O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi tosnkent moliya instituti



Download 8,25 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/428
Sana25.06.2021
Hajmi8,25 Mb.
#101538
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   428
Bog'liq
Iqtisodiyotda axborot komplekslari

Kompyuter 

texnikasining 

rivojlanish 

tendentsiyasi. 

Kompyuter 

texnikasining  rivojlanish  tendentsiyalarini  o’rganishdan  oldin  kompyuter  o’zi 

nima  degan  savolga  javob  berishimiz  lozim  bo’ladi.  Kompyuter  bu  inglizcha 

so’zdan  olingan  bo’lib  hisoblagich  degan  ma’noni  bildiradi.  Shuning  uchun 

ham  birinchi  islab  chiqilgan  kompyuter  texnikasini  hisoblash  texnikasi  deb 

atashgan.  Yillar  davomida  kompyuter  texnikasi  shakllanib  borayotgan  soha 

hisoblanadi.  Jumladan  1623  yili  nemis  olimi  Vilgelm  Shikkard  tomonidan 

hisoblash mashinasi  yaratildi.  1645 yili buyuk frantsuz matematigi  Blez Paskal 

uzining  hisoblash  mashinasini  yaratdi.  Paskalning  mashinasi  boyi  30  -  40  sm, 

eni  15  sm,  balandligi  10  sm  bolgan  jez  qutichadan  iborat  b  o’lib,  qo’shish  va 

ayirish  amallarini  bajarar  edi.  1673  yil  nemis  matematigi  Gotfrid  Leybnits  4, 

ya’ni  Slonimskiy  tomonidan  4  arifmetik  amalni  bajaradigan  va  ildiz 

chiqaradigan hisoblash mashinasi yaratildi.   

1623  yildan  boshlab  kompyuter  texnikasi  asta-sekin  rivojlanib,  hozirgi 



27 

 

kunda  murakkab  tizimga  ega  bo’lgan  vositaga  aylandi.  Fan  va  texnikada 



qilingan  yutuqlar  natijasida  1946  yilda  birinchi  “ENIAK”  nomli  elektron 

hisoblash mashinasi yaratildi. AQShdagi Pensilvaniya universitetida amerikalik 

olim  Dj.  Neyman  (1903-1957)  axborotlarni  saqlash  imkoniga  ega  bo’lgan 

elektron  lampalar  yordamida  raqamli  hisoblash  mashinasini  yaratdi.  Bu 

kompyuter 18.000 ta elektron lampadan tuzilgan bo’lib, 30 tonna og’irlikka ega 

va  150  m

2

  xonani  egallagan.  1951  yili  Rossiyalik  olim  Lebedev  rahbarligida 



elektron  hisoblash  mashinasi  yaratilgan.  U  o’zining  rivojlanish  tarixini  50-

yillar  boshlaridan  boshlab,  to  hozirgi  kunlarga  qadar  bir  necha  avlodlarni  o’z 

boshidan o’tkazdi:  

1-avlod - elektron lampalar asosida;  

2-avlod - yarim o’tkazgichli diod va triod, tranzistorlar asosida;   

3-avlod - integral mikrosxemalar;  

4-avlod - katta integral sxemalar;  

5-avlod - juda katta integral sxemalar.   

Hozirgi  kunda  kompyuterlardan  foydalanish  nafaqat  hisoblash  sohasida, 

balki  boshqa  sohalarda  ham  ulardan  foydalanishning  yangi  shakllarini  ishlab 

chiqishni taqoza etadi.   

Kompyuterlar  hayotimizning  barcha  sohalariga  jadallik  bilan  kirib 

bormoqda.  Turli  mutaxassislar,  tadbirkorlar,  olimlar,  ijodkorlar  o’z  mehnat 

faoliyatida  kompyuterlardan  keng  foydalanmoqdalar.  Kompyuter  yordamida 

ajoyib  mo’’jizalar  yaratilayotgani  sir  bo’lmay  qoldi.  Kelajakni  uningsiz 

tasavvur  qilish  mumkin  emasligi  shu  kunda  barchaga  ayondir.  Bugun 

kompyuterda  hisoblash,  yozish,  o’qish,  o’rganish,  gapirish,  saqlash,  chizish, 

qayta  ishlash,  saralash,  musiqa  yozish,  axborotni  olish  va  biror  manzilga 

yuborish,  taxrirlash,  maketlar  tayyorlash,  audio  va  video  yaratish,  o’ynash 

mumkin.  Uning  imkoniyatlari  kundan  -  kunga  ko’paymoqda,  shuning  uchun  u 

ishda,  o’qishda,  uyda  va  xatto  dam  olishda  insonning  eng  ishonchli  do’stiga 

aylanmoqda.  

 



28 

 


Download 8,25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   428




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish