilardir.
Pedagogik tasvir- bu uqituvchining sinf taxtasida maxsus planshetlarda
va ukuvchi rasm daftarining burchak chetiga tasvirlangan rasmlardir. 
Ayrim xolda grafik kurgazmali kurollar pedagogik rasmlarning urnini
bosolmaydi. Pedagogik tasvirlar tayyor jadvallar, rasmlardan uzining bir
kator afzalliklari bilan fark kiladi. Bu afzallik afzallik shundan iboratki
ukituvchi uz xikoyasini tasvir orkali kursatishda, ukuvchilarning kuz ungida
tasvirni paydo bulishi, uning tuldirilishi kurinishlarni dinamik xolatini yakkol
kursatish imkoniyatiga ega buladi. 

---