O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi toshkent davlat sharqshunoslik instituti «Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti va mamlakatshunoslik»

Reja: 

Kirish 

1. MDH mamlakatlarining yoqilg`i-energetika sanoati va uning xususiyatlari 

1.1. MDH mamlakatlarining yoqilg`i-energetika kompleksi va uning tarkibi 

1.2. MDH mamlakatlarining jahon neft bozoridagi o`rni 

2. MDH mamlakatlarida yoqilg`i-energetika sanoati rivojlanish dinamikasi 

2.1. MDH mamlakatlarida yoqilg`i-energetika sanoati muammolari 

2.2. MDH mamlakatlarida yoqilg`i-energetika sanoati istiqbollari 

Xulosa 

Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati 

 

 

 

 

---

Kirish 

Kurs ishining dolzarbligi.  Insoniyat o`z rivojlanishi uchun doimo energiya 

mahsulotlari  va  manbalariga  ehtiyoj  sezgan  va  taraqqiyotning  hozirgi  post-

industrial  bosqichida  ushbu  ehtiyoj  har  doimgidanda  yuqori  hisoblanadi.  Hozirgi 

iqtisodiy  globalizatsiya  va  modernizatsiya  jarayonida  yoqilg`i-energetika  sanoati 

mamlakatlar 

iqtisodiyotining 

dinamik 

o`sishi 

ta`minlovchi 

hamda 

raqobatbardoshlik  darajasini  oshirishga  xizmat  qiluvchi  ustuvor  sohalardan  biri 

hisoblanadi.  Yoqilg`i-energetika  majmui  xalq  xo`jaligining  bazaviy  tarmog`i, 

iqtisodiyot va texnika taraqqiyotining mustahkam poydevori hisoblanadi va YaIM 

shakllanishida, sanoat markazlari va hududlarini vujudga kelishida katta ahamiyat 

kasb  etadi.  Har  qanday  mamlakatning  iqtisodiy-ijtimoiy  rivojlanish  darajasi  u 

ishlab  chiqarayotgan  va  iste`mol  qilayotgan  yoqilg`i-energiya  miqdoriga  bog`liq 

bo`ladi. 

Yoqilg`i-energetika  sanoatining  ustuvor  sohalardan  biri  ekanligini 

Prezidentimiz  Islom  Karimovning  quyidagi  fikrlari  tasdiqlaydi:  "Yoqilg’i-

energetika  kompleksi  -  bu  nafaqat  mustaqilligimizning  asosi,  poydevori,  balki 

eksport va valyutaning muhim manbaidir".

1

  

MDH 

mamlakatlari 

jahon 

yoqilg`i-energetika 

tizimining 

asosiy 

bo`g`inlaridan bo`lib, yoqilg`i-energetikaning yirik eksportyori hisoblanadi. MDH 

mamlakatlari hissasiga jahon neft zaxiralarining 8 foizi, gaz zahiralarining 30 foizi 

va ko`mir zaxiralarining 26 foizidan ortig`i tog`ri keldi.

2

  

MDH  mamlakatlarida  yoqilg`i-energetika  sohasida  ro`y  berayotgan 

o`zgarishlar  nafaqat  ushbu  mintaqa,  balki  jahon  iqtisodiyotining  rivojlanish 

tendensiyalariga  to`g`ridan-to`g`ri  ta`sir  qiladi.    Shu  bois  ham,  ilmiy  doiralar  va 

mutaxassislar  uchun  MDH  mamlakatlarida  yoqilg`i-energetika  sanoatini  tadbiq 

qilish, 

unda 

alohida 

mamlakatlarning 

o`rnini 

o`rganish, 

kelajakdagi 

tendensiyalarini tahlil qilish dolzarb mavzulardan biri bo`lib qolmoqda.  

                                                           

1

 Karimov I.A. “O`zbek xalqi hech qachon hech kimga qaram bo`lmaydi” 13-jild.-T.:”O`zbekiston”, 2005 

2

 Е.А.Козловский «Страны СНГ: исследование недр – стратегическая проблема» 

---