O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi



Download 1,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet18/78
Sana01.07.2021
Hajmi1,14 Mb.
#106084
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   78
Bog'liq
Mikrobiologiyadan amaliy va laboratoriya qollanma 31a0a214e510c5f081efe92a9659ed00

3.2. Sharsimon bakteriyalar 

 

Sharsimon bakteriyalar kokklar (coccus - yunoncha so`z bo`lib, don yoki sharcha degani). Kokklarning diametrlari 



0,5-1  mkm  atrofida  bo`ladi.  Hujayralarning  bo`linish  tekisligini  qandayligiga  qarab  va  bo`lingandan  so`ng 

hujayralarning  bir  -  biri  bilan  bog`liqligini  saqlanishi  va  natijada  hujayralarning  joylanishiga  ko`ra  quyidagi 

morfologik guruhlarga  ajratiladi (4 - rasm). 

 

Mikrokokklar hujayralari sferasimon bo`lib, 0,5-3,5 mkm diametrga ega. Ular bo`linganda bir necha tekislikda 

bo`linish xususiyatiga ega. Bittadan o`chraydi yoki to`p-to`p bo`lib har xil  to`plamlar hosil qiladi. Ular havoda, suvda, 

tuproqda, oziq-ovqatlarda va boshqa substratlarda yashaydi. Ularning oralarida ko`pincha rangli, pigmentlilari topiladi. 

 

Diplokokklar (diplos - lotincha ikkilik degani) hujayralari bir tekislikda bo`linadi so`ngra tarqalmaydi, natijada 

ikkitadan  birlashgan  hujayralar  hosil  bo`ladi.  Ular  orasida  kasal  qo`zg`atuvchilari  bor:  pnevmoniya,  gonoreya, 

meningit kabi kasalliklar. 

 

Tetrakokklar (tetra - lotincha to`rt so`zidan) to`rt hujayradan tashkil topgan. Bu esa hujayralarning ikki bir-biriga 

perpendikular bo`lgan tekislikda bo`linishidan hosil bo`ladi. Tetrakokklarning hamma ma'lum vakillari saprofitlardir. 

 

Streptokokklar  (streptus  -  yunoncha  zanjir  degani)  hujayralarning  bir  tekislikda  bo`linishidan  hosil  bo`lgan 

hujayralar zanjiridir. Hujayralar dumaloq yoki sal cho`zilgan shaklga ega bo`lib, diametri 2 mkm chadir. 

 

Streptokokklar  ichida  ham  saprofitlari,  ham  kasal  qo`zg`atuvchilari  (odam  va  hayvonlarda  yiringli  yara  hosil 



qiluvchilari bordir.  

 

Sartsinalar (sarcina - lotincha birlashtiraman degani) 8 va undan ko`p hujayradan kubsimon joylashgan paketlar 

hosil  qiladi.  Uning  har  bir  tomonida  4  tadan  hujayra  bo`ladi.  Bu  shakl  hujayraning  uchta  bir-biriga  perpendikular 

tekislikda  bo`linishidan  hosil  bo`ladi.  Hujayralar  shakllari  sharsimon  bo`lib,  diametrlari  1,8-3,0  mkm  bo`ladi. 

Sartsinalarning har xil turlari havoda keng tarqalgandir. Ularning hammasi saprofitlar, patogenlari hali uchratilmagan. 

 


Download 1,14 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   14   15   16   17   18   19   20   21   ...   78




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish