O`zbekistоn respublikasi оliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

Uslubiy  jihatdan
  bu  fan  iqtisodiy  tahlilning  ilg'or  metodlari  yig'indisidan 
iborat  bo'lib,  tarixiy,  indukцiya,  mantiqiy  abstrakцiya  va  boshqa  usullardan  keng 
foydalanadi. 
«Iqtisodiy ta'limotlar tarixi» fani «Iqtisodiy nazariya» fani bilan chambarchas 
bog'liq,  lekin  undan  katta  farq  qiladi.  «Iqtisodiy  nazariya»  fanida  eng  muhim 
iqtisodiy  kategoriyalarning  so'nggi  davr  uchun  tahlili  beriladi,  ammo  bu 
nazariyalar  har  doim  ham  turg'un  bo'lmaydi  va  vaqt  davomida,  ayniqsa  keskin 
o'zgarishlar  davrida  evolyuцiyada  bo'ladi.  «Iqtisodiy  ta'limotlar  tarixi»  fanida 
ayrim  olimlar,  davlat  arboblari  tomonidan  ilgari  surilgan  g'oya,  qarash,  nazariya, 
qonun,  ta'limot,  konцepцiyalar  insoniyat  taraqqiyotining  turli  bosqichlaridagi 
ijtimoiy  qatlamlar,  sinflar  va  boshqa  guruhlarning  manfaatlari  nuqtai  nazaridan 
tarixiy rivojlanishi tadqiq etiladi. 
Iqtisodiy  tafakkur  tarixi  fanining  amaliy  xo'jalik  ob'ekti  bilan  chambarchas 
bog'liqligini  namoyon  etadi.  «Eskirgan  nazariyalarni  ular  faqat  inkor  etilganligi 
sababli  prinцipda ilmiy  emas  deyish  mumkin  emas»  deb  yozadi  taniqli iqtisodchi 
T.Kun.  Chunki  keyingi,  nisbatan  yangi  qarashlar  avvalgilar  asosida,  ularni  qabul 
qilish, rivojlantirish yoki  inkor  etish natijasida paydo  bo'lgan. Ba'zi  mutaxassislar 
faqat yangi nazariyalarnigina o'rganishni taklif etishadi, ammo bu so'nggi nazariya 
avvalgi  ko'p  yillik  ilmiy,  amaliy  tadqiqotlarning  yakuniy  qisqacha  xulosalarsi 
sifatida namoyon bo'ladi yoki bugun biz «yangi» degan fikr ma'lum vaqtdan keyin 
o'zgarishi mumkin. 
Bu  fan  boshqa  iqtisodiy  va  tarixiy,  ayniqsa  iqtisodiyot  nazariyasi  fani  bilan 
bevosita  bog'liq.  Iqtisodiy  ta'limotlar  tarixi  ancha  keng  davrni  qamrab  olgan  va 
mustaqil xarakterga ega. Bu fanni o'rganish orqali ekonomiks, xalq xo'jaligi tarixi, 
iqtisodiy  tarix  va  iqtisodiy  konцepцiyalar  hamda  aniq  iqtisodiy  predmetlarni 

---

 
42 
o'zlashtirish  osonlashadi,  u  yoki  bu  iqtisodiy  o'zgarishning  shart-sharoitlari  va 
oqibatlarini tahlil etishga katta ko'mak beradi.  
Masalan,  bizga  bugun  yangidek  tuyulgan  bozor  iqtisodiyoti  to'g'risidagi 
fikrlar