O`zbekistоn respublikasi оliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi



Download 2,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet172/321
Sana01.01.2022
Hajmi2,43 Mb.
#294106
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   321
Bog'liq
iqtisodiy talimotlar tarixi

 
Pul nazariyasi
 
Ishchi  kapitalning  ilojsiz  qo'shimchasiga  aylanib  boradi,  ishlab  chiqarish 
vositalaridan,  mehnat  ob'ekti  va  sharoitidan  mahrum  bo'la  boradi.  Insonning 
almashuvga  moyilligi  uning  psixologiyasi  va  hulq-atvoriga  xos  bo'lib,  mehnat 
taqsimotining rivojiga ham ta'sir etadi. Bundan keyin, mehnat taqsimotining o'sishi 
va  almashuvning  kengayishi  parallel  boradi  va  ular  bir-birining  rivojlanishiga 
turtki  bo'ladi.  Bu  jarayonda  pulning  muhim  roli  bor.  Smit  tovar  dunyosining 


 
139 
pulning stixiyali  ravishda,  uzoq  rivojlanish  jarayoni natijasida  ajralishini ko'rsatib 
beradi.  Pulning  paydo  bo'lishini  ayrim  talantli  odamlarning  kashfiyoti  yoki 
odamlarning  o'zaro  hamkorligiga  bog'lash  mumkin  emas.  Smit  pulning  muomala 
vositasi  funksiyasini  boshqalarga  nisbatan  (bu  prinsiplar  Smitda  beshta,  Farb 
olimlarida  esa  asosan  uchta)  alohida  ta'kidlaydi.  Oqibatda  Smitning  fikricha,  pul 
texnik qurol bo'lib, iqtisodiy jarayonlarni engillashtiradi, uni «
muomalaning buyuk 
g'ildiragi
»  deb  baholaydi.  A.Smit  oltin  va  kumush  pullarni  qog'oz  pul  bilan 
almashtirish  maqsadga  muvofiq,  uni  esa  banklar  cheklangan  miqdorda  chiqarishi 
zarur deb hisoblagan, ammo bunga uncha katta e'tibor bermagan.  
A.Smitning  qarashlarida  ancha  chalkashliklar  bo'lsa  ham,  lekin  u  pul  va 
kreditni  ishlab  chiqarish  asosidan  chiqardi,  ularning  ishlab  chiqarishga  nisbatan 
tobeligini  ko'rsatib  berdi.  A.Smit  pul-kredit  omillarining  mustaqilligini  etarli 
baholay olmadi, ularning ishlab chiqarishga teskari ta'sirini tushunmadi.  

Download 2,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   168   169   170   171   172   173   174   175   ...   321




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish