Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

Sakrashlar.  Xodada  sakrash  mashqlari,  harakatlanish      usullaridan  biri  va 
mustaqil  element  sifatida  xizmat  qiladi.  Ularni  murakkabligi  –  uchish  uzunligi, 
xavfsiz fazalarda harakatlanish amplitudasi va tuzilishiga ko‘ra aniqlanadi. Sakrashlar 
uch  guruhga  bo‘linib  (joyda,  oldinga  harakatlanib  va  burilishlar)  bir  nechta 
sakrashlardan  tashkil  topgan  seriyali  yoki  yakka  bajariladi.  Bularni  bajarishda 
qiyinchilik tug‘diradigan element bu qo‘nishdir. Sakrash amortizatsiyalovchi bukilish 
va  oyoqlarni  yozilish  bilan  bajariladi.  Muvozanatni  saqlash  uchun  oyoqlar,  tana  va 
qo‘l harakatlarining yuqori koordinatsiyasi zarur. 
Joyda  sakrash  ikki  oyoqda  itarilib  bajariladi:  yarim  o‘tirish  yoki  o‘tirishdan 
shunday  dastlabki  holat;  tayanib  o‘tirib;  oyoqlarni  almashtirib  yoki  ikki  marta 
almashtirib  ; oldinga-orqaga yoki yon tomonga oyoqlarni ochib; bir oyoqqa qo‘nib; 
oldinga bir oyoqda siltanib ikkala oyoqqa o‘tirish yoki yarim o‘tirish. 
Oldinga harakatlanib sakrashlar qadam qo‘yish yoki yugurish bilan bajariladi: 
bukilgan  yoki to‘g‘ri  oyoqlarni oldinga  yoki orqaga almashtirib; oldinga bir  oyoqda 
qadam  qo‘yish  va  shu  oyoqda  sakrab,  boshqasini  oldinga  bukish,  qo‘llar  oldinga 
(
“yopiq  SAKRASH”,   
;  oldinga  bir  oyoqda  qadam  qo‘yish  va  shu  oyoqda  sakrab, 
boshqasi orqaga, qo‘llar yon tomonga (
“OCHIQ SAKRASH 
); ikkala oyoqda sakrab, 
keyinchalik  bir  oyoqda    sakrab,  boshqasi  orqada,  qo‘llar  yon  tomonda;  to‘g‘ri 
oyoqlarda  oldinga  yoki  orqaga  pastga  urilib  sakrash      sakrash  bilan  bajarilishi 
mumkin. 
Statik  mashqlarga:  muvozanat,  turish,  ko‘priklar,  shpagatlar  kiradi.  Bu 
mashqlarning texnikasi, polda bajariladigan mashqlardan unchalik farq qilmaydi. 
Muvozanat yuqori turishlardan va o‘tirishlardan, ikki yoki bir oyoqda, boshqa 
oyoq oldinga, orqaga, yon tomonga bajariladi. 
Muvozanatni  joyda  turib  va  harakatlanish,  burilish  va  sakrashlar  bilan 
uyg‘unlashtirib  bajarish  mumkin.  Ularga:  oyoq  uchida  turish;  bir  oyoqda  turish, 
ikkinchisi  orqaga;  bir  oyoqda  yarim  o‘tirib,  ikkinchisi  orqaga;  bir  oyoqda  o‘tirib, 
ikkinchisi  oldinga;  bir  oyoqda  turib,  ikkinchisi  oldinga-yuqoriga,  orqaga  burilib, 
qo‘llar yon tomonga va boshqalar kiradi. 

---

Elkalarda, boshda va qo‘llarda, ko‘krakda, kuraklarda va qo‘llarda turish oddiy 
va aralash tayanchda, qo‘llar bilan 
XODA
ni yuqori, pastki yoki yonbosh tekisligidan 
ushlab bajariladi. 
Ko‘priklar  orqaga  bukilib  qo‘llarga  tayanib  yoki  oldinga  burilib  oyoqlarga 
tayanib  bajariladi.  Ko‘prik  holatida  tayanch,  bir  oyoqqa  va  ikki  qo‘lga  va  aksincha 
bo‘lishi mumkin. 
SHpagat va yarim shpagatlar tizzalarga yoki tizzaga tayanib turib, boshqa oyoq 
orqaga;  tayanib  o‘tirishdan  oyoqlarni  sirpantirib  (