Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

 O‘rgatishini 2-bosqichi   

---

 
  O‘quvchilar oyoqlarni bukib tayanib sakrashlarni o‘rganish uchun yordamchi 
mashqlaridan  biri  hisoblanadi,  80-100  sm  balandlikdagi  ko‘ndalang  xariga  sakrab 
chiqib tayanib o‘tirish va kerilib sakrab tushishni o‘zlashtiradilar. 
Bajarish  texnikasi.  Qisqa  masofadan  yugurish  va  ko‘prikdan  depsinishdan 
so‘ng qo‘llarni oldinga cho‘zib, elkalarni oldinga chiqarib ularni xari ustiga qo‘yiladi. 
Belni  ko‘tarib  tos-son  va  tizza  bo‘g‘imlaridan  oyoqlarni  bukib,  ularni  ko‘krakka 
tortib  xariga  qo‘yiladi.  Muhimi,  o‘quvchilar  tayanib  o‘tirish  holatida  ushlanib 
qolmasliklari  kerak.  To‘g‘ri  qo‘llar  yuqoriga  ko‘tarilib  elka  darajasigacha  etganda, 
oyoqlarni  xariga  qo‘yib,  tana  bukilishi  paytida  qo‘llarda  itarilishni  boshlash  lozim. 
O‘quvchi shu harakatlarni davom ettirib to‘g‘rilanadi va oyoqlarda depsinadi. 
 
 
 
O‘rgatish ketma-ketligi. 
 
1.  Polga  tayanib  yotishdan  oyoqlarda  depsinib  tayanib  o‘tirish  va  yuqoriga 
kerilib sakrash. 
2.  Mat  bilan  yopilgan  o‘rindiqqa  tayanib  yotishdan,  oyoqlar  polda,  oyoqlarda 
depsinib tayanib o‘tirish va kerilib sakrab tushish. 
3.  Qisqa  masofadan  yugurib  xariga  yoki  ko‘ndalang  otga  sakrab  chiqib 
tizzalarga tayanib o‘tirib, tayanib o‘tirish va kerilib sakrab tushish. 
4. Ko‘ndalang ot yoki xarining oldidagi ko‘prikka tayanib turishdan, joyda 2-3 
ta sakrab, belni baland ko‘tarib, sakrab chiqib tayanib o‘tirish va yordam bilan kerilib 
sakrab tushish. 
5.  Qisqa  masofada  yugurib  sakrab  chiqib  tayanib  o‘tirish  va  yordam  bilan  va 
mustaqil kerilib sakrab tushish. 
Xatolar. 
1. Sakrab chiqishning birinchi yarmida bel etarli darajada faol ko‘tarilmasligi. 
2. Tayanib o‘tirish paytida ushlanib qolish. 
3.  Uchish  paytida  tos-son  bo‘g‘imlari  yoki  tizzadan  orqaga  bukilgan  oyoqlar 
to‘liq yoyilmasa. 
Straxovka  va  yordam.  Asbob  oldida  yon  tomondan  turib  tayanib  o‘tirishga 
o‘tish paytida bir qo‘l bilan elka orqasidan, ikkinchisi bilan qorindan, qo‘nish paytida 
esa beldan va qo‘ldan ushlab yordam beriladi.