O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

6-мавзу. Давлат бюджетини бошқариш 
Давлат бюджетини бошқариш тўғрисида тушунча. Бошқариш объектлари 
ва субъектлари, уларнинг гуруҳланиши, асосий вазифалари. Марказий ва 
маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг давлат бюджетини бошқариш 
соҳасидаги ваколатлари. Марказий ва маҳаллий ижроия ҳокимияти 
органларининг давлат бюджетини бошқаришдаги иштироки. Ўзбекистон 
Республикаси Молия вазирлигининг бюджет соҳасини бошқаришдаги 
ваколатлари. Ўзбекистон Республикаси Ғазначилиги, унинг бюджет 
маблағларини бошқаришдаги аҳамияти. Хорижий давлатларда давлат 
бюджетини бошқариш, унинг объектлари ва субъектлари, бошқариш 
органларининг ваколатлари. 
 
7-мавзу. Бюджетлараро муносабатлар 
 
Бюджетлараро муносабатлар тўғрисида тушунча. Бюджетлар даражалари 
ўртасида даромадлар ва харажатларнинг тақсимланиши. Тартибга солувчи 
даромадлар, уларнинг бюджет тизими бюджетларини тартибга солишдаги 
аҳамияти. Бюджетлараро муносабатларни ташкил этиш ва бошқаришда 
маҳаллий бюджетлар риоя қилиши лозим бўлган чекланишлар. Бюджетлараро 
муносабатларнинг зарурлиги. Бюджетлараро трансфертларнинг шакллари: 

---

419 
субвенциялар; ўтказиб бериладиган даромадлар; дотациялар; бюджет ссудаси; 
ўзаро ҳисоб-китоблар бўйича маблағлар; мақсадли ижтимоий трансфертлар. 
Бюджетлараро трансфертларни ўтказиш тартиби. Бюджет тизими бюджетлари 
даромадларини тартибга солишда бюджетлараро муносабатларнинг аҳамияти. 
Бюджет ссудаси шаклидаги бюджетлараро трансферт. Айланма касса 
маблағлари. Бюджетлараро муносабатларнинг жаҳон тажрибалари. 
 
8-мавзу. Бюджет таснифи 
 
Бюджет таснифининг моҳияти, зарурлиги ва аҳамияти. Бюджет 
таснифининг асосий принциплари. Бюджет таснифининг таркиби. Бюджет 
тизими бюджетлари даромадларининг таснифи ва унинг таркибий қисмлари. 
Бюджет тизими бюджетлари харажатларининг таснифи ва унинг таркибий 
қисмлари. Бюджет тизими бюджетларининг иқтисодий белгилар бўйича 
харажатлари. Давлат бюджети ва давлат мақсадли жамғармалари 
бюджетларини тузиш, кўриб чиқиш, қабул қилиш ва ижро қилиш, шунингдек, 
уларнинг ижроси тўғрисидаги ҳисоботларни тайѐрлашда бюджет таснифидан 
фойдаланиш. Давлат бюджети тақчиллигини қоплаш манбалари таснифи. 
Бюджет 
тизимидаги 
ислоҳотлар 
доирасида 
бюджет 
таснифининг 
такомиллашуви. Ўзбекистон Республикаси бюджет таснифининг хорижий 
давлатлар бюджет таснифлари билан қиѐсланиши.