O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi

10.2. Reklama dasturini ishlab chiqish 
 
Reklama  faoliyatini  rejalashtirish  alohida  qiyinchilikka  ega.  Xorijiy 
tajriba  reklama  sohasida  asosiy  qarorlarni  birinchi  bosqichda  shakllantirish 
zarurligini  ko’rsatadi.  F.Kotler  tomonidan  shakllantirilgan  reklama sohasidagi 
qarorlari  kontseptsiyasi  belgilab  berilgan.  Vazifalarning  q
o’yilishi  maqsadli 
bozor, marketing strategiyasi  haqidagi avval  qabul qilingan  qarorlardan kelib 
chiqadi. 
Firma o’z reklamasi vazifalarini belgilab turib, har bir alohida tovarga 
byudjetni  ishlab  chiq
adi.  Reklamaning  o’rni  ular  talabini  qondirishdan iborat. 
Byudjet  belgilangan    so’ng  firma  reklama  muomalasi  va  tarqatish  vositalari 
haqida  qaror  ishlab  chiqadi. 
Reklama  tadbirlarini  o’tkazishni  baholash uning 
kommunikativ  va  savdo  samaradorligini  aniqlash  uchun  amalga  oshiriladi. 
Kommunikativ  samaradorligini  aniqlash  e'lon  samarali  kommunikatsiyani 
ta'minlanishi  bilan  aniq
lanadi.  «Sanalgan  testlar»  nomini  olgan  bu  uslubdan 
keng  foydalanish  mumkin.  Savdo  samaradorligini  aniq
lash  «sotishning» 
qanday  hajmi e'lon tomonidan, ya'ni tovar  haqidagi xabardorligini 90% ga va 
taklifni 10% oshirish natijasini beradi», degan savolga javob berishga imkon 
beradi.  Reklamani  rejalashtirish  jarayoni  bir  necha  bosqichlarni 
o’z  ichiga 
oladi va u 10.2.1.-rasmda keltirilgan.                  
Birinchi  bosqichda  reklama  (firma)  ob'ektlari  va  tovar  haqida  faol  va 
bo’lajak haridorlarga xabar berish zarur bo’lgan axborotlar aniqlanadi. Ikkinchi 
bosqichda reklama sub'ekti, ya'ni iste'molchilar va haridorlar guruhi yoki  harid 
haqidagi  qarorga  ta'sir  qiluvchi  shaxslar  aniqlanadi,  reklama  e'lonlari  ularga 
murojaat qiladi. 
Uchinchi  bosqichda  -  bu  reklama  sabablari,  ya'ni  haridorlarni    tovarga 
e'tiborini jalb qilishga ur
g’u beriladi. 

---

 
137 
T
o’rtinchi  bosqich    reklama  vositalari  turini  tanlash,  ya'ni  nisbatan  eng 
ma'qulini tanlash imkonini beradi.  
Beshinchi  bosqichda  reklama  xabari  tuziladi,  sarvlaha  shakllantiriladi, 
matn tuziladi, rasmlar chiziladi, xodimlar, reklama etkazib beruvchilar, musiqa 
janri tanlanadi.