O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

2-§. Ovoz yo‘nalishi
Uchtovushlik bilan sekstakkord va sekstakkord bilan uchtovush-
lik yoki ikkita sekstakkordning qo‘shilishi ovoz yo‘nalishida rang-
barang uslublarni vujudga keltiradi. Akkodlar ravon harakatida va 
sakramalar yordamida qo‘shilishi mumkin. 
a)  Uchtovushlik bilan sekstakkordning qo‘shilishi.
Kvarta-kvinta nisbatdagi akkordlar  garmonik hamda melodik 
tarzda qo‘shiladi. Agar soprano ovozida primadan primaga yoki 
kvintadan kvintaga yuqori tomon sakramasi berilsa, birinchi to-
vush zich yoki keng joylashuvdagi uchtovushlik, ikkinchi tovush 
sekstakkord bilan garmoniyalanadi. bas ovozi esa past tomonga 
yo‘naladi. 
sopranodagi pasayib boruvchi sakramaning birinchi tovushi 
faqat keng joylashuvdagi uchtovushlik bilan ikkinchi tovushi 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

141
sekst akkord bilan garmoniyalanadi. bas ovozi ham pastga qarab 
yo‘naladi. 
shu bilan birga, pasayuvchi sakramalar birinchi akkord zich 
joy lashuvdagi sekstakkord, ikkinchisi aralash joylashuvdagi uchto-
vushlik bo‘lib garmoniyalanishi mumkin. bas ovozi esa sakramaga 
ko‘ra qarama-qarshi tomonga harakatlanadi. 
ba’zi hollarda primadan primaga, kvintadan kvintaga sakrama-
lar birgalikda ikkita ovozda uchraydi. Gohida aralash — primadan 
tersiyaga, kvintadan tersiyaga va boshqa sakramalar seksta, kamay-
tirilgan kvinta, septima intervallari paydo bo‘ladi.