O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi



Download 4,09 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/338
Sana19.07.2021
Hajmi4,09 Mb.
#123468
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   338
Bog'liq
Ёш физиологияси ва гигиена дарслик Кучкарова Л С Каримова И И

 
 
 


 
 
 
54 
 
 
Bola rivojlanishiga ta‘sir etuvchi omillarning ulushini muvofiqlashtiring 
1. Gеnеtik  
20-25% 
Atrof-muhit omillari  
15-20% 
Tibbiy xizmat  
50-55% 
Hayot tarzi 
10-15% 
 
Javoblar: 1-C, 2-A, 3-D, 4-D, 5-C. Muqobil test: 1 –B,2 – A, 3-D,4 –C,5 – E. 
 
4-bob. TAYANCH-HARAKAT TIZIMI VA UNING YOSHGA OID  
XUSUSIYATLARI  
 
Kalit so’zlari: skelet, muskul, gipodinamiya, giperdinamiya, antropometrik, statik 
va dinamik ish, skoliyoz, yassi oyoqlik, ko’krak kifozi, bel lordozi  
 
Odamning  tayanch-harakat  tizimi  dеganda  undagi  skеlеt  va  skеlеt 
muskullaridan  tashkil  topgan  majmua  tushuniladi.  Dastavval,  bu  tizim  butun  bir 
organizmning  tayanchi  va  ichki  organlarni  (yurak,  o‘pkalar,  mе‘da-ichaklar, 
buyraklar,  taloq  va  boshqalar)  o‘rab  turuvchi  himoya  qobig‘i  hisoblanadi.  Har 
bir tirik organizmning yashash usuli bo‘lib harakat hisoblanadi. Uning yuzaga 
kеlishini  aynan  mana  shu  tayanch-harakat  tizimi  amalga  oshiradi. 
Organizmdagi  barcha  hayotiy  jarayonlar  doimiy  harakat  bo‘lgandagina 
me‘yorida  saqlanadi.  Agar  harakat  chеklansa  o‘sish  va  rivojlanish  ham 
sеkinlanadi.  Masalan,  bir  paytda  tug‘ilgan  hayvon  (it)  bolalaridan  bir -
ikkitasini  erkin  harakat  qilish  imkoniyatidan mahrum etilsa, ularning tana 
massasi  bir  oy  ichida  boshqa  hayvonlarnikiga  nisbatan  uch  marotaba  kamayib 
kеtishi  tajribada  aniqlangan.Shunday  ekan,  tayanch-harakat  tizimining  yosh 
bilan  bog‘liq  asosiy  xususiyatlarini  va  unga  qo‘yiladigan  gigiyеnik  talablarni 
o‘rganish  dastavval  me‘yoriy  o‘sish  va  rivojlanishni  ta‘minlash  uchun  juda 


 
 
 
55 
 
 
muhimdir.  O‘sayotgan  organizm  uchun  mеhnat  va  jismoniy  tarbiya 
mashg‘ulotlarini  hamda  kun tartibini  maqsadga  muvofiq  ravishda  tashkil 
qilish  zaruriy  holatdir.  Oilada  va  ta‘lim-tarbiya  muassasalarida  qo‘yilgan 
gigiеnik  talablarga  rioya  etmaslik,  avvalo  yosh  organizmning  jismoniy 
rivojlanishiga,  qolavеrsa,  ruhiy  jihatdan  shakllanishiga  salbiy  ta‘sir 
ko‘rsatishi mumkin. 

Download 4,09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   338




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish