Келганлар коэффициенти %
Жой номи
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
Сурхондарё
|
4,7
|
4,93
|
5,3
|
5,81
|
4,7
|
3,99
|
3,21
|
Бухоро
|
3,96
|
3,61
|
3,28
|
3,65
|
3,24
|
2,92
|
2,52
|
Кетганлар коэффициенти
Сурхондарё 2014 йил. KKet .
Сурхондарё 2015 йил. KKet .
Сурхондарё 2016 йил. KKet .
Сурхондарё 2017 йил. KKet .
Сурхондарё 2018 йил. KKet .
Сурхондарё 2019 йил. KKet .
Сурхондарё 2020 йил. KKet .
Бухоро 2014 йил. KKet .
Бухоро 2015 йил. KKet .
Бухоро 2016 йил. KKet .
Бухоро 2017 йил. KKet .
Бухоро 2018 йил. KKet .
Бухоро 2019 йил. KKet .
Бухоро 2020 йил. KKet .
Кетганлар коэффициенти %
|
Жой номи
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
Сурхондарё
|
5,17
|
5,46
|
5,9
|
6,48
|
5,44
|
5,11
|
7,3
|
Бухоро
|
4,87
|
4,48
|
4,36
|
4,87
|
4,66
|
4,85
|
6,9
|
Механик ўзгариши коэффициенти қуйидагича аниқланади:
Сурхондарё 2014 йил.
Сурхондарё 2015 йил.
Сурхондарё 2016 йил.
Сурхондарё 2017 йил.
Сурхондарё 2018 йил.
Сурхондарё 2019 йил.
Сурхондарё 2020 йил.
Бухоро 2014 йил.
Бухоро 2015 йил.
Бухоро 2016 йил.
Бухоро 2017 йил.
Бухоро 2018 йил.
Бухоро 2019 йил.
Бухоро 2020 йил.
Механик ўзгариши коэффициенти %
|
Жой номи
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
Сурхондарё
|
-0,46
|
-0,54
|
-0,6
|
-0,67
|
-0,74
|
-1,12
|
-4,8
|
Бухоро
|
-0,91
|
-0,87
|
-1,08
|
-1,21
|
-1,42
|
-1,93
|
-4,38
|
М утлоқ механик ўзгариш қуйидагича аниқланади:
Сурхондарё 2014 йил. 10976-12055= -1079 киши
Сурхондарё 2015 йил. 11748-13027= -1279 киши
Сурхондарё 2016 йил. 12925-14388= -1463 киши
Сурхондарё 2017 йил. 14456-16134= -1678 киши
Сурхондарё 2018 йил. 11936-13824= -1888 киши
Сурхондарё 2019 йил. 10378-13283= -2905 киши
Сурхондарё 2020 йил. 8530-19374= -10844 киши
Бухоро 2014 йил. 7007-8625= -1618 киши
Бухоро 2015 йил. 6497-8069= -1572 киши
Бухоро 2016 йил. 5994-7967= -1973 киши
Бухоро 2017 йил. 6783-9037= -2254 киши
Бухоро 2018 йил. 6091-8766= -2675 киши
Бухоро 2019 йил. 5584-9265= -3681 киши
Бухоро 2020 йил. 4873-13350= -8477 киши
Мутлоқ механик ўзгариш
|
Жой номи
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
Сурхондарё
|
-1079
|
-1279
|
-1463
|
-1678
|
-1888
|
-2905
|
-10844
|
Бухоро
|
-1618
|
-1572
|
-1973
|
-2254
|
-2675
|
-3681
|
-8477
|
Аҳоли сонининг умумий ўзгариш коэффициенти қуйидагича аниқланади:
Сурхондарё 2014 йил =21,86+(-0.46)= 21,4 %
Сурхондарё 2015 йил =22,86+(-0,54)= 22,32 %
Сурхондарё 2016 йил = 21,44+(-0,6)= 20,84 %
Сурхондарё 2017 йил = 21,54+(-0,67)= 20,87 %
Сурхондарё 2018 йил =22,64+(-0,74)= 21,9 %
Сурхондарё 2019 йил = 23,9+(-1,12) = 22,78 %
Сурхондарё 2020 йил =23,61+(-4,8)= 18,81 %
Бухоро 2014 йил. = 17,27+(-0,91)= 16,36 %
Бухоро 2015 йил. = 17,43+(-0,87)= 16,56 %
Бухоро 2016 йил. = 16,41+(-1,08)= 15,33 %
Бухоро 2017 йил. = 15,56+(-1,21)= 14,35 %
Бухоро 2018 йил. = 17,19+(-1,42)= 15,77 %
Бухоро 2019 йил. = 17,18+(-1,93)= 15,25 %
Бухоро 2020 йил. = 16,24+(-4,38)= 11,86 %
Аҳоли сонининг умумий ўзгариш коэффициенти %
|
Жой номи
|
2014
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
Сурхондарё
|
21,4
|
22,32
|
20,84
|
20,87
|
21,9
|
22,78
|
18,81
|
Бухоро
|
16,36
|
16,56
|
15,33
|
14,35
|
15,77
|
15,25
|
11,86
|
Аҳолини такрор барпо этиш жараёнини тавсифлаш учун статистика дарсликларида рус земство статистики В.Н.Покровский номи билан боғлиқ бўлган “Ҳаётийлик коэффициенти”ни ҳисоблаш тавсия этилган.
Ҳаётийлик коэффициенти туғилганлар сонини ўлганлар сонига бўлиш йўли билан аниқланади:
Бу кўрсаткич туғилиш коэффициентини ўлиш коэффициентига бўлиш йўли билан ҳам аниқланиши мумкин. Агар бу нисбат натижаси 1 дан катта
1
бўлса, у ҳолда мазкур регионда табиий ўсиш содир бўлган, агар бу нисбатан 1 дан кичик
1
бўлса, у ҳолда мазкур регионда аҳолининг камайиши содир бўлган.
Демак ҳаётийлик коэффициентининг ўсиши аҳоли сонининг ошишига олиб келади ва аксинча. Бизнинг ўрганаёиган ҳудудларимизда ҳаётийлик коэффициенти бирдан катта чиқади, яъни икки ҳудудда ҳам табиий ўсишга эга эканлигини кўришимиз мумкин.
Аҳолини истиқболдаги сонини аниқлаш Аҳолининг перспектив (истиқболдаги) сонини ҳисоблаш глобал ва ёшни силжиш усуллари ёрдамида ҳисобланиши мумкин. Глобал усулда ҳисоблашда аҳолининг йил бошидаги сони (А0), табиий ўзгариш (Ктў) ёки умумий ўзгариши коэффициентлари бошланғич маълумот вазифасини бажаради. Ҳисоблаш қуйидагича бажарилади:
ва ҳ.к.,
бу ерда А1 ва А0-аҳолининг жорий йил охиридаги ва кейинги йил бошидаги сони; Kum -табиий ўзгариш (ёки умумий ўзгариш) коэффициентлари;
- жорий йилда аҳоли сонининг қўшимча ўзгариши
2- кейинги йилда қўшимча ўзгариши лозим бўлган аҳоли сони
Бу усулни қўллаш тартибини қуйидаги Сурхондарё ва Бухоро вилоятлари мисолида кўриб чиқамиз.
Сурхондарё вилоятининг 2021 йилдаги статистик маълумотлари тўлиқ бўлмаганлиги сабабли прогнозлашни 2021 йилдан бошлаймиз.
Сурхондарё 2021 йил
киши.
Сурхондарё 2022 йил
киши.
Сурхондарё 2023 йил
киши.
Сурхондарё 2024 йил
киши.
Сурхондарё 2025 йил
киши.
Бухоро 2021 йил
киши.
Бухоро 2022 йил
киши.
Бухоро 2023 йил
киши.
Бухоро 2024 йил
киши.
Бухоро 2025 йил
киши.
Аҳолини истиқболдаги сони
|
Жой номи
|
2021
|
2022
|
2023
|
2024
|
2025
|
Сурхондарё
|
2705,5
|
2756,9
|
2809,3
|
2862,7
|
2917,1
|
Бухоро
|
1958,6
|
1982,1
|
2005,9
|
2030,01
|
2054,4
|
Do'stlaringiz bilan baham: |