O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti «Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti va mamlakatshunoslik»

MDH  mamlakatlarining  xalqaro  neft  bozoridagi  ulushi.  Neft  sanoati 

nafaqat  uni  qazib  oluvchi  va  ishlab  chiqaruvchi  mamlakat  uchun  balki,  qolgan 

mamlakatlar  uchun  ham  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Zero,  taklifni  talab  yuzaga 

keltirishini  hisobga  olsak,  neft  mahsulotlari  savdosiga  uni  eksport  qiluvchi 

mamlakatlardan-da  uni  import  qiluvchi  mamlakatlar  ko`proq  manfaatdor 

hisoblanadilar.  Zero,  neft  energiya  manbai  sifatida  butun  milliy  iqtisodiy 

komplekslarning samarali faoliyatining birlamchi resursidir. 

MDH  mamlakatlari  orasida  Rossiya  Federatsiyasi  asosiy  neft  resurslariga 

ega  va  uni  qazib  olish  hamda  eksport  qilish  bo`yicha  ham  yetakchi  hisoblanadi. 

Rossiya Federatsiyasining neft zahiralari 11 mlrd.dan ortiq hisoblanadi.

31

  

2013-yil  ma`lumotlariga  ko`ra,  MDH  mamlakatlaridan  Armaniston, 

Qirg`iziston,  Tojikiston  neft  zahiralari  bor  yo`gi  16  million  tonna  atrofida  bo`lsa, 

Moldova  deyarli  neft  zahiralariga  ega  emas.    Qolgan  mamlakatlarning  neft 

zahiralari ko`rsatkichlarini esa quyidagi jadvalda o`z aksini topgan: