O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi urganch davlat universiteti tarix fakulteti 193-guruh Tarix fakulteti Tarix yo’nalishi talabasi Ismoilov Ismoilning O’rta asrlar tarixi fanidan tayyorlagan kurs ishi mavzu

Kurs ishimning xronologik chegarasi: Eronda sosoniylar sulolasi hukumronligi 226-yildan to Arab xalifaligi Eronni istilo qilguncha ya'ni 642-yilgacha davom etgan. Kurs ishimning xronologik chegarasi shu sulolaning ko'zga ko'ringan yirik vakili Xisrav I Anushervonning hukumronlik davri (531-579-yy) haqida. .Xisrav I Anushervon davrida Eron juda qudratli davlatga aylanadi. U mazdakiylarda qarshi qattiq urushlar olib boradi. Shahanshoh Xisrav davrida savdo sotiq rivojlanadi, soliqlar tartibga solinadi. Xisrav I ni tom ma'noda sosoniylar sulolasining eng mashxur vakili desak mubolag'a bo'lmaydi.
Mavzuning o`rganilganlik darajasi. Xisrav I Anushervon hukumronligi davri tarixchi mutaxasislaritomonidan batafsil o`rganilgan. Men mavzuni tadqiq qilish davomida xorijiy mualliflarning (ingliz, fransuz,) asarlaridan rus tiliga tarjima qilingan adabiyotlar, shuningdek, o`zbek tilida nashr qilingan va o`rta asrlarga bag`ishlangan adabiyotlardan foydalanishni lozim topdim. Sosoniylar hukumronligi davri tarixi yoritilishiga qaratilgan adabiyotlarni shartli ravishda ikki guruhga ajratilgan:
1. Sobiq sovet ittifoqi hukmronligi va Rossiyada chop etilgan ilk o`rta asrlar va jahon tarixiga bag`ishlangan Струве В.В Пигулевская, Н.В Жалменова О.П ,Дьянов. И.М ,. Васильев. Л.А, Луконин.В.Г , С.П. Карпов kabi mualliflarning asarlarini keltirish mumkin.
2-guruhga respublikamizda o`zbek tilida nash etilgan ilk o`rta asrlarga bag`ishlangan Р. Қурбангалиева, Haydarali Muhammedov, Т.Ў, Салимов, Р. Қурбангалиева va О. Машарипов, Энтони Гидденс, В.Ф. Семёновларнинг ishlarini keltirish mumkin.
Kurs ishining maqsadi va vazifasi: Ilk o'rta asrlarda Erondagi ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlarni tadqiq qilish maqsadimiz hisoblanadi. Ushbu maqsaddan kelib chiqib o`z oldimizga quyidagicha aniq vazifalar qo`ydik:
- Ilk o`rta asrlardagi Eron davlatining ijtimoiy munosabatlarini va unga bog`liq bo`lgan shart – sharoitni ko`rsatib berish;
- Sosoniylargacha bo'lgan davrda Eronda hukum surayotgan siyosiy tarqoqlikning sabablari haqida ma'lumot berish;
- Sosoniylar davlatining tashkil qilinishi va davlat boshqaruvning huquqiy asoslarini yoritish;
- Xisrav I Anushervon davrida Eronning yuksalishini va mamlakatning tashqi aloqalarini yoritish;
- Xisrav I hukumronligidan keyin Eronda boshlangan siyosiy beqarorlikning sabablari hamda Eronning Arab xalifaligi tomonidan istilo qilinishi haqida ma'lumot berish;