O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti

“Avvalo yer va joylarning miqdori, keyin ularning 
egalari va tutgan o„rinlari, so„ngra nihoyatda zarur narsalar bo„lgan 
oziq-ovqatlar, ekiladigan yerlar, saroy va shaxsiy uylar miqdori 
hisobga olinishi zarur”.
 
Forobiy Platonning: 
“Taqsimot juda qiyin ish, lekin juda zarur 
ishdir”, 
– degan fikrini alohida ko‗rsatib 
o‗tadi. Biz bundan Forobiy taqsimot 
muammosining qiyinligini, uni to‗g‗ri hal 
etish jamiyat hayotida muhim ahamiyatga ega 
ekanligini yaxshi tushunganligini ko‗ramiz.
Abu Rayhon Muhammad ibn Ahmad
al-Beruniy
–XI asrning qomusiy olimi. 
U 
juda yoshligidan ilm va fanga qiziqadi. U 
sevgan fanlar –
astronomiya, matematika, 
geodeziya, geografiya va minera-logiya 
bo‗lgan. 
Beruniyning matematikaga va fanning 
boshqa sohalariga qoʻshgan hissasini yozib 
qoldirgan 100 dan ortiq asarlaridan ham 
koʻrish mumkin. Ulardan eng yiriklari ―Hindiston‖, ―Qadimgi 
xalqlardan qolgan yodgorliklar‖, ―Qonuni Mas‘udiy‖, ―Geodeziya‖, 
―Mineralogiya‖ va ―Astronomiya‖. Qolganlarini quyidagicha taqsimlash 
mumkin: matematikaga doirlari- 22 ta; astronomik asboblar haqida- 10 
ta; astrologiyaga oidlari- 21 ta; turli fanlar (fizika, mineralogiya, 
adabiyot, tarix va boshqalar)- 38 ta; turli tillardan tarjima asarlar-21 ta. 
Beruniyning bu asarlaridan atigi 30ga yaqini bizning kunlargacha yetib 
kelgan. 
995-yilgacha u astronomiya, geografiya, geodeziya amaliy 
masalalarini hal etish
bilan birga Yer va osmon globusini yasadi hamda 
astronomiyaga oid bir necha kitoblar yozdi. Olimning ana shunday 
asarlaridan biri ―Geodeziya― 1025-yilda yozib tugatilgan. Bu asar 
„shaharlar orasidagi masofalarni aniqlash uchun joylarning chegaralarini