O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
Qashqadaryo viloyat hokimligi o`rta maxsus, kasb-hunar ta`limi boshqarmasi
Koson kompyuter texnologiya
kasb hunar kolleji
UMUMTA`LIM FANLAR
kafedrasining
o`qituvchisi
Mamatqulov Ulug`bekning
INFORMATIKA
fanidan
MA`RUZA MATNLAR TO`PLAMI
Koson– 2010 yil.
ANNOTATSIYA
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Muallif: Mamatqulov U.
Taqrizchilar:
-
Muxammatov A. – Koson kompyuter texnologiya kasb-hunar kolleji informatika fani o`qituvchisi
-
O. Shovdirov –o`qituvchi
-
A. Andayev - o`qituvchi
Ma`ruzalar matni “Umumta`lim fanlar” kafedrasining 2010 yil 28 avgustdagi ___-sonli yig`ilishida muhokama qilingan va o`quv jarayonida foydalanish uchun tavsiya qilingan.
KIRISH.
Ma`ruza matnlari O`zbekiston Respublikasi Oliy va O`rta Maxsus ta`lim vazirligining Oliy ukuv yurtlari boshkarmasida tasdiqlangan namunaviy o`quv dastur va kafedrada ishlab chiqilgan ishchi o`quv dastur asosida tuzilgan.
Kollejning «Informatika» fanidan I kurs hamma o`quv yo`nalishi talabalari uchun mo`ljallangan.
Ma`ruza matnlari umumta`lim fanlar kafedrasining uslubiy seminarida ko`rib chiqilgan.
Ma`ruza matnlari Umumta`lim fanlar kafedrasi uslubiy komissiyasida ko`rib chiqilgan.
Tuzuvchi: Mamatqulov U.
Takrizchi: ____________Umumta`lim fanlar kafedrasi mudiri
Shovdirov O.
___________Koson kompyuter texnologiya KXK
informatika fani o`qituvchisi Mamatqulov U.
____________ Iqtisodiy fanlar o`qituvchisi Andayev A.
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI
Surxon qishloq xo`jalik
kasb hunar kolleji
INFORMATIKA
fanidan
MA`RUZA MATNLARI
TO`PLAMI
I va II yarim yilliklar uchun.
(Barcha o`quv yo`nalishlari uchun)
Koson– 2010 yil.
№
|
Boblar
|
Mavzular
|
Soat
| -
|
1. Axborot va jamiyat (4 soat)
|
Kirish
|
2
| -
|
Informatikaning jamiyatdagi o`rni
|
2
| -
|
2. Zamonaviy shaxsiy kompyuterlar va ularning dasturiy ta`minoti
(8 soat)
|
Shaxsiy kompyuterlarning sinflanishi
|
2
| -
|
ShK larning asosiy qurilmalari
|
| -
|
Operatsion tizim, drayverlar va boshqa dastur ta`mitoni qismlari
|
2
| -
|
Fayllar va papkalar tushunchasi, ular bilan ishlash asoslari
|
2
| -
|
3.
Kompyuterlarning tizimli dastur ta`minoti
(16 soat)
|
Tizimli dastur ta`minoti Tizimli dastur ta`minoti turlari va ularning o`zaro farqli tomonlari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Qobiq dasturlar va ularning turlari
|
2
| -
|
Zamonaviy operatsion tizimlar. WINDOWS OT
|
2
| -
|
Windows tizimi qo`shimcha imkoniyatlari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Linux operatsion tizimi va uning imkoniyatlari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`uloy
|
| -
|
4.
Ofis dasturlarining qo`shimcha imkoniyatlari
(16 soat)
|
Ilova dasturlar va ularning ishlatilishi
|
2
| -
|
Word matn muharriri bilan tanishish
|
2
| -
| Amaliy mashg`ulot |
2
| -
|
Word matn muharririning qo`shimcha imkoniyatlari MS Excel dasturi
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
| Amaliy mashg`ulot |
2
| -
| MS Power Point dasturi |
2
| -
| Amaliy mashg`ulot |
2
| -
|
5.
Kompyuterda grafik ob`yektlar bilan ishlash
(20 soat)
|
Grafik ob`yektlar va ularning kompyuterda tasvirlanish usullari Kompyuter grafikasi tushunchasi Tasvirlarni qayta ishlash vositalari (skaner va planshet)
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Rastrli va vektorli grafika tushunchasi va unga mos dastur ta`minoti
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Adobe Photoshop dasturida tasvirlarni qayta ishlash
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Corel Draw dasturida tasvirlarni qayta ishlash
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
6.
Kasbiy faoliyatda amaliy dasturlardan foydalanish asoslari
(20 soat)
|
Amaliy dasturlar va ulardan ish faoliyatida foydalanish vazifalari Matnlar bilan ishlash dasturlari.
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Lexicon, Word matn muharrirlari va ular bilan ishlash asoslari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Matn muharrirlarida jadvalli va grafik ma`lumotlar bilan ishlash asoslari Iqtisodiy sohada qo`llaniladigan dasturlar. Electron jadvallar
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Microsoft Excel electron jadvali va unda ma`lumotlarni kiritish
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Tarjimon dasturlar. O`giruvchi dasturlar Promt, Uzlat dasturlari va ular bilan ishlash (mustaqil yaratish usullari)
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
7. Zamonaviy dasturlash tillari (20 soat)
|
Zamonaviy dasturlash tillari va ularning tasniflari Dasturlash tillari asosiy tushunchalari va operatorlari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Asosiy algoritmik tuzilmalar (chiziqli, tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi algoritmlar)
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Prosedura va funksiyalar
|
2
| -
|
Ob`yektga mo`ljallangan dasturlash asoslari
|
2
| -
|
Delphi dasturlash muhiti va uning komponentlari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Delphi tili operatorlari Delphi dasturlash tilining grafik imkoniyatlari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
8. Web-dizayn asoslari
(16 soat)
|
Web-dizayn haqida tushuncha Web-dizayn va uning dasturiy ta`minoti
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Front Page, DHTML, JAVA va Macromedia Flash dasturlari yordamida Web-sahifalar yaratish usullari
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Tayyor shablonlar yordamida web-sahifalar yaratib, ularni kerakli ko`rinishga keltirish usuli Web-sahifada animatsiyalar va grafik tasvirlardan foydalanish
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Amaliy mashg`ulot
|
2
| -
|
Yakuniy nazorat
|
2
|
Jami:
|
120
|
1-Mavzu: Kirish.
Reja:
-
Informatika fani tarixi va buguni
-
Informatikaning kundalik hayotimizda tutgan o`rni
-
Informatika sohasining texnik, dasturiy vositalari
Informatika 60-yillarda Frantsiyada elektron xisoblash ma-shinalari yordamida axborotni kayta ishlash bilan shugullanuvchi soxani ifodalovchi atama sifatida yuzaga keldi. Informatika atamasi lotincha suzdan kelib chikkan bulib, tushuntirish, xabar kilish, bayon etish ma`nolarini anglatadi. Frantsuzcha informatika suzi axborot avtomatikasi yoki axborotni avtomatik kayta ishlash ma`nosini anglatadi. Ingliz tilida suzlashuvchi mamlakatlarda bu atamaga kompyuter texnikasi xakidaga fan sinonimi mos keladi.
Uzbekiston Respublikasi jaxon darajasidagi ilmiy maktablar yaratgani, ularda tadkikotlar muvaffakiyatli olib borilayotganligi bilan shartli ravishda faxrlana oladi. Matematika fanining extimollar nazariyasi va matematik statistika, differentsial tenglamalar va matematik fizika, funktsional taxlil soxasidagi yutuklari respublikadan ancha uzokda xam mashxur " deb yozadi Uzbekiston Respublikasi Prizedenti I. A. Karimov.
Informatikaning inson faoliyatining mustakil soxasi sifatida ajralib chikishi birinchi navbatda kompyuter texnikasining rivojlanishi bilan boglik Bunda asosiy xizmat mikroprotsessor texnikasiga tugri keladi, uning paydo bulishi 70-yillar urtalarida ikkinchi elektron inkilobini boshlab berdi.
Shu davrdan boshlab xisoblash mashinalarining element negizi-ni integral chizma va mikroprotsessorlar tashkil etdi. Informatika atamasi nafakat kompyuter texnikasi yutuklarini aks ettirish va foydalanish, balki axborotni uzatish va kayta ishlash jarayonlari bilan xam boglanadi.
Informatika axborotni kayta ishlash, ularni kullash va ijtimoiy amaliyotning turli soxalariga ta`sirini EXM tizimlariga asoslangan xolda ishlab chikish, loyixalash, yaratish, baxolash, ishlashning turli jixatlarini urganuvchi kompleks ilmiy va muxandislik fani soxasidir.
Informatika bu jixatdan axborot modellarini kurishning umumiy metodologik tamoyillarini ishlab chikishga yunaltirilgan. Shu bois axborot uslublari ob`ekt, xodisa, jarayon va xokazolarni axborot modellari yordamida bayon etish imkoniyatiga egadir.
Informatikaning vazifalari, imkoniyatlari, vosita va uslublari kup kirrali bulib, uning kuplab tushunchalari mavjud. Ularni umumlashtirib kuyidagicha talkinni tavsiya etamiz.
Informatika va kibernetika tushunchalarida kupincha chalkashliklar uchrab turadi. Ularning uxshashligi va farkini tushuntirishga xarakat kilamiz.
N. Vinner tomonidan kibernetikaga kiritilgan asosiy fikr inson faoliyatining turli soxalarida murakkab dinamik tizimlarni boshkarish nazariyasini ishlab chikish bilan boglik. Kibernetika kompyuterlar mavjudligi yoki yukligidan kati nazar mavjuddir.
Informatika yangi axborotni ancha keng, kibernetika kabi turli ob`ektlarni boshkarish vazifalarini amaliy xal etmay, uzgartirish va barpo etish jarayonlarini urganadi. Shu bois informatika xakida kibernetikadan ancha keng fan soxasi, degan tasavvur xosil bulishi mumkin. Birok boshka jixatdan, informatika kompyuter texnikasi bilan boklik bulmagan mu-ammolar echimi bilan ifodalanmaydi, bu, shubxasiz, uning umumlashtiruvchi xususiyatini cheklaydi.
Informatika kompyuter texnikasi rivojlanishi tufayli yuzaga keldi, unga asoslanadi va usiz mavjud bula olmaydi. Kibernetika kompyuter texnikasining barcha yutuklaridan unumli foydalansa xam, lekin ob`ektlarni boshkarishning turli modellarini yaratgan xolda uz-uzicha rivojlanaveradi. Kibernetika va informatika tashki jixatdan bir-biriga juda uxshash bulsa xam, lekin:
• informatika — axborot va uni kayta ishlovchi texnikaviy, dasturiy vositalari xususiyatlariga asoslanishi;
• kibernetika esa — ob`ektlar modellarining kontseptsiyalarini ishlab chikish va kurishda xususan axborotlardan keng foydalanishi jixatidan farklanadi.
Informatika keng ma`noda insoniyat faoliyatining barcha soxalarida asosan kompyuterlar va telekommunikatsiya aloka vositalari yordamida axborotni kayta ishlashi bilan boglik; fan, texnika va ishlab chikarishning xilma-xil tarmoklari birligini uzida namoyon etadi.
Informatikani tor ma`noda uzaro alokador uch kism — texnik vositalar, dasturiy vositalar va algoritmli vositalar sifatida tasavvur etish mumkin. Uz navbatida informatikani xam umuman, xam kismlari buyicha turli jixatlardan: xalk xujaligi tarmogi, fundamental fan, amaliy fan soxasi sifatida kurib chikish mumkin
Informatika xalk xujaligi tarmogi sifatida kompyuter texnikasi, dasturiy maxsulotlarni ishlab chikarish va axborotni kayta ishlash zamonaviy texnologiyasini ishlab chikish bilan shugullanadigan xujalik yuritishning turli shakllaridagi korxonalarning bir turda jamlanishidan iborat buladi. Informatikaning ishlab chikarish tarmogi sifatidagi uziga xosligi va axamiyati shundaki, xalk xujaligining boshka tarmoklari mexnat samaradorligi kup jixatdan unga borlikdir. Bundan tashkari, bu tarmoklar me`yorida rivojlanishi uchun informatikaning uzida mexnat samaradorligi ancha yukori sur`atlarda usib borishi lozim, chunki xozirgi davrda jamiyatda axborot kuprok sunggi iste`mol predmeti sifatida namoyon bulmokda: odamlarga dunyoda ruy berayotgan vokealar, ularning kasbiy faoliyatiga doir predmet va xodisalar, fan va jamiyatning rivojlanishi xakida axborot zarur. Mexnat samaradorligining bundan keyingi usishi va farovonlik darajasini kutarish, katta xajmdagi multimedia axborotini (matn, grafika, videotasvir, tovush, animatsiya) kabul kilish va ishlashga yangi intellektual vositalar va "inson mashina" interfeyslaridan foydalanish asosidagina erishish mumkin. Informatikada mexnat unumdorligi oshishi sur`atlari etarli bulmasa, bugun xalk xujaligida mexnat samaradorligi usishining anchagina kamayishi ruy berishi mumkin. Xozir dunyodagi barcha ish joylarining 50% ga yakini axborotni kayta ishlash vositalari bilan ta`minlangan.
Tayanch iboralar:
Kompyuter parki, interfeys, kibernetika, texnik va dastur vositalari.
Nazorat savollari
1. Jahon miqyosida kompyuter texnikasi va informatikaning rivojlanish tarixini gapirib bering.
2. Elektron hisoblash mashinalaridan birinchisi haqida gapirib bering.
3. O`zbekistonda informatika, kibernetika sohalarining rivoji va hissa qoshgan shaxslar kimlar ?
Topshiriqlar
1. O`tilgan mavzuni o`qib kelish.
2. Keyingi yangi mavzuga tayyorlanib kelish.
Adabiyotlar:
-
S. S. Gulomov va boshk. Iktisodiy informatika. Toshkent, «Uzbekiston», 1999
-
S. S. Gulomov va boshk. Axborot tizimlari va texnologiyalari. Toshkent, «Uzbekiston», 2000.
-
V.A. Kaymin, B.S. Kasaev. «Informatika: praktikum na EVM» Uchebnoe posobie. Moskva «Infra – M» 2001.
-
A.D. Xomonenko. Osnovk sovremennkx kompyuternkx texnologiy. S.-Peterburg.1998.
-
E. Nechaeva. «Personalniy kompyuter, Internet i Elektronnaya pochta» Moskva «Mayor» 2001.
2-mavzu.Informatikaning jamiyatda tutgan urni.
Reja:
-
Informatika – fan sifatida
-
Informatika fanining asosiy vazifalari
-
O`zbekistonda informatikaning rivojlanish bosqichlari va istiqbollari
Informatikada fundamental tadkikotlar maksadi istalgan axborot tizimlari xakida umumlashtirilgan axborotni olish, ularning kurilishi va ishlashining umumiy konuniyatlarini aniklashdir.
Informatika amaliy fan soxasi sifatida kuyidagilar bilan shugullanadi:
a) axborot jarayonlaridagi konuniyatlarni urganish ( axborotlarni yigish, kayta ishlash, tarkatish);
b) inson faoliyatining turli soxalarida kommunikatsion — axborot modellarini yaratish;
v) anik bir soxalarda axborot tizimi va texnologiyalarini ishlab chikish va ularning xayotiy boskichini, ularni ishlab chikarish, ishlashni va xokazolarni loyixalash, ishlab chikish boskichlari uchun tavsiyalar tayyorlash.
Informatikaning bosh vazifasi axborotni yangilash, uslub va vositalarni ishlab chikish va axborotni kayta ishlashning texnologik jarayonlarini tashkil etish, ulardan foydalanishni ishlab chikishdir.
Informatikaning asosiy vazifalari kuyidagilarni uz ichiga oladi:
* istalgan xususiyatdagi axborot jarayonlarini tadkdk etish;
*axborot jarayonlarini tadjik etishdan olingan natijalar negizida axborotni kayta ishlaydigan axborot tizimini ishlab chikish va yangi texnologiyani yaratish;
* jamiyat xayotining barcha soxalarida kompyuter texnikasi va texnologiyasidan samarali foydalanishning ilmiy va muxandislik muammolarini yaratish, tatbik etish va ta`minlashni xal etish.
Informatika uz-uzicha mavjud bulmay, balki boshka soxalardagi muammolarni xal etish uchun yangi axboriy texnika va texnologiyalarini yaratishga karatilgan kompleks ilmiy — texnik soxatsir. U boshka soxalar, xatto jarayonlar va xodisalar noformallashuvi tufayli mikdoriy uslublarni kullash mumkin emas deb xisoblanadigan soxalarga xam tadkikot uslub va vositalarini takdim etadi. Informatikada kompyuter texnikasi sharofati tufayli amaliy ruyobga chikishi mumkin bulgan matematik modellash uslublarining xal kilinishini aloxida ajratib kursatish lozim.
Axborot texnologiyalari rivojlanishining zamonaviy jaxon darajasi shundayki, respublikada jaxon axborot makonining infratuzilmalari va milliy axborot — xisoblash tarmogi integratsiyasiga mos keluvchi milliy tizimni yaratish iktisodiyot, boshkarish, fan va ta`lim samaradorligining muxim omili bulmokda. Bu muammolar ancha murakkab va ayni paytda respub-likamiz uchun dolzarbdir. Xozirda olib borilayotgan iktisodiy, tuzilmaviy va boshka uzgarishlarni amalga oshirish natijalari respublikada axborotlashtirish bilan boglik muammolarning kanday va kaysi muddatlarda xal etishga xam boglikdir.
1986 yilda akademik M.T. Urozboev tashabbusi bilan Uzbekiston Fanlar Akademiyasi tarkibida V.I. Romanovskiy nomli Matematika instituti koshida Xisoblash texnikasi bulimi ochilib, unga V. K. Kobulov raxbar etib tayinlanadi va 1988 yilda Respublikamizda ilk bor "Ural-1" tipidagi EXM urnatiladi.
1966 yilda Markaziy Osiyo mintakdsida Uzbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasining xisoblash markaziga ega bulgan Kibernetika instituti, 120008 yilda esa uning asosida Kibernetika ilmiy —-ishlab chikarish birlashmasi tashkil etildi. Xozir birlashma tarkibiga kuyidagilar kiradi: Kibernetika instituti, Tizimli tadkikotlar ilmiy-tadkikot instituti, "Algoritm" xujalik xisobidagi ilmiy-tadkikot instituti, avtomatlashtirish va xisoblash texnikasi buyicha ixtisoslashtirilgan loyixa-konstruktorlik byurosi, "Biokibernetika" ilmiy-tadkikot markazi va birlashma tajriba-eksperemental zavodining sanoat-kichik korxonasi.
Xalk xujaligidagi turli vazifalarni xal etishda algoritmlashtirish nazariyasini rivojlantirgan akademikov. K. Kobulov boshchiligidagi birlashmaning etakchi olimlari Uzbekistonda kibernetikaning tarkib topishi va rivojlanishiga ulkan xissa kushdilar. Obrazlarni tekshirib bilish va sun`iy intellekt nazariyalar bricha katta maktab yaratgan akademik M.M. Komilov, matematik modellash va xisoblash eksperimenti, matematik va fizika murakkab vazifalarini xal etishning mikdoriy-taxliliy usullari buyicha muxbir a`zolar F.B. Abutaliev, B. A. Bondarenko, T. Buriev, axborotni kayta ishlash buyicha — akademik D. A. Abdullaev, kibernetika fanining turli yunalishlari buyicha ulkan ilmiy maktablar uzagini yaratgan professorlar T. A. Valiev, 3. T. Odilova, O. M. Nabiev, D. N. Amedova, R. S. Sa`dullaev, 3. M. Solixrv. F. T. Odilova, N. A. Muminov va boshkalarning katta xizmatlarini ta`kidlash lozim.
Uzbekiston Respublikasi mustakillikka erishgach, birlashma olimlari tomonidan fundamental va amaliy ilmiy yunalishlar belgilandi, UzR FA Xay`ati tomonidan Respublikada kibernetika va axborotlashtirishni rivojlantirish kontseptsiyasi ishlab chikildi va tasdiklandi.
Birlashma olimlarining asosiy vazifasi bozor munosabatlarini xisobga olgan va zamonaviy axborot texnologiyalari, tizim va tarmoklarini kullagan, shuningdek ularni dasturiy ta`minlagan xodda ishlab chikarish, ijtimoiy soxani boshkarish, iktisodiyotning yirik xalk xujalik vazifalarini xal etish nazariya-sining yangi asoslarini ishlab chikish va rivojlantirishdir.
Akademik V. K Kobulov tashabbusi bilan Toshkent davlat
iktisodiyot universiteti (oldingi Toshkent xalk xujaligi instituti) koshida Iktisodiy kibernetika fakulteti ochildi.
Ushbu fakultet 30 yil mobaynida mamlakatimiz xalk xujaligi
uchun kibernetika va informatika soxalari buyicha kuplab yukori
malakali mutaxassislarni tayyorlab kelmokda. Ushbu fakultet
koshida matematik modellar asosida xalk xujaligi muammolarini xal kilish, iktisodiyotda axborotlar va okilona foydalanish, zamonaviy kompyuter texnologiyalarini xayotga keng tatbik kilish soxalari buyicha akademik
S. S. Gulomovning, iktisodiy kibernetika yunalishi buyicha professor
T.Sh. Shodievning maktablarini tilga olish dikkatga loyikdir.
Davlat tomonidan tartibga solishning muximligi va respublikada axborotlashtirish jarayonini tezlashtirish zaruriyatini xisobga olib, Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 1992 yil 8 dekabr karori bilan Fan va texnika Davlat Kumitasi (FTDK) koshida Axborotlashtirish buyicha bosh boshkarma (Boshaxbor) tuzildi. Mazkur karorda belgilab berilgan aso-siy vazifa va faoliyat yunalishlari doirasida UzR FTDK tashabbusi bilan axborotlashtirish jarayonini rivojlantirishga yunaltirilgan bir kator konunlar kabul kilindi. Axborotlashtirish xakida (1993 yil, may) va EXM va ma`lumotlar bazasi uchun dasturlarni xukukdy muxofazalash xakidagi (1994 yil, may) konunlar shular jumlasidandir.
UzR FTDKNING Davlat patent idorasida 1998 yil sentyabridan EXM va ma`lumotlar bazasi uchun dasturlarni xukukiy muxofazalash buyicha Agentlik ishlab turibdi. Bu idora dasturiy maxsulotlar, shuningdek tulik yoki kisman mulkiy xukuklarni berish shartnomalarini rasmiy ruyxatdan utkazadi.
1994 yil dekabrda Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi Uzbekiston Respublikasining axborotlashtirish kontseptsiyasini kabul kildi. Ushbu Kontseptsiyaning asosiy maksadi va unda kuyilgan masalalar kuyidagilardan iboratdir:
* milli i axborot-xisoblash tarmogini yaratish;
* axborotlarga tovar sifatida yondashishning iktisodiy, xukukiy va me`yoriy xujjatlarini yuritish;
* axborotlarni kayta ishlashda jaxon standartlariga rioya kilish;
* informatika industriyasini yaratish va rivojlantirish;
* axborotlar texnologiyasi soxasidagi fundamental tadkikotlarni ragbatlantirish va kullab-kuvvatlash;
* informatika vositalaridan foydalanuvchilarni tayyorlash tizimini muvofiklashtirish.
Tayanch iboralar:
Kommunikatsiya, tizim, axborotni qayta ishlash, dastur, dasturiy ta`minot, apparat ta`minoti.
Nazorat savollari
-
Informatika – fan sifatida qachondan boshlab rivojlana boshladi?
-
Informatika fanining asosiy vazifalari nimalardan iborat?
-
O`zbekistonda informatikaning rivojlanish bosqichlari va istiqbollarini aytib bering
Topshiriqlar
1. O`tilgan mavzuni o`qib kelish.
2. Keyingi yangi mavzuga tayyorlanib kelish.
Adabiyotlar:
-
S. S. Gulomov va boshk. Iktisodiy informatika. Toshkent, «Uzbekiston», 1999
-
S. S. Gulomov va boshk. Axborot tizimlari va texnologiyalari. Toshkent, «Uzbekiston», 2000.
-
V.A. Kaymin, B.S. Kasaev. «Informatika: praktikum na EVM» Uchebnoe posobie. Moskva «Infra – M» 2001.
-
A.D. Xomonenko. Osnovk sovremennkx kompyuternkx texnologiy. S.-Peterburg.1998.
-
E. Nechaeva. «Personalniy kompyuter, Internet i Elektronnaya pochta» Moskva «Mayor» 2001.
Ushbu ma`ruza matni 116 sahifadan iborat bo`lib, unda “Informatika” fani bo`yicha to`liq va mukammal ma`lumotlar va ma`ruza matnlari berib o`tilgan. Ma`ruza matnining qolgan qismini olish bo`yicha muallif U. Mamatqulovga murojaat qiling.
Tel:+99875-313-23-22
Do'stlaringiz bilan baham: |