O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

(Kitaev refleksi),
bu esa o’ng qorinchada 
zo’riqish paydo bo’lishiga olib keladi, kompensator gipertrofiyaga 
uchraydi. Agar o’ng qorincha o’z funktsiyasini to’liq o’tay olmasa katta 
qon aylanish doirasi venalarida qon dimlanishiga olib keladi. Uzoq 
muddat kichik qon aylnish doirasidagi 
qonning 
dimlanishi 
ushbu 
qon 
tomirlarini sklerotik o’zgarishlariga 
olib keladi va bu o’ng qorincha 
ishlashini qiyinlashtiradi.
a)
Yurak 
ichi 
gemodinamikasi 
meyorda; 
b)
Mitral teshik stenozida yurak ichi
 
gemodinamikasi buzilishi va chap 
bo’lmacha hamda o’ng qorincha 
gipertrofiyasi (48 surat). a)
48 surat
b) 
Shikoyatlari:
Kichik qon aylanish doirasida dimlanish belgilari 
jismoniy
harakatlar vaqtida inspirator hansirash, keyinchalik tinch holatda ham 
bemorlar hansiraydilar, yo’tal, ba’zan ko’piksimon qon aralash balg’am 
tuflash, yurak tez urishi, yurak sohasi sanchilib og’rishi, nafas 
yetishmovchiligi va hatto bo’g’ilish simptomlari namoyon bo’ladi. Bosh 
og’rig’i, bosh aylanishi, holsizlik, ish qobiliyatini pasayishi kabi 
umumiy simptomlar bemorlarda kuzatiladi. 
Fizikal tekshirishlar: Ko’zdan kechirish
: mitral triadasi 
(“kapalak” simptomi, mitral nanizm va facies mitralis), epigastral 
pulsatsiya, yurak bukriligi (gibbus cardiaca), periferik shishlar bo’lib, 
bo’yin venasi bo’rtib chiqadi. 
Palpasiya
: yurak turtki zarbi maydonining kengayishi (normada 
1,5-2 cm
²
), diastolik titrash yoki mushuk xirillashi-fremissemt catare 

---

195 
(diastolik dirillash-yurak cho’qqisida), 
Nesterovning ikki to’qmoqcha 
simptomlari 
(mitral