O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

Masala va savollar: 
1.
 
“Olmos” firmasi uchun erkaklar va ayollar oyoq kiyimlari ishlab chiqaradi. 
Tayyor tovarning o’rtacha sotilish narxi har bir juftiga $76. Bir juft oyoq kiyimning 
o’zgaruvchan xarajati $52. “Olmos”ning doimiy xarajatlari yiliga $170000 ni tashkil 
etadi.
 
a)
firma uchun sotilgan mahsulotlarni zararsizlik miqdorini aniqlang;
 
b)
firmaning o’zini o’zi qoplash nuqtasiga yetishi uchun zarur bo’lgan 
zararsizlik darajasini toping?
 
2.
 
Faraz qilaylik, 15000 $ ni yillik foiz stavkasi 10 % bo’lgan dollardagi 
amerika loyihasiga yoki yillik foiz stavkasi 6%ni tashkil etuvchi iendagi yapon 
loyihasiga investitsiya qilmoqchisiz. Ayirboshlash kursi hozir 1 $ uchun 102 ¥. Bir 
yildan so’ng dollarning ienga nisbatan kursi 4 % ga pasaydi, ya’ni, u 1 $ uchun 98 ¥ 
bo’ldi. Ushbu holda qaysi bir loyihaga pulni yo’naltirgan bo’lardingiz. Tanlagan 
loyihagiz uchun yo’naltirilgan investitsiyagiz uchun zararsizlik nuqtasiga olib 
chiqadigan ayirboshlash kursi darajasini toping. 
3.
 
Fiksirlangan foiz stavkalari uchun kapitalning oshirilgan qiymatining t 
muddatga bog‘liqligini tushuntirib bering. 
15-variant 
Test
1. Firmaning savdo va ishlab chiqarish hajmiga qarab o‘zgarmaydigan 
xarajatlari ………. deb ataladi. 
A)
yarim o‘zgarmas xarajatlar; 
B)
yarim o‘zgaruvchan xarajatlar; 
C)
o‘zgaruvchan xarajatlar; 
D)
o‘zgarmas xarajatlar. 
2. Moliyaviy risklarning qismi sifatida tashkilotlarning iqtisodiy faoliyati 
ko‘lamida yuzaga keluvchi risklar …….. deb ataladi. 
A) bozor risklari; 
B) inflatsion risklar; 
C) likvidlilik riski; 
D) investitsion riski. 
3. Valyuta risklari yuzaga kelishining asosiy sababi to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni 
ko‘rsating. 

---

514 
A)
AQSH dollarini beqarorligi; 
B)
valyuta kurslarining o‘zgarishi; 
C)
investitsion muhitni o‘zgarishi; 
D)
eksportiyor korxonalarni inqirozga uchrashi. 
4.
Milliy valyutaning chet el valyutalariga yoki xalqaro hisob-kitob pul 
birliklariga nisbatan qadrining tushishi ………… deb ataladi. 
A)
inflatsiya; 
B)
imobilizatsiya; 
C)
devalivatsiya; 
D)
revalvatsiya. 
5.
Daromad keltiruvchi aktivlar bo‘yicha foiz daromadlar bilan kredit 
tashkilotining majburiyatlari bo‘yicha foizli xarajatlari o‘rtasidagi farq ......... deb 
ataladi. 
A)
foiz marjasi; 
B)
foizli daromad; 
C)
foizli xarajat. 
D)
foiz qoplamasi.