O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi urganch davlat universiteti

 
21-MAVZU. MEHMONXONA XO„JALIGINI BOSHQARISHDA XORIJIY 
TAJRIBADAN FOYDALANISH 
Reja: 
1.Xodimlarni boshqarishda xorijiy tajribasidan foydalanish zarurati 
2.Yevropa mamlakatlarida mehmonxona majmualarini boshqarish 
3.Mehnatni motivatsiya qilishda xorijiy tajriba 
4.Mehmonxona majmualarida ish samaradorligini oshirishda xorij tajribasi 
 
1.Xodimlarni boshqarishda xorijiy tajribasidan foydalanish zarurati 
Turizm  bozoridagi  qattiq  raqobat  firmalarning  ichki  samaradorligini  oshirish 
usullarini izlashni taqozo etadi. Xodimlarni samarali boshqarishning ilmiy asoslanmagan 
nazariyasi  bo‗lmasa,  bu  yo‗nalishda  biror  harakat  qilish  qiyin.  Xodimlarni  samarali 
boshqarish  rahbar  yoki  mutaxassis  tomonidan  ishlarni  bajarishning  sifat  va  miqdor 
darajasini  oshirishga  qaratilgan  bo‗lib,  pirovard  natijada  mehnat  bozorida  turizm 
korxonasining 
raqobatbardoshligini 
ta‘minlaydi.  Bu  holatda  raqobatbardoshlik 
xodimlarga beriladigan va biror firmani shunga o‗xshash korxonadan ijobiy farqlaydigan 
shart-sharoitlarni bildiradi.  
Boshqaruv xodimlarining soni loyihalashtirilgan tarkib va ish hajmidan kelib chiqib, 
tahliliy  asoslanishi  yoki  xodimlar  soni  normativlar  va  boshqaruv  normalari  bo‗yicha 
oshirib  belgilanishi  mumkin.  Bunda  xodimlarning  ma‘lum  yoshdagi  guruhi  eng  yuqori 
unumdorlikni  ta‘minlashini  va  shu  sababli  firmaning  mehnat  salohiyati  ma‘lum  darajada 
xodimlarning  umumiy  sonida  shunday  guruhning  salmog‗i  qanchaligiga  bog‗liqki,  bu 
faktni  unutmaslik  kerak.  Shu  hisoblarga  asoslanib,  korxona  yuksak  mehnat  unumini 
ta‘minlaydigan  xodimlar  uchun  qanchalik  jozibali ekani haqida gapirish mumkin. Shuni 
hisobga olib, xodimlarning zarur sonining aniqlanishi boshqaruv mehnati samaradorligiga 
bevosita  ta‘sir  qiladi,  aslida  bu  boshqaruv  vazifalarini  amalga  oshirish  bo‗yicha  mehnat 
resurslarini inventarlash, ratsionallashtirish va reglamentlashdan iborat. Bundan xodimlar 
menejmenti borasida firma faoliyati samaradorligiga qyidagilar asosida erishiladi, deyish 
mumkin. 
-  xodimlarni  ularning  professional,  ma‘naviy  va  jismoniy  yaroqligiga  qarab  tanlash 
bilan; 
-  korxona  shtatidagi  korxona  maqsadiga  erishishidan  manfaatdor  xodimlarni  saqlab 
qolish bilan; 
- mehnatga haq to‗lash va rag‗batlantirishning hammaga maqbul usullari va mehnat 
jamoasining har bir a‘zosini ijtimoiy muhofazasiga doir ahamiyatli tadbirlar bilan; 
- xodimlarni boshqarishga jalb etish bilan. Bunda: vazifalarning ayrim jihatlari emas, 
balki  vazifaning  to‗la  hajmi  hamda  ularni  bajarish  uchun  mas‘uliyat  har  bir  xodimga 
etkazilishi  lozim.  Ma‘lum  vaqt  ichida  ravshan  bayon  qilingan  reja  tuzilgach,  ishlab 
chiqilgan  vazifalar  xodimlar  orasida  ularning  ish  qobiliyati  va  salohiyatiga  qarab 
taqsimlanadi 

---

 

124