O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mаxsus tа’lim vаzirligi



Download 6 Mb.
Pdf ko'rish
bet76/144
Sana31.12.2021
Hajmi6 Mb.
#211804
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   144
Bog'liq
pajvandlash zharayonlari

11.4-rasm.  Eritib  uchma-uch  payvandlashda  birikma  hosil  bo‘lish  sxemasi  (F
b
  – 
boshlangich kuch; F
cho‘kt
 – cho‘ktirish kuchi;  
er

 – erigan metall qatlami). 


94 
 
 
Eritib uchma-uch payvandlashda birinchi bosqichda detal-larning uchlari faqat elektr 
kontakt  uchun  yetarli  bo‘lgan  kichikroq  kuch  bilan  bir-biriga  tekkiziladi.  Ikkinchi 
bosqichda  payvandlash  joyi  qizdiriladi  va  eritiladi.  Uchlar  avval  qattiq  holatda 
tekkiziladi, keyin esa eritilgan metall ulagichlar ko‘rinishda tegadi, bu ulagichlar vaqti-
vaqtida yemiriladi. Eritib qizdirishda uchlarning harorati erish haroratiga yaqin bo‘ladi. 
Katta kesimli detallar bu bosqichdan oldin uchlarini qisqa muddat tutashriish yo‘li bilan 
yoki  torets  induktori  orqali  yuqori  chatotali  tok  (YUCHT)  bilan    biroz  qizdiriladi. 
Uchinchi 
bosqichda 
cho‘ktirish 
amalga 
oshiriladi. 
Uchlar 
bir-biriga 
tez 
yaqinlashtirilganda  uchlarni  berkitib  turuvchi  erigan  metall  pardalari  umumiy  suyuq 
yupqa  qatlamga  birlashadi  va  suyuq  fazada  umumiy    bog‘lanishlar  vujudga  keladi. 
Cho‘ktirish  va  plastik  deformatsiyalash  davom  ettirilganda  suyuq  metall  tirqishdan 
siqilib chiqadi hamda birikma qattiq fazada uzil-kesil shakllanadi. Erigan metallning bir 
qismi siqilib chiqmasdan qolib ketishi mumkin va bu joyda payvand birikma birgalikda 
kristallanish  natijasida  hosil  bo‘ladi.  Eritib  payvandlashda  oksid  pardalarini  yo‘qotish 
ancha oson. Ularning ko‘p qismi yuzada erigan metall holatida bo‘lib, detallar uchlarini 
qoplab turadi va cho‘ktirish chog‘ida erigan metall bilan birga chiqib ketadi.  
Eritib  uchma-uch  payvandlash  usuli  payvanlalanadigan  detallar  ko‘ndalang 
kesimining  materiali,  o‘lchami  va  shakliga  qarab,  shuningdek  mavjud  uskunalarni 
hamda birikmaning sifatiga qo‘yiladigan talablarni inobatga olgan holda tanlanadi: 
– qarshilik bilan payvandlash orqali asosan kichikroq kesimli (ko‘pi bilan 250 mm
2

detallar biriktiriladi; 
–  kesimi  1000 mm
2
  gacha  bo‘lgan  detallar  uzluksiz  eritib  payvandlanadi  (erish 
jarayonining  o‘z-o‘zidan  rostlanishi  yomon  bo‘lgani  uchun  bundan  katta  kesimli 
detallarni bu usulda payvandlab bo‘lmaydi); 
–  biroz  qizdirgan  holda  eritib  qarshilik  bilan  payvandlash  5000–10000  mm
2
  li 
kesimlar  bilan  chegaralanadi.  Kesimi  10000 mm
2
  dan  katta  detallar  payvandlash 
transformatorining kuchlanishi va harakatlanuvchi qisqichni uzatish tezligi dastur bilan 
boshqariluvchi mashinalarda uzluksiz eritib payvandlanadi. 
Kontaktli uchma-uch payvandlash quyidagi hollarda keng qo‘llaniladi: 
– prokatdan  uzun  buyumlar  (qozonlarning  qizish  yuzasidagi  quvurdan  ishlangan 
zmeyeviklar,  temir yo‘l relslari, temir-beton armaturasi, uzluksiz prokatlash sharoitida 
tanavorlar) olish uchun; 
– oddiy tanavorlardan murakkab detallar (uchish apparatlari shassilarining qismlari, 
tortqilar, vallar, avtomobillarning kardan vallari va b.) tayyorlash uchun; 
– tutash shakldagi murakkab detallar (avtomobil g‘ildiraklarining bo‘g‘inlari, reaktiv 
dvigatellarning  bikrlik  chambaraklari,  shpangoutlar,  zanjirlar  bo‘g‘inlari  va  b.)  yasash 
uchun;  
– legirlangan po‘latlarni tejash maqsadida (asbobning ish qismi tezkesar po‘latdan,  
quyiroq qismi esa uglerodli yoki kam legirlangan po‘latdan ishlanadi). 

Download 6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   72   73   74   75   76   77   78   79   ...   144




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish