2. Ma’ruza mashg‘ulotlari
1-jadval
№
|
Ma’ruzalar mavzulari
|
Dars soatlari hajmi
|
5-semestr
|
1.
|
Model va modellashtirish tushunchalari
|
2
|
2.
|
Matematik va axborotli modellashtirish. Matematik modelni qurish metodlari
|
2
|
3.
|
Xatoliklar arifmetikasi. Xatoliklarni aniqlashda differensial hisobini qoʻllash
|
2
|
4.
|
Algebraik va transsendant tenglamalarni taqriban yechish usullari
|
2
|
5.
|
Chiziqli tenglamalar sistemasini yechish usullari
|
2
|
|
|
10
|
6-semestr
|
6.
|
Funksiyalarni interpolyasiyalashning umumiy masalasi. Chekli ayirmalar.
|
2
|
7.
|
Nyutonning I va II interpolyasion formulalari. Xatoliklarni baholash
|
2
|
8.
|
Sonli differensiallash. Aniq integralni taqriban hisoblash usullari
|
2
|
|
|
6
|
7-semestr
|
9.
|
Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni taqriban yechish
|
2
|
10.
|
Eyler va Runge-Kutta usullari
|
2
|
11.
|
Chiziqli dasturlash masalalarining qoʻyilishi va unda qoʻllaniladigan modellar. Masalasini simpleks usulda yechish
|
2
|
12.
|
Transpotga oid masalalar va ularni yechish usullsri
|
2
|
13.
|
Matematika statistika elementlari
|
2
|
|
|
10
|
|
jami:
|
26 soat
|
Ma’ruza mashgʻulotlari multimedia qurilmalari bilan jihozlangan auditoriyada akadem guruhlar oqimi uchun oʻtiladi. Mashgʻulotlar interfaol metodlar yordamida oʻtiladi. Unda «Aqliy hujum», «BBB», «Venn diagrammasi», «T-chizma», «Insert», «FSMU», «Klaster», «Bumerang», «Qanday?», «Nima uchun?», «Insert», «SWOT» tahlil, «Yelpigʻich» kabi metodlar qoʻllanilishi mumkin. Koʻrgazmali materiallar va axborotlar multimedia vositalari yordamida uzatiladi.
3. Amaliy mashg‘ulotlar
2-jadval
№
|
Amaliy mashg‘ulotlar mavzulari
|
Dars soatlari hajmi
|
5-semestr
|
1.
|
Turli modellar tuzishga doir misollar yechish
|
2
|
2.
|
Xatoliklar arifmetikasi. Xatoliklarni aniqlashda differensial hisobini qoʻllash
|
2
|
3.
|
Bir noma’lumli algrebraik va transsendent tenglamalarni vatarlar, urinmalar va oddiy iterasiya usulida taqriban yechish
|
2
|
4.
|
Chiziqli tenglamalar sistemasini Gauss, kvadrat ildizlar, iterasiya usullarida yechish
|
2
|
5.
|
Lagranj interpolyasion koʻphadini qoʻrish va xatoligini baholash
|
2
|
|
|
10
|
6-semestr
|
6.
|
Nyutonning I va II interpolyasion koʻphadlarini qurish va xatoliklarini baholash
|
2
|
7.
|
Lagranj va Nyuton interpolyasion koʻphadlarni sonli differensiallash
|
2
|
8.
|
Trapesiya va Simpson formulalari boʻyicha sonli integrallash va aniqlikni baholash
|
2
|
9.
|
Koshi masalasini taqriban yechishning Eyler va Runge-Kutta usuli
|
2
|
|
|
8
|
7-semestr
|
|
Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni taqriban yechimning geometrik ifodasi
|
2
|
|
Chiziqli dasturlashga keltiriladigan masallarning matematik modelini qurish
|
2
|
|
Chiziqli dasturlash masalasini grafik va simpleks usulda yechish
|
2
|
|
Transport masalasini yechishning shimoli - gʻarb burchak usuli.
|
2
|
|
Kuzatish natijalarini qayta ishlashga doir masalalar yechish
|
2
|
|
|
10
|
|
Jami:
|
28 soat
|
Amaliy mashgʻulotlar multimedia qurilmalari bilan jihozlangan auditoriyada har bir akadem guruhga alohida oʻtiladi. Amaliy mashg‘ulotlarni tashkil etish bo‘yicha kafedra professor-o‘qituvchilari tomonidan ko‘rsatma va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Shuningdek, darslik va o‘quv qo‘llanmalar, ma’lumotnomalar, pedagogik ma’lumotnomalar, lugʻatlar, ma’ruza matnlari, tarqatma materiallar asosida talabalar bilimlarini mustahkamlashga erishish, tarqatma materiallardan foydalanish, mavzular bo‘yicha ko‘rgazmali qurollar tayyorlash va boshqalar tavsiya etiladi. Mashgʻulotlar interfaol metodlar yordamida oʻtiladi. Unda «Aqliy hujum», «BBB», «Venn diagrammasi», «T-chizma», «Insert», «FSMU», «Klaster», «Bumerang», «Qanday?», «Nima uchun?», «Insert», «SWOT» tahlil, «Yelpigʻich» kabi metodlar qoʻllaniladi. Koʻrgazmali materiallar va axborotlar multimedia vositalari yordamida uzatiladi.
4. Laboratoriya mashg‘ulotlar
3-jadval
№
|
Laboratoriya mashg‘ulotlar mavzulari
|
Dars soatlari hajmi
|
5-semestr
|
1.
|
Turli modellar tuzishga doir misollar yechish
|
2
|
2.
|
Xatoliklarning umumiy formulasidan foydalanib xatoliklarni aniqlashda doir masalalar yechish
|
2
|
3.
|
Bir noma’lumli algrebraik va transsendent tenglamalar yechish
|
2
|
4.
|
Bir noma’lumli algrebraik va transsendent tenglamalarni oddiy iterasiya usulida yechish
|
2
|
5.
|
Chiziqli tenglamalar sistemasini Gauss usulida yechish
|
2
|
6.
|
Chiziqli tenglamalar sistemasini kvadrat ildizlar usulida yechish
|
2
|
7.
|
Chiziqli tenglamalar sistemasini iterasiya usulida yechish
|
2
|
8.
|
Lagranj interpolyasion koʻphadini qurish
|
2
|
9.
|
Lagranj interpolyasion koʻphadini xatoligini baholash
|
2
|
|
|
18
|
6-semestr
|
10.
|
Nyutonning I interpolyasion koʻphadlarini qurish va xatoliklarini baholash
|
2
|
11.
|
Nyutonning II interpolyasion koʻphadlarini qurish va xatoliklarini baholash
|
2
|
12.
|
Lagranj interpolyasion koʻphadlarni sonli differensiallash
|
2
|
13.
|
Nyuton interpolyasion koʻphadlarni sonli differensiallash
|
2
|
14.
|
Trapesiya formulasi boʻyicha sonli integrallash
|
2
|
15.
|
Trapesiya formulasi boʻyicha aniqlikni baholash
|
2
|
|
|
12
|
7-semestr
|
16.
|
Simpson formulasi boʻyicha sonli integrallash va aniqlini baholash
|
2
|
17.
|
Koshi masalasini taqriban yechishning Eyler usuli
|
2
|
18.
|
Koshi masalasini taqriban yechishning Runge-Kutta usuli
|
2
|
19.
|
Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni taqriban yechimning geometrik ifodasi
|
2
|
20.
|
Chiziqli dasturlashga keltiriladigan masallarning matematik modelini qurish
|
2
|
21.
|
Chiziqli dasturlash masalasini grafik usulda yechish
|
2
|
22.
|
Chiziqli dasturlash masalasini simpleks usulida yechish
|
2
|
23.
|
Transport masalasini yechishning shimoli - gʻarb burchak usuli.
|
2
|
24.
|
Kuzatish natijalarini qayta ishlashga doir masalalar yechish
|
2
|
|
|
18
|
|
Jami:
|
48 soat
|
Laboratoriya mashg‘ulotlarida talabalar ma’ruzada egallagan bilimlarini bevosita amaliyotda kompyuter texnologiyasi yordamida tadbiq qiladilar va amaliy masalalarning kompyuterda tasvirlanish usullar bilan tanishadilar, shuningdek xulosalar chiqaradilar. Mashg’ulotda har bir talaba alohida masalalalar yechadilar. Laboratoriya mashgʻulotlari multimedia qurilmalari bilan jihozlangan auditoriyada har bir akadem guruhga alohida oʻtiladi. Mashgʻulotlarda axborot (taqdimot, multimedia texnologiyalari) va ta’limning zamonaviy texnologiyalari hamda interfaol metodlar qoʻllanilib, koʻrgazmali materiallar va axborotlar multimedia qurilmalari yordamida uzatiladi.
5. Mustaqil ta’lim
4-jadval
№
|
Mustaqil ta’lim mavzulari
|
Dars soatlari hajmi
|
5-semestr
|
1.
|
Masalani formallash
|
2
|
2.
|
Fanda modellash
|
2
|
3.
|
Texnikada modellash
|
2
|
4.
|
Modellarni tuzishning asosiy tamoyillari
|
2
|
5.
|
Modellarni tuzishning asosiy xossalari
|
2
|
6.
|
Masalarni yechishning axborot texnologiyasi
|
2
|
7.
|
Masalarni yechishning axborot texnologiyasi
|
2
|
8.
|
Amaliy masalalar
|
2
|
9.
|
Amaliy masalalarni modellash
|
2
|
10.
|
Matematik modellash
|
2
|
11.
|
Axborotli modellash
|
2
|
12.
|
Axborotli modellash
|
2
|
13.
|
Matematik modellar qurish
|
2
|
14.
|
Matematik modellar qurish
|
2
|
15.
|
Fizik modellar qurish
|
2
|
16.
|
Fizik modellar qurish
|
2
|
17.
|
Matematik modelni qurish metodlari
|
2
|
18.
|
Matematik modelni qurish metodlari
|
2
|
|
|
36
|
6-semestr
|
19.
|
Matematik modellarga qoʻyiladigan asosiy talablar
|
2
|
20.
|
Matematik modellashtirishning asosiy bosqichlari
|
2
|
21.
|
Matematik model
|
2
|
22.
|
Matematik modelning real ob’yekti orasidagi bog‘liqlik
|
2
|
23.
|
Matematik modellarning nazariy tadqiqoti
|
2
|
24.
|
Matematik modellarning amaliy tadqiqoti
|
2
|
25.
|
Matematik modellarning adekvatligi
|
2
|
26.
|
Modellashtirishning statistik asoslari
|
2
|
27.
|
Gipotezalarni qoʻyish
|
2
|
28.
|
Gipotezalarni tekshirish
|
2
|
29.
|
Eksperiment natijalarini ishonchliligini tekshirish
|
2
|
30.
|
Eksperiment natijalarini haqqoniyligini tekshirish
|
2
|
|
|
24
|
7-semestr
|
31.
|
Ishonchlilik intervali
|
2
|
32.
|
Dispersion tahlil haqida tushuncha
|
2
|
33.
|
Dispersion tahlil haqida tushuncha
|
2
|
34.
|
Stoxastik modellar haqida tushuncha
|
2
|
35.
|
Stoxastik modellarga doir misollar
|
2
|
36.
|
Algebraik tenglamalarni vatar usulida taqriban yechish
|
2
|
37.
|
Transsendant tenglamalarni urinma usulida taqriban yechish
|
2
|
38.
|
Transsendant tenglamalarni urinma usulida taqriban yechish
|
2
|
39.
|
Algebraik tenglamalarni oddiy iterasiya usulida yechish
|
2
|
40.
|
Transsendant tenglamalarni oddiy iterasiya usulida yechish
|
2
|
41.
|
Chiziqli tenglamalar sistemasini kvadrat ildizlar yechish usulida yechish
|
2
|
42.
|
Chiziqli tenglamalar sistemasini kvadrat ildizlar yechish usulida yechish
|
2
|
43.
|
Chiziqli dasturlash masalasini simpleks usulda yechish
|
2
|
44.
|
Chiziqli dasturlash masalasini simpleks usulda yechish
|
2
|
45.
|
Transpotga oid masalalar
|
2
|
46.
|
Transpotga oid masalalarni yechish usullari
|
2
|
47.
|
Transpotga oid masalalar
|
2
|
48.
|
Transpotga oid masalalarni yechish usullari
|
2
|
|
|
36
|
|
Jami:
|
96 soat
|
Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan referatlar tayyorlanadi va uni taqdimoti tashkil qilinadi. Talabalar tomonidan mustaqil ishlar tayyorlanayotganda ular e’tiborini ilg‘or xorij tajribasi bilan mamlakatimiz iqtisodiyotida qo‘lga kiritilayotgan yutuqlarning asoslarini bog‘lash, tahlil etish, o‘z fikrlarini hayotiy misollar bilan yoritishga yo‘naltiriladi.
5. Fan bo`yicha kurs ishi. Ushbu fan bo‘yicha kurs ishi rejalashtirilmagan.
6. Tavsiya etilayotgan oraliq nazorat savollari
Modellashning kelib chiqish tarixi
Modellashtirish nazariyasining asosiy tushunchalari
Modellashtirish maqsad va vazifalari
Model va modellashtirish tushunchalari
Tizimli model kо‘rinishlarining klassifikatsiyasi
Fizik modellashtirish
Analitik modellashtirish
Kompyuterli modellashtirish (sonli, imitatsion, statistik)
Kompyuterli modellashtirish bosqichlari (matematik, algoritmik va modellarning dasturiy kо‘rinishlari)
Modellashtirish prinsiplari: axborotning yetarlilik prinsipi, bajarishlilik va ...
Modellashtirish prinsiplari: agregirovlash va parametrlash prinsiplari
Tizimlarning tashqi, ichki va chiquvchi parametrlari. Oddiy tizimning matematik modeli.
Matematik model xossalari: tо‘liqlik, aniqlik, adekvatlik
Matematik model xossalari: ekonomlilik, robastlik, ...
Matematik model xossalari. Tuzilmalilik (geometrik va topologik), funksionallik, analitik va algoritmik modellar
Matematik model klassifikatsiyasi. Nazariy va empirik modellar
Stoxastik va determinirlangan, statistik va dinamik, statsionar va statsionar bо‘lmagan modellar
Chiziqli va chiziqli bо‘lmagan modellar. Modellarning linearizatsiya qilish. Uzluksiz, diskret va aralash modellar.
Matematik modellarning iyerarxiyasi va ularning dekompozitli prinsipi.
