O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi tosnkent moliya instituti

1.2.8-rasm. UNIX OTning ishchi oynalari 

 

UNIX  taqsimlovchi  materiallar  bazasiga  kirish,  lokal  tarmoqlar,  olis 

masofadan  aloqa  qilish  va  oddiy  modem  yordamida  global  tarmoqlarga  chiqish 

imkonini  o’zida  birlashtiradi.  UNIXda  pochta  xizmati  uning  asosiy  tarkibiy 

qismlaridandir.  Hozirgi  paytda  UNIX  uchun  ko’plab  miqdorda  ilovalar  mavjud 

DOS va Windows uchun ko’plab ommaviy bo’lgan  ilovalar  UNIXda foydalanishi 

mumkin. 

---

48 

 

 

1.2.9-rasm. LINUX OTning integrastiylashdan xizmatlar oynalari 

 

 

LINUX  oilasidagi  operatsion  tizimlar.      Bu  operatsion  tizim  1991  yil 

Xelsinkidagi  Universitetlardan  birida  tahsil  oluvchi  talaba  Linus  Torvaldsning 

disertatsiya  ishi natijasida, UNIX operatsion tizimi asosida yangi o peratsion tizimi 

yuzaga  keldi  va  ”LINUX”  so’zining  kelib  chiqishi  quyidagicha  Ari  Lemkaning 

asosi  qilib  jlingan  FTP-servsri  ostidagi  yangi  tizim  kodini  pub/OS/Linux  deb 

nomlashi natijasida yuzaga keldi.  

 

Hozirda O’zbekiston diyorida Linuks operatsion tizimi haqida eshitmagan 

komputer  foydalanuvchilari  bo’lmasa  kerak,  biroq  ko’pchilik  uchun  bu  mavzu 

notanish  va  qandaydir  hijoatli  bo’lishi  mumkin.  Dunyoda  esa  Linuks  –  eng  tez 

taraqqiy  qtayotgan  operatsion  tizimiga  aylangani  hech  kimga  sir  emas.  Hozirda, 

xatto  yiliga  ikki  marta  yangilab  chiqayotgan  Linuksning  turli  tizimlari  ham 

mavjud. Shu qatorda, ajoyib Farangiston o’lkasida chiqayotgan ”Mandriva” nomli 

operatsion tizimni tarqatish to’plami  (distributivi)  Linuks turdagi operatsion tizim 

bo’lib, 2003 yildan boshlab, o’zbek tiliga o’girilib kelinmjqda. ”Mandriva” asosida 

”Yosh  dasturchilarni  tayyorlash  va  qo’llab-quvvatlash”da  yangi  operatsion  tizim 

”DOPPIX” tuzilishi, milliy axborot texnologiyalar mutaxassislarini qiziqtirib, shod 

etmoqda.  Milliy  operatsion  tizim  yaratilayotganligi  va  Ommaviy  axborot 

vositalarda bu haqida habarlar tarqatilib yoritilgan edi.