O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi


-jadval  Faoliyat siklining ROEga ta’siri



Download 9,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet186/389
Sana26.03.2022
Hajmi9,6 Mb.
#512030
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   389
Bog'liq
Moliya (MMT (2-modul) va boshqalar (1,2- modul))

14-jadval 
Faoliyat siklining ROEga ta’siri 
ROE 
Iqtisodiy sharoit (vaziyat)lar 
ROA 
“A” 
“B” 
Omadsiz yil 
1,0% 
0,6% 
- 4,8% 
Normal (Odatiy) yil 
12,0 
7,2 
8,4 
Omadli yil 
30,0 
18,0 
30,0 
siklining turli fazasini ifodalaydi. Biz keltirgan misolda “A” kompaniyasining 
qarz olingan kapital bo‘yicha foiz stavkasi yiliga 10,0%ni tashkil etadi, degan 
taxmindan kelib chiqqanmiz.
Kapital daromadliligi, aktivlar daromadliligi koeffitsiyentlari va moliyaviy 
leverij orasidagi bog‘liqlik quyidagi tenglama orqali ifodalanishi mumkin: 
ROE = 
1 – Soliq 
stavkasi 
× ROA × 
Qarzlar (Qarz 
majburiyatlari) 
Kapital×( ROA – Foiz 
stavkasi) 
Bu tenglamaning mazmuni quyidagidan iborat. Agar firmaning aktivlari 
daromadliligi koeffitsiyenti mazkur firma kreditorlarga to‘laydigan foiz 
stavkasidan yuqori bo‘lsa, uning kapitali daromadliligi koeffitsiyenti (ROE) 
aktivlar daromadliligi koeffitsiyentidan (ROA) (1 – soliq stavkasi) marta ko‘p 
bo‘ladi, hamda firmaning qarzlari va o‘z kapitali nisbati koeffitsiyenti qanchalik 
yuqori bo‘lsa, bu farq ham shunchalik katta bo‘ladi.
Kreditor nuqtai nazaridan qaraganda firma qarzdorligi koeffitsi-entining 
oshishi, odatda, salbiy hodisa hisoblanadi. Agar kompaniyaning mazkur 
ko‘rsatkichi keskin oshib ketsa, u holda 
Moody's
va 
Standard & Poors 
Corporation
kabi obligatsiyalar reytingini baholash bo‘yicha maxsus agentliklar, 
odatda, bunday firmaning qimmatli qog‘ozlarini eng quyi kategoriyaga tushiradi. 
Ammo, 
aksiyadorlar 
nuqtai 
nazaridan 
qaraganda, 
firma 
qarzdorligi 
koeffitsiyentining oshishi ijobiy hodisa ham bo‘lishi mumkin. 
Va, nihoyat, moliyaviy faoliyat samaradorligini tahlil qilish uchun moliyaviy 
koeffitsiyentlardan foydalanganda qator cheklashlarni inobatga olish zarur. 
Asosiy muammo shundaki, koeffitsiyent juda yuqori yoki juda pastligini baholash 
uchun absolyut standart yo‘q. Bundan tashqari, koeffitsiyentlar sonli 
ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga oladilar va ular ko‘pincha ixtiyoriy tarzda hisoblab 
chiqiladi. Undan keyin, taqqoslash mumkin bo‘lgan firmalar guruhini aniqlash 
juda qiyin, chunki hatto bitta sohada ishlaydigan kompaniyalar ham juda ko‘p 
hollarda o‘zlarining iqtisodiy ko‘rsatkichlari bilan bir-biridan jiddiy farq qiladilar. 


435 
Masalan, ularning diversifikatsiyasi darajasi, hajmi, faoliyat yuritish muddati, 
xorijiy bozorni egallaganlik darajasi, tovar-moddiy zaxiralarni va amortizatsiyani 
hisoblash usullari farq qilishi mumkin. Shunday qilib, koeffitsiyentlardan 
foydalangan holda tahlil qilish faqat umumiy ko‘rsatma bo‘lib xizmat qilishi 
mumkin va moliyaviy qarorlar qabul qilish jarayonida ularga to‘liq suyanib 
bo‘lmaydi.

Download 9,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   182   183   184   185   186   187   188   189   ...   389




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish