O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

2.2.4. Turizmni rejalashtirishda mahalliy hokimiyat organlari va  
jamoatchilikning ishtiroki 
Turizmni  rivojlantirish  rejalarini  ko„rib  chiqishning  usullaridan  biri 
jamoatchilik  tinglovlarini  eshitidir.  Bu  aholiga  rejalashtirilayotgan  choralar  haqida 
bilish  va  o„z  fikrini  bildirishga  imkon  beradi.  Shuningdek,  maxsus  seminarlar 
o„tkazish  orqali  turli  bosqichlarda  rejalar  loyihalari  bilan  tanishish  ham  maqsadga 
muvofiqdir. Bu seminarlar ishtirokchilari turizmni rivojlantirish va uning mamlakat, 
mintaqa,  rayon    iqtisodiyotiga  ta‟siri  to„g„risida  axborot  oladilar.  Bunda  ommaviy 
axborot vositalari keng jalb qilinadi.  
Rejalashtirishning strategik va istiqbolli turlari  
Uzoq muddatli 
(istiqbolli) 
O„rta muddatli 5 
yillik 
Qisqa muddatli  
(Tezkor) 
Turizm rivojining 
istiqbolli 
variantlarini muqobil 
qayta ishlash 
strategik 
maqsadlarini 
tanlash, iqtisodiy 
rivojlanishning 
muhim yo„nalish va 
turlarini aniqlash
  
 
 
 
 
 
Turizm rivojlanishi mintaqa va 
tumanlarda iqtisodiy, ekologik va 
ijtimoiy yo„nalishlarini qabul 
qilish va qayta ishlash. Turizmni 
rivojlantirishning asosiy turlarini 
joriy etish, uning proportsiyalari 
va qabul qilinayotgan 
qarorlarning iqtisodiy 
samaradorligi 
 
 
Turistik biznes bilan 
shug„ullanuvchi tashkilotlar 
faoliyatining rejali ko„rsatkichlarini 
qayta ishlash.Belgilangan 
ko„rsatkichlar moddiy – texnikaviy 
ta‟minot, sotish bozori, reklama va 
boshqalar bajarilishini choralarini 
tavminlashni qayta ishlash, 
tadbirlar rejasi nazorati, natijalar 
tahlili ko„rsatkichlarini
 
joylashtirish.
 
 
 

---

 
25 
 Yirik  loyihalar  odatda  turizm  bo„yicha  markaziy  va  mitaqaviy  idoralar 
tomonidan mahalliy hokimiyat organlari va tuman jamoatchiligini jalb qilgan holda 
ishlab  chiqiladi.  Bunda  ko„rib  chiqilayotgan  masala  bo„yicha  yagona  fikrga  kelish 
juda  muhimdir.  Bunga  esa  rejalashtirishning  «tepadan  pastga»  va  «quyidan 
yuqoriga» metodlarini uyg„unlashtirgandagina erishiladi. 
Yuqorida  aytilganlaridan  kelib  chiqib  xulosa  qilish  mumkinki,  bozor 
iqtisodiyoti  sharoitlarida  turizmni  rivojlantirishni  rejalashtirish  majburiydir.  U 
turizmning  turli  darajalardagi  rivojlanish  xususiyatlari,  faoliyati  va  iqtisodiy 
samaradorligi, uning mamlakat xalq xo„jaligi iqtisodiga qo„shgan hissasini hisobga 
olgan  holda noishlab  chiqarish sohasida  rejalashtirishning  nazariy  kontseptsiyalari, 
metodologik asoslari va printsiplariga tayanishi kerak.