O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

Ishni bajarish uchun namuna 

Misol: Koordinatalari bilan berilgan tekislik izini quring va uning haqiqiy kattaligi va 

proektsiyalar tekisligi bilan hosil qilgan burchaklarini toping. 

 

Echish: Avval koordinatar sistemasini qurib olamiz. O‘qlarni (X,Y,Z) lar bilan 

belgilab olamiz. 

Echish algoritmi: 

4.4-rasmda 

a∩b

  kesuvchi  chiziqlar  bilan  berilgan  tekislikning  gorizontal  izini 

yasash  uchun  to‗g‗ri  chiziqlar  gorizontal  izlarining 

a

′

H

, 

a

″

H

,  va 

b

′

H

 

b

″

H

 

proyeksiyalarini  topamiz.  Agar  to‗g‗ri  chiziqlarning  gorizontal  izlarining  gorizontal 

a′

H

  va 

b′

H

 

proyeksiyalarini  o‗zaro tutashtirsak, tekislikning 

P

H

  gorizontal  izini  hosil 

qilamiz.  Xuddi  shu  tarzda  tekislikning 

P

V

  frontal  izini  yasash  uchun  kesishuvchi 

to‗g‗ri  chiziqlar  frontal  izlarining 

a

′

V

 

a

V

″  va 

b



V

 

b

V



  proyeksiyalarini  yasaymiz. 

So‗ngra  to‗g‗ri  chiziqlarning  frontal  izlarining  frontal  a″

V 

va 

b

″

V

  proyeksiyalarini 

tutashtirsak,  tekislikning 

P

V

  frontal  izini  hosil  qilamiz.  Tekislikning 

P

H

  va 

P

V

 

izlarining 

P

x

 kesishish nuqtasi 

Ox

 o‗qida bo‗lishi shart. 

Ikki 

m

∥

n

 parallel chiziqlar bilan berilgan  tekislikning 

P

H

 va 

P

V

 izlari ham to‗g‗ri 

chiziqlarining  izlarini  yasash  yo‗li  bilan  aniqlanadi  (4.5-rasm).  Umuman,  turli 

geometrik  shakllar  bilan  berilgan  tekisliklarning  izlari  mazkur  shaklga  tegishli 

bo‗lgan  ikki  kesuvchi  yoki  parallel  chiziqlarning  izlarini  yasash  yo‗li  bilan 

aniqlanadi.