O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vazirligi

6

.

Tinglovchilar

:  taqdimot  tinglovchilarning  ehtiyojlari  va  qiziqishlariga  mos 

boʻlishi  shart.  Nutqning  mazmuni  va  ohangi  tinglovchilarning  tabiatiga  bogʻliq 

boʻladi.  Taqdimotda  foydalangan  soʽzlaringizga    e‘tibor    qarating,    mos  

boʻlmagan   hech narsaga murojaat qilmang. 

Tinglovchilarning    yosh    guruhi    e‘tiborga  olinishi  kerak  boʻlgan  omillardan  

biridir.  Quyidagilar  kalavaning uchini ta‘minlashi mumkin:  

1.Bolalar  hikoyalarni  yoqtirishadi  va  dramatik  taqdimotga  qiziqishadi. 

Yuqori  sinf  va kollej  oʻquvchilariga katta odamlardek  munosabatda boʻlish 

kerak. Ular yangi fikrlarga  hozirjavob  boʻladilar, samimiy to‗gʻri yondashuvga 

minnatdor  boʻlishadi, shu bilan birga,  ular tanqidga  ham  moyil  boʻlib,  yaxshi 

tayyorlangan va mazmunli taqdimot kutishadi. 

                       2.Yoshlar  keng  ko`lamli  qiziqishlar  va  ijobiy  munosabatli  eng  nozik  tabiatli 

tinglovchilar  boʻlib,  yangi  loyihalar  va  gʻoyalarni  yoqtirishadi,  lekin,  ular 

tanqidchi hamdirlar. 

3.Oʻrta yoshdagi  tinglovchilar konservator boʻlishadi va yangi gʻoyalarni osonlik 

bilan  qabul  qilishmaydi,  hayot  to‗gʻrisida  koʻproq  bilim  va  tajribaga  ega 

---

141 

 

boʻlishadi,  lekin,    oʽzgarishlar  va  yangi  gʻoyalar  haqida  judayam 

zavqlanishmaydi, qiziqishlari mumkinku, ammo, osonlik bilan qabul qilmaydilar.  

4.Katta  yoshdagilar  yangi  rivojlanish    va  dunyoda  nima  sodir  boʻlayotganligi 

haqidagi    ma‘lumotga  qiziqadilar.    Ular  o‗tmishdagi  yaxshi  vaqtlarini  eslashni  

ham  yoqtiradilar. 

Xizmatingiz  yoki  mahsulotingiz  haqidagi  ma‘lumotlarni  kerakli  odamlarga 

yetkazishda taqdimot tayyorlash uchun  e‘tiboringizni qaratishingiz kerak boʻlgan 

jihatlarga quyidagilar kiradi: 

1.Soddalik. 

Odatda  koʻpchilikda  prezentatsiya  va  taqdimotlar  qancha 

murakkab  tilda,  atamalar  va  maxsus  iboralarga  boy  qilib  tayyorlansa,  shuncha 

professional  darajada  tayyorlangan  degan  taassurot  qoʻldiradi  degan  fikr 

shakllangan.  Lekin,Agar,  tayyorlangan  ma‘lumotlarni  eshitayotgan  yoki 

o‗qiyotgan  odam  nima  deyayotganingizni  tushunmasa,  bunday  taqdimotdan 

koʽzlangan  maqsadga  erishish  qiyin  boʻladi.  Shunday  ekan  fikringizni  tinglovchi 

yoki oʻquvchiga  yetkazayotganda iloji  boricha qisqa  va sodda  jumlalar qurishga, 

murakkab atama va iboralardan kamroq foydalanishga harakat qiling. Albatta, siz 

oʽz ishingizning ustasi ekanligingizni koʻrsatgingiz keladi, lekin, bunga odamlarni 

zeriktirmasdan yo qiynamsdan ham erishsa boʻladi.