Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi

Рис. 6. Два варианта выбора наклона пера для контуров
6-rasmda faqat industurument burilish burchagi bilan farq qiladigan bir xil figuralar konturlarini yasashning ikkita varyanti berilgan. Ikkala xolda xam zsbob balandligi uning kengligiga nisbatan 15%ni tashkil qiladi, yuqori qatorida egilish burchagi 40 tashkil qiladi, pastda esa - 40. Yozuvchi asbob kengligini boshqarish mumkin emas – u aylantirish chizigʻi kengligi bilan belgilanadi

Yozuvchi inustrument shakli kontor shakliga kvadrat yoki aylanaga – qoʻlaniladigan masshtablashtirishni oʻzgartirish orqali olinadi. Bu shakillar orasidagi tanlov kontur burchaklarini ifodalash yoʻli bilan aniqlanadi. Oʻtkir uchli yoki kesilgan burchaklar tanlashda boshlangʻich shakil sifatida kvadratdan, aylana burchaklar tanlashda-aylanadan foydalanadi. Agar kontur yakunlovchilari sifatida yumaloqlar tanlansa unda yozuvchi industurument masshtabini oʻzgartirish ularning shakliga xam tasir qiladi – kontur chekkalari aylana boʻylab emas, balki yozuvchi industirumentning shakli boʻyicha kesiladi.

Obekt boʻyalishi va konturning oʻzaro joylashishi.

Yuqorida aytilganidek pasaytish boʻyicha kontur yopiq chiziq bilan chegaralangan obekt boyalishi yuzasi boʻylab tasvirlanadi. Kontorning katta qalinligi va obektning kichik razmerlarida bu xolat tasvirning tashqi koʻrinishiga sezilarli tasir koʻrsatadi.



7-rasm. Kontorning boʻyash yuzasiva orqasiboʻylab joylashishi.

Kontur chizigʻi qalinligining obekt razmeri oʻzgarishi boʻyicha oʻzgartirishi.

8-rasm. Влияние режимов неизменной (слева) и пропорциональной (справа) толщины контура при масштабировании объектов

Biz guvox boʻlganimizdek, obekt razmeri va uning konturi qalinligining nisbati tasvirning tashqi koʻrinishiga sezilarli(muhim)tasir koʻrsatishi mumkin. 8-rasmda obektlarning ikki guruxi berilgan, ularning har biriga kvadrat va konturlari berilgan aylana kiradi.Obektlarga ularni masshtablashtirishda 50% koeffitsiyent bilan, keyin esa – proporsional (tomonlari bir-biriga mos emas), faqat vertical boʻyicha, 10% koeffitsiyent bilan.

Obektlarnig chap guruxida kontur qalinligi oʻzgartirilganda oʻzgarmay qoladi (bu rejim Corel DRAW ga…) oʻng gurux uchun kontur qalinligining obekt razmerlarini oʻzgartiradigan oʻzgartirishlar bajarilganda proporsional oʻzgarish rejimi(tartibi)berilgan. Ayniqsa vertical yoʻnalishda kesiladigan aylanalar (chegaralar) devorlari buzilishida farq sezilarli boʻladi.

Kontur parametiri topshiriqlari uchun instrumentlar.

Asosiy vositadan tashqari Outline Pen (Konur uchun Перо ) — dialogli oynadan foydalanuvchi ixtiyorida Outline (Контур), panel instrumenti, dialogli oynaning Object Properties (obekt xususiyati),bir xil nomlangan(shunday ataladigan)qoʻshimcha almashinuvchi qisimi atribut (belgilovchi, aniqlovchilar) paneli dialogli oyna, Graphic and Text styles(matin va jadvalar stili)bor.

Konturlarni aylantirish uchun eng kuchli insturument 9-rasmda berigan Outline Pen (konturlar uchun pero), dialogli oynasi hisoblanadi, lekin koʻpgina xolarda 10-rasmda berigan Outline (Контур) insturumenti panelining funksionaligi (ishchanligi) yetarli.

Outline (Контур)inusturumenti panelida quydagi tugmalar berilgan:

• 
  Outline Pen Dialog (kontur parametirlari dialogli oynasi). Bu tugmani bosganda Outline Pen (konturlar uchun), dialogli oynasi ochiladi, bunda kontur parametirlarini boshqaradigan barcha industrumentlar joylashgan.
  
• 
  Outline Color Dialog (kontur rangi dialogli oynasi). Bu tugmani bosganda Outline Color (kontur rangi), dialogli oynasi ochiladi. Bu biz oʻtgan darsdakoʻrib chiqqan rang berishga moʻljallangan dialogli oynaga oʻxshaydi.
  
•