O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti

 
 

---

91 
 
 
 
5-BOB. IJTIMOIY MENEJMENTNING PREDMETI VA 
MAZMUNI 
 
5.1. Ijtimoiy menejmentning predmeti, mazmuni va shakllanishi 
5.2. Tadbirkorlik madaniyatining paydo bo„lishi. 
5.3. Ijtimoiy menejmentning zamonaviy nazariyasi. 
 
5.1. Ijtimoiy menejmentning shakllanishi 
 
Zamonaviy menejmentning nazariya va amaliyoti tez  o‗zgaruvchan 
ijtimoiy  kenglikda  shakillanadi.  Inson  taraqqiyoti  konsepsiyasiga  ko‗ra, 
jamiyatning  rivojlanishi  markazida  faqat  oddiy  iqtisodiy  ko‗rsatkichlar 
emas,  balki,  avvalo,  inson  turishi  kerak.  Taraqqiyotning  pirovard 
maqsadi  va  uning  samarasining  bosh  mezoni  –  odamlarning 
imkoniyatlarini  kengaytirish,  ularning  tabiiy,  jamiyatda  umume‘tirof 
etilgan  qadriyatlarga  mos  keladigan  ma‘naviy  va  moddiy  ehtiyojlarini 
sifatli qondirish, yanada yuqori turmush darajasiga erishish demakdir.  
Insonlarning  ijtimoiy  ehtiyojlari,  aholi  turmush  darajasi  sifatini 
muttasil  yuqorilab,  yaxshilanib  borishi  ancha  vaqtlardan  beri  ijtimoiy 
siyosatni  yurgizayotgan  davlatning  boshqaruv  me‘yoriga  aylangan. 
Ayniqsa,  bozor  iqtisodiyotiga  o‗tish  sharoitida  ijtimoiy  jarayonlar 
sezilarli  cheklangan,  shuning  uchun  ijtimoiy  yordamga  muhtoj  bo‗lgan 
transfert  qatlamga  davlat  tomonidan  yordam  beriladi.
 
Bozor 
iqtisodiyotiga 
o‗tish  sharoitida  mamlakatimizda  eng  dolzarb 
masalalardan biri ijtimoiy siyosatdir. 
Ijtimoiy  siyosat  –  ijtimoiy  masalalarni  yechish  maqsadida  butun 
aholini,  barcha  xo‗jalik  va  boshqaruv  tuzilmalari  subyektlari  kuchini 
birlashtirishga qaratilgan davlatning ijtimoiy sohadagi faoliyatidir. 
 

---

92 
 
U  fuqarolarning  yaxshi  yashash  sharoitlari,  jamiyat  hayotida  erkin 
ishtirok  etishda  huquqlarini  davlat  nazorati  orqali  amalga  oshiradi 
(qonunchilik,  dasturiy-maqsadli,  moddiy-moliyaviy  va  h.k.).  Shuning 
uchun  ijtimoiy  siyosatni  ishlab  chiqish  va  amalga  oshirish  mexanizmi 
integral  hisoblanadi.  U  davlat  mafkurasi,  huquq,  ijtimoiy  standartlar, 
iqtisodiy  vositalar,  madaniyat,  psixologiya,  demografiyani  o‗z  ichiga 
oladi. 
Ijtimoiy  boshqaruvda  shunday  fakt  asoslanganki,  bu  aholi  turmush 
kechirish  darajasini  yuqori  sifatda  bo‗lishi.  Bu  maqsad  orqali  har  bir 
ijtimoiy  boshqaruvga  asoslangan  mamlakatda  umumiy  rivojlanishga 
erishiladi.  Shu bilan  birga,  ishlab chiqarilgan  mahsulotlarning  sifatli  va 
ishonchli  bo‗lishiga,  mamlakat  iqtisodiy  muammolarining  yechimiga 
samarali yondashuv uchun zamonaviy mexanizm hisoblanadi. 
Ijtimoiy  sohani  boshqarish  borgan  sari  mustaqil  va  ko‗p  tuzilmali 
tus olmoqda. Menejerlikning yangi tipi paydo bo‗lmoqda. Ilmiy bilimlar 
sohalari ichida ijtimoiy soha asosiy o‗ringa chiqmoqda.