O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi


 Ixtisoslashgan moliyaviy vositachilar



Download 9,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet164/389
Sana26.03.2022
Hajmi9,6 Mb.
#512030
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   389
Bog'liq
Moliya (MMT (2-modul) va boshqalar (1,2- modul))

2. Ixtisoslashgan moliyaviy vositachilar 
Bu guruh tashkilotlar iqtisodiy faoliyatning o‘ziga xos turlarini 
rag‘batlantirish maqsadida tuzilgan korxonalarni o‘z ichiga oladi. Ushbu 
korxonalar faoliyati moliyalashtirish jarayonini yengillashtiradi yoki ular 


405 
muayyan guruhdagi mijozlarga har xil turdagi qarzga oid instrument (vosita)larni 
taqdim etadilar. Bunga misol tariqasida fermerlar, talabalar, kichik korxonalar, 
yangi uylarni sotib oluvchilar va boshqalarga qarz beruvchi yoki qarzni 
kafolatlovchi davlat agentliklarini ko‘rsatish mumkin.
Davlat tashkilotlarining boshqa guruhi bank omonatlarining sug‘urtasi 
uchun tashkil etilgan agentliklar sifatida namoyon bo‘ladi. Ularning asosiy 
funksiyasi moliyaviy tizimning barcha qismida yoxud uning qaysidir bir qismida 
iqtisodiy 
inqirozlarning 
oldini 
olish 
orqali 
iqtisodiy 
barqarorlikka 
ko‘maklashishdan iborat.
Bu rejada eng yomon ssenariy bank sarosimasi hisoblanadi. Omonat-chilar, 
agar pullarining ishonchli joyda turganligi va istagan paytda ularni qaytarib 
olishlariga ishonishsa, o‘z omonatlarini banklarda saqlashga rozi bo‘ladilar. Shu 
bilan birga, banklarda nolikvid va riskli aktivlar mavjudligi va bu aktivlar 
bankning omonatchilar oldidagi majburiyatlarini ta’minlash uchun xizmat qilishi 
ham ularga ma’lum. Agar omonatchilar qaysidir paytda o‘z omonatlarini to‘liq 
miqdorda qaytarib olishlariga ishonishmasa, ular sarosimaga tushib, bankka qarab 
yugurishadi va birinchi bo‘lib navbatga turishga va imkon qadar tezroq o‘z 
pullarini qaytarib olishga urinishadi. 
Bu kabi holat bankni o‘z riskli aktivlarining bir qismini pulga sotishga 
majbur qiladi. Agar omonatlarni ta’minlovchi aktivlar nolikvid bo‘lsa, ularni 
tezroq sotish zaruriyati bankka bu aktivlarni o‘z narxidan past narxlarda sotishga 
to‘g‘ri kelishini bildiradi. Agar qaysidir bankda omonatchilar bilan hisob-kitob 
qilish uchun mablag‘ yetishmasa, “yuqtirish riski” paydo bo‘ladi va yuqorida 
keltirilgan holat boshqa muassasalarda ham takrorlanishi mumkin. Biroq 
“yuqtirish” muammosi “naqdga yopishish” deb ataladigan holatda, ya’ni odamlar 
hech bir bankda omonatlarini qoldirmasdan, ularni naqd pul ko‘rinishida ushlab 
turishga harakat qilishgan taqdirda umumiy moliyaviy tizimga xavf solishi 
mumkin. 

Download 9,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   160   161   162   163   164   165   166   167   ...   389




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish