O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta-maxsus ta`lim vazirligi

Qo`shilgan qiymat solig’I  tulovchilar va soliq solish ob`yekti. 

Qo`shilgan  qiymat  solig’i  tovarlar  ishlab  chikarish,  ularni  realizatsiya  kilish,  import  kilish 

jarayonida  Qo`shilgan  qiymatlar  bir  kismini  byudjetga  ajratishdir.  qo`shilgan  qiymat  solig’i 

tulovchilar  bulib  hisobda  turgan  yoki  hisobda  turishi  shart  bulgan  yuridik  shaxslar  hisoblanadi. 

Tovarlarni  import  kilayotgan  yuridik  shaxslar  tovar  kiymatidan  Qo`shilgan  qiymat  solig’i  tulovchi 

hisoblanadi.  qo`shilgan  qiymat  solig’i  solish  ob`yekti  bulib,  tovarlarni  realizatsiya  va  import  kilish 

oboroti  hisoblanadi.  Realizatsiya  bo’yicha  soliq  solinadigan  oborot  mikdori  realizatsiya  kilinadigan 

tovarlar  kiymati  asosida  kullaniladigan  narxlar  va  tariflardan  kelib  chikib,  Aksiz  solig’ini  hisobga 

olgan xolda ularga Qo`shilgan qiymat solig’ini kiritmasdan hisoblanadi. 

Tovar (ishlar, xizmatlar) ayirboshlangan yoki tekin berilgan takdirda soliq solinadigan oborot 

mikdori  soliq  tulovchida  ayirboshlash  yoki  berish  paytida  tarkib  tipgan  narxlar  darajasidan  kelib 

chikib,  lekin  amaldagi  tarkibtopgan  harajatlardan  kam  bulmagan  mikdorda  belgilanadi.  Import 

kilinadigan  tovarlarga  (ishlar,xizmatlar)  solinadigan  soliq  mikdoriga  tovarlarning  bojxona  xakidagi 

konun  xujjatlariga   muvofiq  belgilanadigan  boj kiymati, shuning dek  import kilishda kullaniladigan 

Aksiz solig’i summasi kiritiladi. 

Qo`shilgan qiymat solig’idan kuyidagilar ozod kilinadi: 

1.  Bank,  sugurta  tashkilotlari  asosiy  faoliyatidan  bolalar  maktabgacha  tarbiya  muassalalari, 

bemorlar  va  kariyalarni  parvarish  kilishga  doir  xizmatlar,  uzi  etishtirgan  kishlok  xujalik 

maxsulotlarini sotish. 

2.  Aloka tashkilotlarining pensiya va nafakalar tulash bo’yicha xizmatlari. 

3.  SHahar yulovchilar transportining xizmatlari (taksi va yunalishdagi taksidan tashkari). 

4.  Axoliga kursatiladigan uy –joy  kommunal va uy –joydan foydalanish xizmatlari. 

5.  Xalk ta`limi  soxasida ukuv  ishlab chikarish  jarayoni  bilan  boglik  xizmatlar, shuningdek oliy 

va urta maxsus ta`lim vazirligi ukuv yurtlaridan. 

Moliya  vazirligi  O`zbekiston  Respublikasi  Davlat  soliq  ko`mitasi  bilan  birgalikda  O`zbekiston 

Respublikasining "Davlat soliq xizmati to`grisida"gi Konuni 7-moddasiga muvofiq ishlar (xizmatlar)ni 

eksport va import kilishda ko`shilgan kiymat solig’iga tortish tartibini ma`lum kiladilar.  

Eksport va import etkazmalarini soliqka tortishda (eksport va importni belgilashda) ish, xizmatlar 

amalga oshirilgan joy belgilovchi hisoblanadi.  

Ish (xizmat)larning amalga oshirilgan joyi deb kuyidagilar tan olinadi:  

a)  ko`chmas  mulkning  joylashgan  eri,  agar  ish  (xizmat)lar  bevosita  shu  mulkka  boglik  bo`lsa. 

Bunday  ishlar  jumlasiga  kurilish,  kurilish-montaj,  tuzatish,  ta`mirlash  ishlari,  ko`kalamzorlashtirish 

ishlari va boshkalar kiradi;  

b) ish (xizmat)lar xakikatda amalga oshirilgan joy, agar u ko`char mulk bilan boglik bo`lsa;  

v)  xizmatlar  xakikatda  amalga  oshirilgan  joy,  agar  madaniyat,  san`at,  ta`lim,  jismoniy  tarbiya 

yoki sport soxalarida yoxud boshka turdosh faoliyat soxalari bo`yicha amalga oshirilgan bo`lsa;  

g)  yuk  tashishlar  xakikatda  amalga  oshirilgan  joy,  agar  ish  (xizmat)lar  shu  yuk  tashishlar  bilan 

bevosita  boglik  bo`lsa.  Bunda  shu  kabi  ish  (xizmat)larning  amalga  oshirilgan  joyi  deb  barcha  bosib 

o`tilgan  masofaning  yarmidan  ko`p  kismi  kaysi  tomonning  xududiga  to`gri  kelsa,  o`sha  tomon  tan 

olinadi;  

d) xizmatlarni sotib oluvchining  iktisodiy  faoliyat  yuritish  joyi  - agar xizmatni sotib oluvchi  bir 

davlatda, sotuvchi esa boshka davlatda joylashgan bo`lsa.  

Mazkur bandning koidasi kuyidagi xizmatlarga nisbatan ko`llanadi:  

---

*  huquqlarni  boshkaga  o`tkazish,  shu  jumladan,  akliy  mulk  ob`yektlarini  va  boshka  nomulkiy 

huquqlarni boshkalarga o`tkazish;  

*  maslaxat, yuridik, buxgalteriya,  muxandislik, reklama  xizmatlari,  ma`lumotlarga  ishlov  berish 

bo`yicha xizmatlar va axborot takdim etish hamda turdosh xizmatlar;  

*  xodimlarni  takdim  etish  -  agar  xodimlar  sotib  oluvchining  iktisodiy  faoliyat  ko`rsatish  joyida 

ishlaydigan xollarda;  

* ko`char mulklarni ijaraga berish bo`yicha.  

Mazkur  tushuntirishning  "a"  -  "d"  bandlarida  ko`zda  tutilmagan  ish  (xizmat)larning  amalga 

oshirilish  joyi  sifatida  bu  ish  (xizmat)larni  bajaradigan  xo`jalik  yurituvchi  sub`ektning  iktisodiy 

faoliyatni  amalga  oshirish  joyi  hisoblanadi.  Agar  ish  (xizmat)larni  amalga  oshirish  asosiy  ishlarni 

amalga  oshirishga  nisbatan  yordamchi  tusdan  iborat  bo`lsa,  bunday  yordamchi  xizmatlarning  amalga 

oshirish joyi deb asosiy ish (xizmat)larning amalga oshirilish joyi hisoblanadi.  

Ish (xizmat)ning bajarilish joyini tasdiklovchi xujjatlar:  

* xorijiy shaxslar bilan kontraktlar;  

*  ish  (xizmat)larning  sotuvchisi  va  sotib  oluvchisi  tomonidan  imzolangan  dalolatnomalar, 

ma`lumotnomalar yoki boshka xujjatlar;  

*  bajarilgan  ish  (xizmat)lar  uchun  xorijiy  shaxs  (shaxslar)  tomonidan  to`lov  amalga 

oshirilganligini tasdiklovchi to`lov xujjatlari.  

Amaldagi  konunchilikka  muvofiq  ish  (xizmat)larni  eksport  kilishda  kuyidagi  tartib  ko`zda 

tutilgan:  

ish  (xizmat)larni  erkin  almashtiriladigan  valyutaga  eksport  kiluvchi  (shu  jumladan,  MDX, 

davlatlariga ham) korxonalar uchun, agar xukumatlararo tuzilgan kelishuvlarda boshka xolatlar ko`zda 

tutilmagan bo`lsa, "nol’" stavkasi ko`llanadi.  

Agar xorijiy xavo kemalariga xizmat ko`rsatish, (aeronavigatsiya xizmatlari ham shular jumlasiga 

kiradi) bevosita O`zbekiston Respublikasi aeroportlarida va xavo makonida bajariladigan va ular erkin 

almashtiriluvchi valyutada to`lanadigan xollarda ular eksport xizmatlariga tenglashtiriladi hamda "nol’" 

stavkasi  bo`yicha  ko`shilgan  kiymat  solig’i  to`lashi  shart  etib  ko`yiladi.  Ish  (xizmat)larni  import 

kilishda  ko`shilgan  kiymat  solig’iga  tortish  "O`zbekiston  Respublikasi  xududiga  import  kilinadigan 

tovar  (ish,  xizmat)larga  nisbatan  KKSni  ko`llash  to`grisida"gi  520-son  (1998  yil  6  noyabr’) 

yo`riknomasiga  muvofiq  amalga  oshiriladi.  O`zbekiston  Respublikasi  xududiga  ishlar,  xizmatlarni 

import kiluvchi yuridik va jismoniy shaxslar ana shu import kilinadigan ishlar, xizmatlarga ko`shilgan 

kiymat  solig’i  to`lovchilar  hisoblanadi.  Tuzilgan  shartnomalar  (kontraktlar)ga  muvofiq  respublika 

xududiga  import  kilinadigan  ishlar  va  xizmatlar  ko`shilgan  kiymat  solig’i  solinadigan  ob`yekt 

hisoblanadi.  Import  kilinadigan  ishlar,  xizmatlar  bo`yicha  ko`shilgan  kiymat  solig’i  ishlar,  xizmatlar 

bajarilganligi dalilini tasdiklovchi xujjatlar (dalolatnoma, ma`lumotnoma yoki boshka xujjatlar) asosida 

kuyidagi formula bo`yicha hisoblab chikariladi: 

 

Ckks = S x N/100, 

 

bu erda: Skks - ko`shilgan kiymat solig’i summasi; 

S  -  dalolatnoma,  ma`lumotnoma  yoki    boshka  xujjatlarga  ko`ra  tasdiklanadigan,  import 

kilinadigan ishlar, xizmatlar kiymati; 

N - ko`shilgan kiymat solig’ining foizlardagi stavkasi. 

Realizatsiya  kilinadigan  joyi  O`zbekiston  Respublikasi  bojxona  xududi  bo`lgan  O`zbekiston 

Respublikasi  rezidentlari  tomonidan  import  kilinadigan  ishlar,  xizmatlar  import  kilinadigan  ishlar, 

xizmatlar deb tan olinadi.