O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi


Tarbiya usullari - umumiy metodning bir qismi, alohida harakati



Download 2,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet261/456
Sana03.01.2022
Hajmi2,77 Mb.
#316668
1   ...   257   258   259   260   261   262   263   264   ...   456
Bog'liq
2 5193060492490314745

 
Tarbiya usullari - umumiy metodning bir qismi, alohida harakati
 
Amaliyotda  tarbiya  vositalari  tushunchasi  ham  ajratiladi.  Usullara  deganda  ta‘sir 
ko‗rsatishlar  birligi,  vosita  deganda,  usullar  yig‗indisi  tushuniladi.  Vosita  -  bu  usul  ham  emas, 
metod  ham  emas.  Masalan,  mehnat  -  tarbiya  vositasi,  biroq  uni  ko‗rsatib  berish,  mehnatni 
baholash,  ishdagi  xatoni  ko‗rsatish  -  bu  usullar.  So‗z  (keng  ma‘noda)  -  tarbiya  vositasi,  biroq 
replika, taqqoslash - usullar. Bu bilan bog‗liqlikda ba‘zan tarbiya metodlari qo‗yilgan maqsadni 
muvaffaqqiyatli  amalga  oshirish  uchun  foydalaniladigan  usul  va  vositalar  tizimi  sifatida 
aniqlanadi. Xuddi shuningdek metodning tuzilishida usullar va vosita albatta mavjud bo‗ladi.
 
Tarbiya vositalari - bu usul ham emas, metod ham emas, usullar yig„indisi. 
Zamonaviy 
pedagogikada ba‘zilari amaliy vazifalarni hal etishga, ba‘zilari faqat nazariy vazifalarni o‗zida 
aks ettiradigan o‗nlab tarbiya tasniflari mavjud.
 
Metodlar  o‗ziga  xos  xarakteriga  ko‗ra  ishontirish,  mashq,  rag‗batlantirish  va  tanbeh 
berishga  bo‗linadi.  Mazkur  holatda  metodning  umumiy  xarakterli  belgisi  o‗ziga  xoslikni, 
qo‗llanishga  yaroqlilikni aks  ettiradi.  Bu tasnifga metodlarning ko‗proq umumlashganligi bilan 
ajralib turuvchi tarbiyaning umumiy metodlari mustahkam tutashib ketadi. U  o‗zida ishontirsh, 
faoliyatni tashkil etish, o‗quvchilarning xulq-atvorini rag‗batlantirish metodlarini qamrab oladi. 
I.S.Mariyenkoning  tasnifida  tarbiya  metodlari  guruhlari  quyidagicha  nomlanadi:  tushuntirshli- 
reproduktiv,  muammoli  vaziyatli,  o‗rgatish  va  mashq  metodlari,  rag‗batlantirish,  to‗sqinlik 
qiluvchi, boshqarish, o‗zini-o‗zi tarbiyalash. 
Skinner  nazariyasi  o‗qitish  va  ta‘lim  olish  jarayonida  o‗qituvchilarning  o‗zlarini  hulq-
atvorlari muhim  bo‗lmagan rolda ekani uchun tanqid  qilinadi, bu mavzuda  gap ketganida unga 
e‘tibor berishga chegara qo‗yilgan, bu o‗rinda jazo tayinlash va mukofotlashdan ko‗ra ko‗proq, 
deydi,  o‗qituvchilar  o‗zlari  (Men  termini  5-bo‗limda  to‗laroq  yoritilgan)  namuna  bo‗lishlari 
zarur.  Bu  ―ahloq  o‗ynini  o‗ynash‖ni  istamayotgan  o‗quvchilar  –  mehribonlik  ko‗rsatilmagan 
yoki, ular ta‘limda omadga erishmagan, yo ular o‗qituvchi tomonidan maqtab, yo koyilmagan – 
bilan  yuzaga  kelgan  muammoni  hal  qilishishart  bo‗lgan  o‗qituvchilarga  kichik  yordam  taklif 
qiladi.
9
 
Tarbiyalanuvchilarga  ta‘sir  etishi  natijalariga  ko‗ra  metodlarni  ikki  guruhga  bo‗lish 
mumkin:

Download 2,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   257   258   259   260   261   262   263   264   ...   456




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish