O`zbekistоn respublikasi оliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

 
QISQACHA XULOSALAR 
 
XVIII asr oxiri - XIX asr boshlarida klassik iqtisodiy maktab to'la shakllandi, 
bu  britaniyalik  olim  A.Smit  tomonidan  amalga  oshirildi.  Bu  tasodifiy  voqea 
bo'lmay shu davrda Angliyada ob'ektiv shart-sharoitlar mavjud edi: burjua inqilobi 
manufakturadan fabrikaga o'tilishi, agrar islohot, kapitalning dastlabki jamg'arilishi, 
sinfiy va mulkiy differensiasiya va boshqalar. 
Mantiqiy  abstraksiya  uslubi  asosida  iqtisodiy  voqea  va  jarayonlarning 
mohiyati  asosan  to'g'ri  talqin  etib  berildi.  Yangi  burjua  jamiyati  har  tomonlama 
ob'ektiv  asosda tahlil  qilinib, uning  progressiv  tomonlari ko'rsatib berildi. Xususiy 
mulkning  abadiyligi  va  dahlsizligi  qo'llab-quvvatlandi.  Klassik  maktab  vakillari 
inson xohishiga bog'liq bo'lmagan ob'ektiv iqtisodiy qonunlarning mavjudligini tan 
oladilar.  Bu  qonunlar  iqtisodiy  tizimda  tabiiy  turg'unlikni  ta'minlashga,  o'z-o'zini 
boshqarishga  qodir  ekanligi  tan  olinadi,  shu  sababli  davlatning  iqtisodiyotga 
aralashuvi  iloji  boricha  inkor  etiladi  va  erkin  savlo-sotiq  qo'llanadi.  «Ko'rinmas 
qo'l» yordamida avtomatik iqtisodiyot erkin bozor munosabatlari doimo rivojlanish 
qobiliyatiga egadir. 
Birinchi bor erkin bozor iqtisodiyoti taraqqiyotining asosiy tamoyillari aniqlab 
berildi. Mehnat taqsimoti iqtisodiy taraqqiyot asosi sifatida to'g'ri ko'rib chiqilgan.
 
Davlat 
aralashuvining 
kamayishi 
shaxsiy 
tashabbusi 
rivoji 
Ichki va tashqi 
bozorlarning 
kengayishi 
Savdo 
erkinligini 
cheklashni 
Shaxsiy 
tashabbusi 
rivoji 
Mexnat 
unimdorligi-
ning o’sishi 
Mexnat 
taqsimotining 
chuqurlashuvi 
Puldan 
foydalanish 
Unumli mexnat 
bilan 
shug’ullanuvchi-
dar sonining 
o’ishi 
Axoli sonining o’sishi 
Axoli umumiy sonida unumli ishchilar 
xissasini ko’paytirish 
Kapital miqdorini 
ko’paytirish 
Milliy 
jamg’arma-
ning o’sishi 

---

 
151