O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “Audit” kafedrasi

n o
li
ng
an aud
it
or
li
k 
da
lil
la
ri
da
n k
o’r
a i
sho
nch
li
ro
q h
is
ob
la
na
di
 
Y
oz
ma r
av
is
hd
a ol
in
gan
 au
di
tor
li
k d
al
ill
ar
i og’
za
ki
 b
er
ilgan
 d
al
ill
ar
dan
 
ko’r
a i
sh
on
ch
li
roq
 h
is
ob
lan
ad
i. Tu
rl
i man
bal
ar
dan
 yi
g’i
lgan
 au
di
to
rl
ik
 
d
al
il
la
ri
 b
ir
-b
ir
iga z
id
 b
o’l
mas
a, i
sh
on
ch
li
 h
is
ob
la
nad
i 
Auditorlik dalillari ishonchliligini baholashning 
umumiy qoidalari 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hisobot davri yakunlangan sanada majburiyatlar va 
aktivlarning mavjudligi 
Moliyaviy hisobotda aktivlar, majburiyatlar, xo’jalik 
operatsiyalari vahodisalarning to’liq aks ettirilishi 
Aktivlar va majburiyatlarning mos qiymatlarda aks ettirilishi 
Daromad va xarajatlarni tegishli davrlarda aks ettirish 
Mohiyati bo’yicha tekshirish amallarini bajarishda 
o’rganiladigan savollar 
Mohiyati bo’yicha tekshirish amallarini bajarishda 
o’rganiladigan savollar 

---

 
Auditorlik dalillarini olish amallari.
Auditorlik tashkiloti auditorlik 
dalillarini quyidagi auditorlik amallarining bir yoki bir nechtasini bajarish 
yo’li bilan oladi: 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
O’zaro bog’liq shaxslar o’rtasidagi bitimlar bo’yicha auditorlik 
Auditorlik dalillarini olish 
amallari
 
Nazoratlash
 -
 Y
o
zu
v
la
r, 
hujj
a
tl
a
r v
a
 m
o
ddi
y
 
a
kt
iv
la
rni
 t
eks
h
i r
is
h
 
k
u
zatish
- 
Bo
shq
a
 s
ha
x
sl
a
r t
o
m
o
ni
 d
a
n 
ba
ja
 
ri
la
di
ga
n j
ar
ay
on 
va
 is
hl
ar ni 
o’r
ga
ni
sh
 
сўр
ов
 –
 Хўж
а 
ли
к
 ю
р
и
тув
 ч
и
 с
убъе
к
т ва унд
ан
 
таш
қ
ар
и
даг
и
 ш
ахс
лар
 д
ан
 маъ
лу
 мот йи
ғи
ш
 
H
iso
b
las
h
 –
 B
os
hl
an g’ich 
hujj
at l
ar 
va
 
bux
g
a
l ter
iy
a
 y
o
zuv
la
ri
 d
a
g
i 
a
ri
fm
e tik 
hi
so
b
-k
it
o
bl
a
r 
ni
ng
 a
n
iql
i g
in
i tek
shi
 ri
sh
 
A
n
al
it
ik
ama
ll
ar
 –
 A
udi
to
rl
ik t
a
sh
ki
 
lo
ti
 t
o
m
on
i dan 
Ol
in
ga
n m
a’l
u m
otn
i tah
li
l 
qi
li
sh
 
v
a
 b
a
h
o
 l
a
sh, 
Bu
x
 g
a
lt
eri
y
a
 hi
so
bi
n
i tek
shi
 
ri
sh
 

---

dalillarini olish tamoyillari. 
Bog’liq shaxslar deb bitim tuzilayotganda o’zaro 
bog’liq bo’lgan shaxslar (manfaatdor bo’lganlar) tan olinadi. Shaxslarning o’zaro 
bog’liqligi (manfaatdorligi) qonunchilik bilan belgilanadi. O’zaro bog’liq shaxslar 
o’rtasidagi bitim - bu o’zaro bog’liq shaxslar o’rtasida ushbu o’tkazish uchun haq 
olinadimi yo’qmi qat’i nazar, vositalarni yoki majburiyatlarni o’tkazishdir. 
O’zaro 
bog’liq munosabatlarni ko’rsatishi mumkin bo’lgan bitimlar. 
Quyidagi 
bitimlar shaxslarning o’zaro bog’liq munosabatlarini ko’rsatishi mumkin: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
F
oi
z t
o’
la
m
as
da
n q
arz o
li
shi
 v
a qar
z ber
is
hi
 y
ok
i to
’l
ov
ni
ng
 
predm
eti
, s
ha
rti
 v
a m
uddat
ini
 be
lg
il
am
as
da
n t
o’
la
sh
 
O’zi
ga
 x
os
 s
ha
rtl
arn
i ko’
zda
 tu
tuv
chi
, m
as
al
an, 
o’
zi
g
a
 x
o
s 
na
rx
la
rn
i ko
’zd
a tut
uv
ch
i sh
artn
om
al
ar
 
M
a
nti
q
iy
 s
a
b
a
bs
iz 
a
m
a
lg
a

o
sh
ir
il
g
a
n op
era
ts
iy
a
la
r 
Hi
so
bg
a o
li
nm
ag
an 
oper
at
si
ya
la
r, 
ya
’n
i bepul
 t
arzd
a o
li
ng
an 
yo
ki
 k
o’r
sa
ti
lg
an x
iz
m
atl
ar
 
Shaxslarning o’zaro bog’liq munosabatlariga 
doir bitimlar 

---

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Avval o’tkazilgan auditorlik tekshiruvi natijalari bilan tanishib 
chiqish 
 
Moliyaviy hisobotda aktivlar, majburiyatlar, xo’jalik operatsiyalari 
va hodisalarning to’liq aks ettirilishi 
Boshqa korxonalarning direktorlari va xizmatchilarining 
mijozga ishga o’tishining sabablarini o’rganib chiqish hamda 
asosiy sotib oluvchilar, etkazib beruvchilar, debitorlar va 
kreditorlar faoliyatining tusi vahajmini o’rganib chiqish. 
 
Xo’jalik sub’ektining faoliyatiga sezilarli ta’sir ko’rsatadigan 
yirik aktsionerlarni aniqlash maqsadida aktsionerlar reestrini 
o’rganib chiqish 
Xo’jalik sub’ektining rahbaridan barcha o’zaro bog’liq shaxslarni aniqlashi, o’tgan 
davr mobaynida ushbu shaxslar bilan qandaydir bitimlar tuzilganmi, xo’jalik 
yurituvchi sub’ektda o’zaro bog’liq shaxslar bilan tuzilgan bitimlarning ro’yxatga 
olishni tegishli usuli bormi va ushbu holatlar hisobotda to’g’ri aks ettirilganligi 
Mohiyati bo’yicha tekshirish amallarini bajarishda o’rganiladigan 
savollar 

---

 
Ish hujjatlari auditni o’tkazayotgan auditorlik tashkilotlari mulki tarkibida 
saqlanadi. Xo’jalik yurituvchi sub’ekt hujjatlarining ko’chirma nusxalari, shu 
jumladan, fotonusxalari auditorlik tashkiloti ish hujjatlari tarkibiga ushbu xo’jalik 
yurituvchi sub’ektning roziligi bilan kiritilishi mumkin. 
Audit ish hujjatlari
 
Audit o’tkazish reja va dasturlari 
Auditorlik tashkiloti tomonidan foydalanilgan jarayonlar va 
ularning natijalari bayoni 
Xo’jalik yurituvchi sub’ektning tushuntirishlari, izohlari va 
arizalari 
Xo’jalik yurituvchi sub’ekt hujjatlarining ko’chirma 
nusxalari, shu jumladan, fotonusxalari 
Xo’jalik yurituvchi sub’ektni ichki nazorat qilish va 
buxgalteriya hisobini tashkil etish tizimining tavsifi 
 
Auditorlik tashkilotining tahliliy hujjatlari 
Audit faoliyatiga doir boshqa hujjatlari 

---

 
Ish hujjatlarining saqlanishiga qo’yiladigan talablar: 
1. Audit qilish tugallanishi bilan ish hujjatlari auditorlik tashkilotining arxiviga 
majburiy saqlash uchun topshirilishi kerak. 
2. Ish hujjatlarining saqlanishi, ularning rasmiylashtirilishi va arxivga 
topshirilishini auditorlik tashkilotining rahbari yoki u tomonidan vakolat berilgan 
shaxs tashkil qiladi. O’tkazilayotgan yoki o’tkazilgan auditni qayd qiluvchi ish 
hujjatlarining mazkur xo’jalik yurituvchi sub’ektning audit qilinishi bilan band 
bo’lmagan auditorlik tashkilotining xodimlariga berilishiga, qoidaga ko’ra, yo’l 
qo’yilmasligi kerak. 
3. Auditorlik tashkiloti ish hujjatlarining ishonchli saqlanishini ta’minlashi shart. 
Saqlash muddati qonunchilik asosida belgilanadi. Ish hujjatlarining yo’qolishi yoki 
yo’q bo’lishi hollarida auditorlik tashkilotining rahbari - natijalari tegishli 
dalolatnoma bilan rasmiylashtiriluvchi xizmat tergovini tayinlashi kerak. 
4. Ish hujjatlarining auditorlik tashkilotidan olinishi O’zbekiston Respublikasi 
Аудит иш ҳужжатларига 
қўйиладиган талаблар 
 
 
auditni 
rejalashtirish 
to’g’risida 
yozuvlar aks 
ettirilganligi 
 
bajarilgan auditorlik 
xizmatlarining tusi, 
o’tkazilish vaqti va 
hajmi to’g’risidagi 
yozuvlar mavjudligi