Matematik modellar: mikro-, makro- va juda katta bosqichli.
Murakkab tizimlarning asosiy xarakteristikasi. Tizim strukturasi. Tizimning tо‘liqliylik funksiyasi. F(v)-kо‘rsatkich.
Matematik modellashtirish bosqichlar (boshlang‘ich tо‘plam tariflari, tuzulmaliylik va parametrik identifikatsiya)
Matematik modellar qurishning asosiy qonuniyatlari.
Model tushunchasi. «Model» tushunchasining tarixiy paydo bо‘lishi va hozirgi zamon talqini.
Stoxastik modellash. Kompyuterda tasodifiy son.
Dunyoni faxmlashda modelashtirish о‘rni.
Monte–Karlo usuli stoxastik modellashtirish kо‘rinishi sifatida.
Modellarga turlicha yondoshishlar va ularning klassifikatsiyasi.
Transport masalasi. Uning matematik modeli.
Tizim va obyekt kompyuterli modellashtirishning asosiy tushunchalari sifatida.
Transport masalasi. Transport masalasi yechimini qurish bosqichlari.
Modellashning maqsadi, vazifasi va bosqichlari.
Fizik jarayonlarni modellashtirish. Ikki jism tо‘qnashuvi modeli.
Matematik model sinflari va ularning о‘ziga xosligi.
Jadval kо‘rinishdagi axboriy modellar.
Hisoblash eksperimenti. Hisoblash eksperimenti bosqichlari.
Ekologiyada kompyuterli modellash.
Ma’lumotlarning tipli modellari. О‘xshashlilik va farqlari.
Dinamik model.
Optimizatsionnoye modelirovaniye. Istoriya vozniknoveniya i sposobi resheniya optimizatsionnix zadach.
«О‘lja-irqich» Ayrim kо‘rinishlarning rivojlanish modeli.
Fizikada kompyuterli modellash.
Ekologiyada imitatsion modellash.
Modellarga berilgan asosiy ta’riflar va ularning tiplari.
Kompyuterli modellash tushunchasi. Asosiy funksiyalar.
Kompyuter vositalari yordamida yechiladigan tipik masalalar. Imitatsion modellash tizimlari. Modellash uskunaviy vositalarining tarixiy yо‘li.
Modellash jarayonining tuzulmaviy analizi (tuzilma ta’rifi). Modellar kо‘rinishlarini formallashtirish. Model qurish jarayoni. Tajriba-sinov ishlarini olib borish.
Korrelyatsion analiz tushunchasi va mohiyati.
Modellar va modellashtirish. Jarayonlarni modellashtirish.
Modellashtirish uslublaridan foydalanish
Modellarni turlari
Abstrakt va fizik modellarning farqi
Matematik va axborotli modellashtirish
Matematik modelni qurish metodlari
Algebraik va transsendant tenglamalarni taqriban yechish usullari
Chiziqli tenglamalar sistemasini yechish usullari
Funksiyalarni interpolyasiyalashning umumiy masalasi. Chekli ayirmalar.
Nyutonning I va II interpolyasion formulalsri. Xatoliklarni baholash
Sonli differensiallash
Aniq integralni taqriban hisoblash uslublari
Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni taqriban yechish
Eyler va Runge-Kutta usullari
Chiziqli dasturlash masalalarini simpleks usulda yechish
Transpotga oid masalalar va ularni yechish usullsri
Matematika statistika elementlari
Matematik modellashtirish va uning bosqishlari
Modellashtirishning mohiyati
Kompyuterli moddelashtirish
Matematik model
Matematik modelni qo‘llash sohasi
Matematik modelning samaradorligi
Matematik modelni tahlil qilish nimalarga olib keladi
Hodisalarni matematik model orqali o‘rganish
Sonli differensiallash tushunasi
Sonli differensiallash usullari
Nyutonning birinchi interpolyatsion ko‘phadi orqali sonli differensiallash
Nyutonning ikkinchi interpolyatsion ko‘phadi orqali sonli differensiallash
Lagranj interpolyatsion ko‘phad orqali sonli differensiallash
Sonli differensiallashdagi hatoliklar
Lagranj va Nyuton ko‘phadi orqali sonli differensiallashda qoldiq hadini keltirib chiqarish.
Aniq integralni taqribiy hisoblash tushunchasi
Aniq integralni taqribiy hisoblash usullari
Nyuton-Kotes kvadratura formulasi
Chap va o‘ng to‘g‘ri to‘rtburchaklar formulasi
Markaziy to‘g‘ri to‘rtburchaklar formulasi
Trapetsiya formulasi
Simpson formulasi
Differensial tenglama tushunchasi
Differensial tenglamaning taqribiy yechimi
Differensial tenglamani sonli yechish usullari
Koshi masalasi
Koshi masalasini yechish usullari
Eyler va Runge-Kutta usullari mohiyati
Chegaraviy masalalar tushunchasi
Ikkinchi tartib koshi masalasi yechish usullari
Chiziqli dasturlash masalalari
Matematik dasturlash
Chiziqli dasturlash masalalariga olib keladigan masalalar.
Chiziqli dasturlash masalasining geometrik ma’nosini aytib bering.
Iqtisodiy masalalarning matematik modeli
Simplek usulini tavsiflang
Simpleks usulining mohiyati
Simplek jadval usulida bazis tushunchasi
Sun’iy bazis usuli
Sun’iy basis usulining mohiyati
Shartli optimal tushunchasi
Maqsad funksiya tushunchasi
Maqsad funksiyaning yechimi
Transport masalasini tavsiflang
Transport masalasini sohalarda qo‘llanishi
Transport masalasini yechish usullari.
Tranport masalalarining chiziqli dasturlash masalasi bilan bog‘liqligi
Dinamik dasturlash masalalari
Dinamik dasturlashning chiziqli dasturlashdan farqli tomonlari
Boshqariluvchi jarayonlar
Optimallik prinsipining mohiyati
ODT uchun taqribiy usullar necha xil bo‘ladi?
Eyler usulida mahalliy, to‘liq xatolik nimaga teng?
Eyler usulida aniq va taqribiy yechim
Xatoliklar arifmetikasi. Xatoliklarni aniqlashda differensial hisobini qo‘llash
Bir noma’lumli algrebraik va transsendent tenglamalarni vatar va urinmalar usularida taqriban yechishni tavsiflang
Bir noma’lumli algrebraik va transsendent tenglamalarni oddiy iterasiya usulida yechishni tavsiflang.
Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishlda iteratsiya (yoki kvadrat ildizlar) usuli
Lagranj interpolyatsion ko‘phadini qurish va xatoligini baholash
Nyutonning 1 va 2 interpolyasion ko‘phadlarini qurish va xatoliklarini baholash
Lagranj va Nyuton interpolyatsion ko‘phadlarni sonli differensiallash
Trapetsiya formulasi bo‘yicha sonli integrallash va aniqlikni baholash
Simpson formulasi bo‘yicha sonli integrallash va aniqlini baholash
Koshi masalasini taqriban yechishning Eyler usuli
Koshi masalasini taqriban yechishning Runge-Kutta usuli
Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni taqriban yechimning geometrik ifodasi
Chiziqli dasturlash masalasini grafik usulda yechishni tavsiflang
Chiziqli dasturlash masalalarini simpleks usulida yechishni tavsiflang
Shimoliy - g‘arb burchak usulida transport masalalari
Kuzatish natijalarini qayta ishlash
Chegaraviy masalalar tushunchasi
Ikkinchi tartib koshi masalasi yechish usullari
Chiziqli dasturlash masalalari
Matematik dasturlash
Chiziqli dasturlash masalalariga olib keladigan masalalar.
Chiziqli dasturlash masalasining geometrik ma’nosini
Iqtisodiy masalalarning matematik modeli
Simplek usulini tavsiflang
Simpleks usulining mohiyati
Simplek jadval usulida bazis tushunchasi
Sun’iy bazis usuli
Sun’iy basis usulining mohiyati
Shartli optimal tushunchasi
Maqsad funksiya tushunchasi
Maqsad funksiyaning yechimi
7. Tavsiya etilayotgan yakuniy nazorat savollari
Modellashning kelib chiqish tarixi
Modellashtirish nazariyasining asosiy tushunchalari
Modellashtirish maqsad va vazifalari
Model va modellashtirish tushunchalari
Tizimli model kо‘rinishlarining klassifikatsiyasi
Fizik modellashtirish
Analitik modellashtirish
Kompyuterli modellashtirish (sonli, imitatsion, statistik)
Kompyuterli modellashtirish bosqichlari (matematik, algoritmik va modellarning dasturiy kо‘rinishlari)
Modellashtirish prinsiplari: axborotning yetarlilik prinsipi, bajarishlilik va ...
Modellashtirish prinsiplari: agregirovlash va parametrlash prinsiplari
Tizimlarning tashqi, ichki va chiquvchi parametrlari. Oddiy tizimning matematik modeli.
Matematik model xossalari: tо‘liqlik, aniqlik, adekvatlik
Matematik model xossalari: ekonomlilik, robastlik, ...
Matematik model xossalari. Tuzilmalilik (geometrik va topologik), funksionallik, analitik va algoritmik modellar
Matematik model klassifikatsiyasi. Nazariy va empirik modellar
Stoxastik va determinirlangan, statistik va dinamik, statsionar va statsionar bо‘lmagan modellar
Chiziqli va chiziqli bо‘lmagan modellar. Modellarning linearizatsiya qilish. Uzluksiz, diskret va aralash modellar.
Matematik modellarning iyerarxiyasi va ularning dekompozitli prinsipi.
Matematik modellar: mikro-, makro- va juda katta bosqichli.
Murakkab tizimlarning asosiy xarakteristikasi. Tizim strukturasi. Tizimning tо‘liqliylik funksiyasi. F(v)-kо‘rsatkich.
Matematik modellashtirish bosqichlar (boshlang‘ich tо‘plam tariflari, tuzulmaliylik va parametrik identifikatsiya)
Matematik modellar qurishning asosiy qonuniyatlari.
Model tushunchasi. «Model» tushunchasining tarixiy paydo bо‘lishi va hozirgi zamon talqini.
Stoxastik modellash. Kompyuterda tasodifiy son.
Dunyoni faxmlashda modelashtirish о‘rni.
Monte–Karlo usuli stoxastik modellashtirish kо‘rinishi sifatida.
Modellarga turlicha yondoshishlar va ularning klassifikatsiyasi.
Transport masalasi. Uning matematik modeli.
Tizim va obyekt kompyuterli modellashtirishning asosiy tushunchalari sifatida.
Transport masalasi. Transport masalasi yechimini qurish bosqichlari.
Modellashning maqsadi, vazifasi va bosqichlari.
Fizik jarayonlarni modellashtirish. Ikki jism tо‘qnashuvi modeli.
Matematik model sinflari va ularning о‘ziga xosligi.
Jadval kо‘rinishdagi axboriy modellar.
Hisoblash eksperimenti. Hisoblash eksperimenti bosqichlari.
Ekologiyada kompyuterli modellash.
Ma’lumotlarning tipli modellari. О‘xshashlilik va farqlari.
Dinamik model.
Optimizatsionnoye modelirovaniye. Istoriya vozniknoveniya i sposobi resheniya optimizatsionnix zadach.
«О‘lja-irqich» Ayrim kо‘rinishlarning rivojlanish modeli.
Fizikada kompyuterli modellash.
Ekologiyada imitatsion modellash.
Modellarga berilgan asosiy ta’riflar va ularning tiplari.
Kompyuterli modellash tushunchasi. Asosiy funksiyalar.
Kompyuter vositalari yordamida yechiladigan tipik masalalar. Imitatsion modellash tizimlari. Modellash uskunaviy vositalarining tarixiy yо‘li.
Modellash jarayonining tuzulmaviy analizi (tuzilma ta’rifi). Modellar kо‘rinishlarini formallashtirish. Model qurish jarayoni. Tajriba-sinov ishlarini olib borish.
Korrelyatsion analiz tushunchasi va mohiyati.
Modellar va modellashtirish. Jarayonlarni modellashtirish.
Modellashtirish uslublaridan foydalanish
Modellarni turlari
Abstrakt va fizik modellarning farqi
Matematik va axborotli modellashtirish
Matematik modelni qurish metodlari
Algebraik va transsendant tenglamalarni taqriban yechish usullari
Chiziqli tenglamalar sistemasini yechish usullari
Funksiyalarni interpolyasiyalashning umumiy masalasi. Chekli ayirmalar.
Nyutonning I va II interpolyasion formulalsri. Xatoliklarni baholash
Sonli differensiallash
Aniq integralni taqriban hisoblash uslublari
Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni taqriban yechish
Eyler va Runge-Kutta usullari
Chiziqli dasturlash masalalarini simpleks usulda yechish
Transpotga oid masalalar va ularni yechish usullsri
Matematika statistika elementlari
Matematik modellashtirish va uning bosqishlari
Modellashtirishning mohiyati
Kompyuterli moddelashtirish
Matematik model
Matematik modelni qo‘llash sohasi
Matematik modelning samaradorligi
Matematik modelni tahlil qilish nimalarga olib keladi
Hodisalarni matematik model orqali o‘rganish
Sonli differensiallash tushunasi
Sonli differensiallash usullari
Nyutonning birinchi interpolyatsion ko‘phadi orqali sonli differensiallash
Nyutonning ikkinchi interpolyatsion ko‘phadi orqali sonli differensiallash
Lagranj interpolyatsion ko‘phad orqali sonli differensiallash
Sonli differensiallashdagi hatoliklar
Lagranj va Nyuton ko‘phadi orqali sonli differensiallashda qoldiq hadini keltirib chiqarish.
Aniq integralni taqribiy hisoblash tushunchasi
Aniq integralni taqribiy hisoblash usullari
Nyuton-Kotes kvadratura formulasi
Chap va o‘ng to‘g‘ri to‘rtburchaklar formulasi
Markaziy to‘g‘ri to‘rtburchaklar formulasi
Trapetsiya formulasi
Simpson formulasi
Differensial tenglama tushunchasi
Differensial tenglamaning taqribiy yechimi
Differensial tenglamani sonli yechish usullari
Koshi masalasi
Koshi masalasini yechish usullari
Eyler va Runge-Kutta usullari mohiyati
Chegaraviy masalalar tushunchasi
Ikkinchi tartib koshi masalasi yechish usullari
Chiziqli dasturlash masalalari
Matematik dasturlash
Chiziqli dasturlash masalalariga olib keladigan masalalar.
Chiziqli dasturlash masalasining geometrik ma’nosini aytib bering.
Iqtisodiy masalalarning matematik modeli
Simplek usulini tavsiflang
Simpleks usulining mohiyati
Simplek jadval usulida bazis tushunchasi
Sun’iy bazis usuli
Sun’iy basis usulining mohiyati
Shartli optimal tushunchasi
Maqsad funksiya tushunchasi
Maqsad funksiyaning yechimi
Transport masalasini tavsiflang
Transport masalasini sohalarda qo‘llanishi
Transport masalasini yechish usullari.
Tranport masalalarining chiziqli dasturlash masalasi bilan bog‘liqligi
Dinamik dasturlash masalalari
Dinamik dasturlashning chiziqli dasturlashdan farqli tomonlari
Boshqariluvchi jarayonlar
Optimallik prinsipining mohiyati
ODT uchun taqribiy usullar necha xil bo‘ladi?
Eyler usulida mahalliy, to‘liq xatolik nimaga teng?
Eyler usulida aniq va taqribiy yechim
Xatoliklar arifmetikasi. Xatoliklarni aniqlashda differensial hisobini qo‘llash
Bir noma’lumli algrebraik va transsendent tenglamalarni vatar va urinmalar usularida taqriban yechishni tavsiflang
Bir noma’lumli algrebraik va transsendent tenglamalarni oddiy iterasiya usulida yechishni tavsiflang.
Chiziqli tenglamalar sistemasini yechishlda iteratsiya (yoki kvadrat ildizlar) usuli
Lagranj interpolyatsion ko‘phadini qurish va xatoligini baholash
Nyutonning 1 va 2 interpolyasion ko‘phadlarini qurish va xatoliklarini baholash
Lagranj va Nyuton interpolyatsion ko‘phadlarni sonli differensiallash
Trapetsiya formulasi bo‘yicha sonli integrallash va aniqlikni baholash
Simpson formulasi bo‘yicha sonli integrallash va aniqlini baholash
Koshi masalasini taqriban yechishning Eyler usuli
Koshi masalasini taqriban yechishning Runge-Kutta usuli
Birinchi tartibli oddiy differensial tenglamalarni taqriban yechimning geometrik ifodasi
Chiziqli dasturlash masalasini grafik usulda yechishni tavsiflang
Chiziqli dasturlash masalalarini simpleks usulida yechishni tavsiflang
Shimoliy - g‘arb burchak usulida transport masalalari
Kuzatish natijalarini qayta ishlash
Chegaraviy masalalar tushunchasi
Ikkinchi tartib koshi masalasi yechish usullari
Chiziqli dasturlash masalalari
Matematik dasturlash
Chiziqli dasturlash masalalariga olib keladigan masalalar.
Chiziqli dasturlash masalasining geometrik ma’nosini
Iqtisodiy masalalarning matematik modeli
Simplek usulini tavsiflang
Simpleks usulining mohiyati
Simplek jadval usulida bazis tushunchasi
Sun’iy bazis usuli
Sun’iy basis usulining mohiyati
Shartli optimal tushunchasi
Maqsad funksiya tushunchasi
Maqsad funksiyaning yechimi
8. Fan bo‘yicha talabalar bilimini baholash va nazorat qilish me’zonlari
O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirining 2018 yil 9 avgustdagi 19-2018 sonli buyrug‘i bilan tasdiqlangan, O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligidan 2018 yil 26 sentyabrdagi 3069 - son bilan ro‘yxatdan o‘tkazilgan “Oliy ta’lim muassasalarida talabalar bilimini nazorat qilish va baholash tizimi to‘g‘risidagi” nizomga muvofiq ishlab chiqildi.
Baholash usullari
|
Ekspress testlar, yozma ishlar, og‘zaki so‘rov, taqdimotlar
|
Baholash mezonlari
|
86-100 ball «a’lo»
model tushunchasi va uning turlari, fan va texnikada modellash, fizik va matematik modellarining turlari, ularni formallash yoʻllari, modellarni qurishning asosiy tamoyillari va hossalari, amaliy masalalar va ularni kompyuterda yechish bosqichlari, matematik va axborotli modellash, kompyuterli modellash tushunchasi va bosqichlari, modelni tahlil qilish, matematik modellarni yechish usullari, sonli usullari, algebraik va transsendent tenglamalarni vatarlar, urinmalar va iterasiya usullarida taqriban yechish, tenglamalar sistemasini taqribiy yechish usullari, funksiyalarni interpolyasiyalash, sonli differensiallash va integrallash, kuzatish natijalarini qayta ishlash usullari haqidagi nazariy bilimlarga ega boʻlishi, ushbu nazariy bilimlarni amalda qoʻllay olishi, kasbiy foydalana olishi, mustaqil ta’lim olish koʻnikmalariga ega boʻlishi
|
Baholash mezonlari
|
71-85 ball «yaxshi»
model tushunchasi va uning turlari, fan va texnikada modellash, fizik va matematik modellarining turlari, ularning formallash yoʻllari, modellarni qurishning asosiy tamoyillari va hossalari, amaliy masalalar va ularni kompyuterda yechish bosqichlari, matematik va axborotli modellashtirish tushunchalari, kompyuterli modellash tushunchasi va bosqichlari, modelni tahlil qilish asoslarini, matematik modellarni yechish usullari, sonli usullari, algebraik va transsendent tenglamalarni vatarlar, urinmalar va iterasiya usullarida taqriban yechish tenglamalar sistemasini taqribiy yechish usullari, funksiyalarni interpolyasiyalash, sonli differensiallash va integrallash, kuzatish natijalarini qayta ishlash usullari haqidagi nazariy bilimlarga ega boʻlishi, ushbu nazariy bilimlarni amalda va kasbiy soxalarida foydalana olishi
|
Baholash mezonlari
|
55-71 ball «qoniqarli»
model tushunchasi va uning turlari, fan va texnikada modellash, fizik va matematik modellarining turlari, ularning formallash yoʻllari, matematik modellarni yechishning sonli usullari, algebraik va transsendent tenglamalarni vatarlar, urinmalar va iterasiya usullarida taqriban yechish, tenglamalar sistemasini taqribiy yechish usullari, kompyuterli modellash dasturiy vositalari, oʻquv kompyuterli modellari, haqidagi tasavurlarini kengaytirish haqida tassavurga ega boʻlishi; ayrim dasturlarni amaliyotda qoʻllay olishi
|
Baholash mezonlari
|
0-54 ball «qoniqarsiz»
- talaba o’tilgan fanning nazariy va uslubiy asoslarini bilmaydi;
- talaba matematik va kompyuterli modellashtirish asoslari bo‘yicha tassavvurga ega emas;
- talaba dasturiy materiallarni bilmaydi.
|
|
Reyting baholash turlari
|
Maksimal ball
|
O‘tkazish vaqti
|
|
Joriy nazorat:
|
40
|
|
|
Amaliy mashg‘ulotlarda faolligi, savollarga to‘g‘ri javob berganligi, amaliy topshiriqlarni bajarganligi uchun
|
15
|
Semestr davomida
|
|
Laboratoriya mashg‘ulotlarda faolligi, topshiriqlarni to‘g‘ri bajarganligi uchun
|
25
|
|
Oraliq nazorat
|
30
|
|
|
Oraliq nazorat yozma ish (ma’ruza o‘qituvchisi tomonidan qabul qilinadi)
|
30
|
5-semestr
12-hafta
6-semestr
35-hafta
|
|
Yakuniy nazorat
|
30
|
|
|
Yozma ish: Yakuniy nazorat shakli fakultet kengashi bilan kelishib, rektor buyrugʻi bilan tasdiqlanadi
|
30
|
5-semestr
22-23-hafta
6-semestr
44,45-hafta
|
|
Jami:
|
100
|
|
7. Asosiy va qo‘shimcha o‘quv adabiyotlar hamda axborot manbalari
Asosiy adabiyotlar:
№
|
Muallif
|
Adabiyot nomi
|
Adabiyot turi
|
Nashr yili
|
ARM dagi shifri
|
ARM dagi inventar raqami
|
ARM-dagi soni
|
|
A.A.Abduqodirov va boshqalar.
|
Hisoblash matematikasi va dasturlash.
|
O‘quv qo‘llanma
|
Toshkent, “O‘qituvchi”, 1996
|
73.А.90
|
У-5044
|
200
|
|
A.A.Abduqodirov
|
Hisoblash matematikasi va dasturlashdan laboratoriya ishlasri
|
O‘quv qo‘llanma
|
Toshkent, “O‘qituvchi”, 1990
|
|
|
|
|
Ф.Б.Бадалов
|
Оптималлаш назарияси ва математик программалаштириш
|
Дарслик
|
Тошкент, Ўқитувчи, 1989.
|
22.18
|
924559
|
1
|
|
K.Safoeva, N.Beknazarova
|
Operasiyalarni tekshirishning matematik usullari. 2-qism.
|
O‘quv qo‘llanma
|
Toshkent, “O‘qituvchi”, 1990.
|
Elektron nushasi mavjud
|
|
T.Rixsiboyev, X.Rixsiboyeva, S.Tursunov
|
Kompyuter grafikasi
|
Darslik
|
Toshkent: “Tafakkur qanoti”, 2018. -304 b
|
|
|
S.Tursunov,
I.Nazarov
|
Ta’limda axborot texnologiyalari
|
Darslik
|
Toshkent: “Adabiyot uchqunlari”, 2019. 1-tom, -262 b.
|
|
|
S.Tursunov,
I.Nazarov
|
Ta’limda axborot texnologiyalari
|
Darslik
|
Toshkent: “Adabiyot uchqunlari”, 2019. 2-tom, -300 b.
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |