O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti k. Z. Xomitov

1,00% 
 
R ob‟ekt 
№ p/p 
Xatar turi 
Tavakkalchilik darajasi 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
1 
Ob‘ekt holati (eskirish) 
1% 
2 
Ob‘ektning atrof-muhit holati 
0% 
1% 
3 
Qonunchilikdagi cheklovlar 
0% 
1% 
4 
Ob‘ektning xajmiy-konstruktiv 
holati buyicha xatar 
0% 
1% 
Kuzatuvlar soni 
0% 
4% 
0% 
0 
0 
0 
Tortilgan qiymat 
0 
0,04 
0 
0 
0 
0 
Tortilgan qiymatning yigindisi 
0,04 
Xatarlar soni 
4 
Xatarning o‗rtacha tortilgan 
qiymati 
1,00% 
 
R tarmoq 
№ p/p 
Xatar turi 
Tavakkalchilik darajasi 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
1 
Tarmokda bozor 
kon‘yunkturasini o‗zgarishi 
1% 
2 
Tijorat xatari 
0% 
1% 
3 
Tabiat bilan bog‗lik bo‗lgan 
xatar 
0% 
1% 
4 
Shaharqurilishsozlik bilan 
bog‗lik bo‗lgan xatar 
0% 
1% 
Kuzatuvlar soni 
0% 
4% 
0% 
0% 
0 
0 
Tortilgan qiymat 
0 
0,02 
0 
0 
0 
0 
Tortilgan qiymatning yigindisi 
0,04 
Xatarlar soni 
4 
Xatarningn o‗rtacha tortilgan 
qiymati 
1,00% 
Likvidlilik darajasining pastligi bilan bog‗lik bo‗lgan xatar tavakkalsiz 
stavka asosida aniqlandi. Ko‗chmas mulk bozorini o‗rganilganda baholash 
ob‘ektiga o‗xshash ob‘ektlarni bozor qiymati bo‗yicha sotish uchun o‗rtacha 6 oy 

---

471 
muddat talab qilinishi aniqlandi va u quyidagicha aniqlandi: 
 
3/12*14 (tavakkalsiz stavka)= 
1,17% 
 
 
 
 
 
Boshqarish bilan bog„lik bo„lgan xatar – 
3,0% 
miqdorida belgilandi. 
 
 
 
Qoplash fondi omili quyidagicha aniqlandi: 
 
SFF = 
R
on
 /((1+
 R
on
)
20
-1) 
R
on
 
19,17% 
n 
20 yil (amortizatsiya 
normasi) 
SFF 
0,59% 

Kla
ss 
tavakka
lsiz 
stavka 
likvidlikning 
pastligi 
uchun 
mukofot
investitsion 
menejment 
uchun 
mukofot 
ko‗chmas mulkka qo‗yilmalar 
tavakkalchiligi uchun mukofot 
Y 
SFF 
R 
r 
r 
r 
R 
ko‗ch
mas 
mulk 
ob‘ekt 
tarm
oq 
jami 
C 
14,00% 
1,17% 
1,00% 
1,00% 
1,00% 1,00% 3,00% 19,17% 0,59% 19,76% 
 
Shunday kilib, kapitallashtirish stavkasi 19,76 % ni tashkil qildi: 
To‗g‗ridan-to‗g‗ri kapitallashtirish usuli baholash ob‘ektidan foydalanishdan 
har yili teng miqdorda pul oqimlarini olish mo‗ljallanganda amaldagi aktivlarni 
baholash uchun qo‗llaniladi.
Usul baholash ob‘ektidan yil davomida foydalanishdan olingan pul oqimini 
kapitallashtirish stavkasidan foydalangan holda qiymatga aylantirishga asoslanadi. 
Binoni daromad yondoshuvida baholash jarayonida olinadigan daromadlar 
aniqlangandan so‗ng harajatlar tahlil qilinib ayrildi. Harajatlarni hisoblash ishlari 
2005 yilda O‗zR FA―FAN‖ nashriyoti tomonidan nashr etilgan ―Ko‗chmas mulkni 
baholash‖ o‗quv qo‗llanmasidan foydalanilgan xolda amalga oshirildi.
Noturar binoni daromadlarni bevosita kapitallashtirish usuli bo‗yicha 
baholangan qiymati quyidagicha: