O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

Pikfloumetrik tekshirish usuli
bu metod 1 cekundda nafas 
chiqarish maksimal tezligini aniqlashdan iborat. Maksimal nafas 
chiqarish tezligi 460 ga teng. Bu 95% ni tashkil qiladi. Meyorda bu 
ko’rsatkich 80-100% kerakli hajmdan tashkil qiladi. Patsiyentlarda 80-
100% bo’lsa yashil; 50-79% sariq va 50% dan kam bo’lsa qizil signal 
deb qarash mumkin bo’ladi. Bemorlarga sutkalik monitoring o’tkaziladi 
va quyidagi formula orqali aniqlanadi. Ertalabki va kechqurungi 
monitoringni eng kattasi olinadi.
Variabellik =PSV
kech
-PSV
ert
X 100% yoki 
½
(PSV
kech
+PSV
ert
)
540-470 X 100% = 70 X 100 % = 14% 
½
(540+470) 505 
Variabellikni 20% dan ko’payishi bronxlar giperreaktivligini bildiradi va 
bu bronxial astmadan dalolat beradi. Bazanda provakatsion probalar 
(qo’zg’atuvchi) o’tkaziladi. Bu nafas chiqarish maksimal tezligi 
boshlanishida meyorda bo’lganlarda o’tkaziladi. Bu bemorlarda 
tashxisni tasdiqlash uchun va albatta bemorning roziligi bilan 

---

69 
o’tkaziladi. Qator provakatsion probalar mavjud (atsetilxolin, gistamin, 
metaxolin, bradikinin, sovuq tasirida proba, jismoniy zo’riqishdan 
keyingi, noselektiv β blokatorlar bilan). 
Provakatsion test (PT)= PSV
1
-PSV
2
X 100 
PSV2
Ko’rsatkichlarni 15% dan ko’p yomonlashuvi bronxlar 
giperreaktivligidan dalolat beradi. Misol: 1) PSV1=460; 2) 95%;
3) PSV2=380; 460-380 X 100=21% 
380
Zo’riqishdan (nagruzka) so’ng. 20 minut dam oladi va so’ng yana 
pikfloumetriya o’tkaziladi. β blokatorlar bilan proba (anaprillin, 
obzidan) 40 mg per os beriladi va 1 soat o’tgandan so’ng pikfloumetriya 
qilinadi. Bronxodilatatsion test probasi bronxial astma va o’pkaning 
surunkali obstruktiv kasalligi (O’SOK) ni diferentsial diagnostikasi 
uchun ishlatiladi va quyidagicha bajariladi, 4 doza salbutamol (400 mg) 
berilgandan so’ng bajariladi. 
1) PSV1-260; 2) 55%; 3) PSV2=380; 380-260 X 100 = 46 %;
260 
Bu ko’rsatkich 15% dan katta bo’lsa, musbat hisoblanib bronxial 
astma bo’ladi, garchi 15% dan kichik bo’lsa manfiy bo’lib, O’SOK dir. 
Qaytar jarayon bo’lsa bronxial astma hisoblanadi. PSV