O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti «O‘zbek tili va adabiyoti» kafedrasi “O‘zbek tilining sohada qo’llanilishi”o‘quv fаnidаn mustaqil ish

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI TOSHKENT ARXITEKTURA QURILISH INSTITUTI «O‘zbek tili va adabiyoti» kafedrasi “O‘zbek tilining sohada qo’llanilishi”o‘quv fаnidаn MUSTAQIL ISH

Mavzu: O‘zbek tilining leksik qatlamlari.

Guruh: 109-20 GQ

Bajardi: Abdurashidov X.A.

Tekshirdi:________________

Reja:

• So‘z leksikologiyaning o`rganish obyekti sifatida.
• So`zlardagi bir ma’nolilik va ko`p ma’nolilik.
• Ijtimoiy leksika.
• Sohaviy leksika

Tayanch so’z va iboralar: (Key words)

Tayanch so’z va iboralar: (Key words)

Tovushlar tizimi. Tovush va yozuv. Alifbo sohasidagi muammolar. Bu sohaga oid qonunlar. Lotin grafikasi asosidagi o’zbek yozuvi. Fonetik va talaffuz me’yori.

GLOSSARY

• Leksikologiya — (leksika va ...logiya) — tilshunoslikning til lugʻat tarkibi, yaʼni muayyan bir tilning leksikasini oʻrganuvchi boʻlimi
• Leksika — (yun. lexis — soʻzga oid, lugʻaviy) — tildagi barcha soʻzlar va iboralar yigʻindisi, tilning lugʻat tarkibi.
• Monosemantik — so‘zlar. Tildagi so‘zlar bir va birdan ortiq ma’noga ega bo‘lishi mumkin. Bir ma’nolilik hodisasi monosemiya, ko‘p ma’nolilik hodisasi esa polisemiya deb yuritiladi.
• Polisemantik — O‘z va ko‘chma ma’nolari tufayli ikki yoki undan ortiq ma’noga ega bo‘lgan so‘zlar esa ko‘p ma’noli (polisemantik) so‘zlar deyiladi.
• Neologizm — (grekcha so`z bo`lib, neos – «yangi») degan ma’noni bildiradi.
• Arxaizm — grekcha so`z bo`lib, archaios – «qadimgi» degan ma’noni bildiradi.
• Istorizmlar —Tarixiy so‘zlar O‘tmishga oid narsa, hodisalarni ifodalagan, biroq hozirgi tilimizda o‘z sinonimiga ega bo‘lmagan so‘zlardir.
• Semantika — (yun. semantikos — bildiruvchi, ifodalovchi) — 1) til yoki uning bironbir birligi (soʻz, soʻzning grammatik shakli, frazeologizm, soʻz birikmasi, ran) orqali ifodalanadigan butun mazmun, maʼno, axborot; 2) turli til birliklarining maʼnoviy tomonini oʻrganuvchi tilshunoslik boʻlimi;