Ozbekiston respublikasi oliy va orta maxsus ta`lim vazirligi

Ekran donadorligi (зернистость) 

Zarur  bo‘lgan  o‘tkazib  yuborish  polosasi  ta’minlanganda  va  signal  elektronli-nurli  trubkaga 

aniq  (tiniq)  mayda  detallari  bilan  tushganda,  biz  monitorning  boshqa  parametriga  –  «

maska 

qadami

»ga  yoki  oddiychasiga  «

donadorlik

»  (зерно)ka  duch  kelamiz.  Gap  shundaki,  rangli 

televizorda  va  monitorlarda  ekran  (ich  tomonidan)  uch  rang  –  qizil,  yashil  va  ko‘k  rangda 

nurlanadigan  lyuminofor  mayda  zarrachalari  bilan  qoplangan.  Uchta  yonma-yon  joylashgan 

zarrachalar triada hosil qiladi. Agar oq rangda nurlanayotgan ekranga lupa ostida qarasak, haqiqatda 

uch rangli zarrachalar nurlanayotganini va ular qo‘shilib oq rang hosil qilayotganini ko‘ramiz. 

Triada  elementlari  har  xil  intensivlikda  nurlanganda  qolgan  hamma  ranglar  hosil  bo‘ladi, 

masalan, triadaning  faqat  qizil  va  yashil  elementlari  nurlanganda,  biz  sariq  rangni  ko‘ramiz. Triada 

alohida  elementlarining  nurlanishini  boshqarish  uchun  uch  elektron  nurdan  foydalaniladi;  ular 

ekranning  hamma  triadalarini  yoyilish  (развёртка)  chastotasida  aylanib  chiqadi.  Har  bir  o‘zining 

triadasi  elementiga  aniq  tushishi  uchun,  ekran  lyuminofor  qoplamasi  ustida  maxsus  maska  (setka) 

joylashadi, unga tushgan nur aniq o‘zining triadasi elementiga og‘adi. 

Natijada  biz  ko‘ramizki,  rangli  monitor  ekrani,  lyuminofor  qatlami  yaxlit  va  bir  xil  bo‘lgan 

monoxrom  monitordan  farqli  o‘laroq,  donador  (dona-dona)  strukturaga  ega.  Donalar  o‘lchami 

qanchalik kichik bo‘lsa, trubka shunchalik katta ravshanlikni ta’minlaydi. 

Birinchi  rangli  monitorlar  «dona»larining  o‘lchami  0,42  mm  edi.  Yuqori  ruxsat  etiladigan 

grafikaviy  rejimlar  paydo  bo‘lishi  bilan  monitorlardan  foydalanish  mumkin  bo‘lmay  qoldi:  mayda 

detallar,  masalan,  ingichka  vertikal  polosalar  jimirlab  kamalakning  hamma  ranglari  bilan  qo‘shilib 

ketadigan bo‘ldi. Shundan keyin «donador»ligi 0,31 mm va 0,28 mm bo‘lgan trubkalar paydo bo‘ldi. 

Bugungi  kunda  eng  ko‘p  tarqalgan  «donadorlik»  0,27  mm,  qimmat  modellarda  esa  0,26-0,24  mm 

bo‘lgan trubkalarni qo‘llashmoqda.